İhsan Eliaçık

Recep İhsan Eliaçık

Ankara Kuğulupark'ta katıldığı forumdan
Doğum 23 Aralık 1961 (1961-12-23)
Kayseri, Türkiye
Milliyet Türk
Vatandaşlık Türkiye
Eğitim İlahiyat
Alma mater Erciyes Üniversitesi (bıraktı)
Meslek Yazar
Tanınma nedeni Aydın, müfessir, yazar
Din İslam
Resmî site ihsaneliacik.com

Recep İhsan Eliaçık (d. 23 Aralık 1961, Kayseri), Türk yazar, müfessir. Yazılarıyla Antikapitalist Müslümanlar adıyla tanınan İslamî-politik oluşumun teorik altyapısını geliştirdi ve bu harekete sahip çıktı.[1][2]

Hayatı

Kayseri ve Kırşehir’deki değişik okullarda ilk, orta ve lise öğrenimi 1980'de tamamlayan Eliaçık, Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde 1985-1990 yıllarında okudu. İlahiyat Fakültesi’nden mezun olmadan ayrılarak bağımsız yazarlık hayatına başladı. Kayseri Gündem, Gerçek Hayat, Değişim, Yeryüzü, Bilgi ve Düşünce, Yarın, Özgün İrade, Bilgi Adam, Zaman gibi birçok gazete ve dergide yazdı. 20 kadar kitabı yayınlanmıştır. Evli ve beş çocuk babası olan Eliaçık, Arapça bilmekte ve İstanbul’da yaşamaktadır.

14 Mart 2007 tarihli Hürriyet gazetesinde yayınlanan Ahmet Hakan'ın yazısında İhsan Eliaçık'tan övgüyle bahsederken, kendisine "tabu yıkan" sıfatını uygun bulmuştur.[3]

Görüşleri

İman Anlayışı

Kur'an'daki Nisa suresinde geçen "Ey iman edenler, güvenin..." (4/136) olarak tefsir ettiği ayette Allah'ın kendisine iman edenlerin yine kendisine güvenmesini emrettiğini söyler. Allah'a güvenmeden "ne olur, ne olmaz" diyerek mal, mülk biriktirmenin, Allah'tan başka, zengin ve güçlü olanlara sırtını dayamanın, geleceğini güvene almak için Allah'ın mülküne çit çevirip, sahiplenip, ihtirasla adaletsizlik ve eşitsizlik yapmanın yanlış olduğunu savunur. Buradan yola çıkarak ihtiyaçtan fazlasının ihtiyaç sahipleri ile bölüşülmesi gerektiğini söyler.[4]

Bu iman anlayışı günümüzdeki sermaye ve sömürü odaklı sistemin tam tersi bir duruş olduğundan antikapitalist olarak tanımlanmıştır.

Devlet Anlayışı

Yönetimde insanların rızasının alınmasını, yaşam biçimlerine dokunulmamasını istiyor. Zülme, baskıya, zorbalığa, tekçiliğe, bir kişi veya gurubun hegomonyasına karşı çıkıyor. Medine Sözleşmesi örneğindeki gibi yerinden yönetim ve çoğulcu demokratik cumhuriyet öngörüyor. Nihai noktada öngördüğü ise cennet idealinde ortaya çıkan devletsiz, ulussuz, sınırsız, sınıfsız, sömürüsüz, savaşsız bir dünya yani evrensel adalet ve barış yurdu (darusselam) dir. [5]

İbadet Anlayışı

"İbadet sevdiğin için uğraş ve çabaya, dua sevdiğinle iyi günde kötü günde istek, çağrı ve dertleşmeye, namaz sevdiğinle buluşmaya dönüşür." diyor. [6]

Kur’an'da ibadet kelimesi 278 yerde geçmesine rağmen, namaz kılmak (iqamu’s-salât), oruç (savm), hacc ve umre, kurban (hedy) gibi uygulamalara izafe ederek kullanılmadığını,  Kur’an’ın bunlardan bahsederken kullandığı kavramın nusuk/menasik olduğunu söyler. Nusuk/menâsik kelimesi Arapların toprağı ıslah için gübrelemek (nusuku’l-ard), yeni yağmur yağıp yeşillenmiş toprak (ardun nâsike) anlamında kullanmasından yola çıkarak;

Toprak için nasıl gübre ve yağmur oluyor da yeni ürün bitirtiyor, yeşillendiriyorsa, Müslüman için de menâsik böyledir. O da insanda yeni ameller doğurtur; başka iyi, güzel ve doğru davranışlara vesile olur. Bunun için nusukların şahı olan namaz bütün kötülüklerden alıkoyar. Yani toprak için gübre ve yağmur neyse, insan için da namaz odur…[6] diyor.

İbadet ise sözlükte “abd” kökünden Arapçanın tarihsel kök ve komşu dilleri Aramice, Akkadça, İbranîce, Süryanîce, Habeşçe gibi Sami dillerinin hepsinde “yapmak, meydana getirmek, ortaya çıkarmak, çalışmak, üretmek” demektir. Kısacası faili Allah olarak yapmak, ortaya çıkarmak, üretmek, meydana getirmek ibadettir, namaz, oruç, kurban, haç gibi uygulamalar menasiktir.

Din Anlayışı

İslam dinine uygun yaşamın temelinin mabette nüsuk (namaz, abdest, hacc vs.) ile olmayacağını, hayatın içinde ibadet (güzel ahlak, doğruluk, dürüstlük, adalet, söz, vefa, mertlik, cömertlik, çalışma vs.) ile olacağını ileri sürer. [7]

Biyolojik Evrime Bakışı

Canlıların evrimi konusundaki çalışmaların islam itikatını sarsacak bir durum olmadığını ama Hz.İsa'yı tanrı olarak kabul eden kilise inancını dinamitleyen bir durum olduğunu ileri sürer. Bu nedenle evrim çalışmalarına gösterilen tepkinin Hristiyan cemaatlerden alınmış olduğunu kabul eder.

Bize göre ise İsa’yı da, Adem’i de, insanları da, maymunları da, börtüyü de, böceği de Allah yarattı. Bunlar birbirine dönüşüyorsa yine O’ndandır: “De ki (birbirinin içinden) yarılıp çıkanın Rabbi’ne sığınırım” (Gul e’uzu bi Rabbi’l-felag) [8]

Çok Eşlilik ve Küçük Yaşta Evliliğe Bakışı

Bazı topluluklarca Kur'an'da çok eşliliğe ruhsat olarak görülen ayetlerin yanlış anlaşıldığını, gerçekte tebliğ edildiği toplumda zaten var olan çok eşlilik geleneğinin terk edilip tek eşliliğe teşvik edilmesi için gönderildiğini söyler, ayetlerin tebliğinden sonra müslümanların eşlerini teke düşürmeye çalıştığı tek eşliliğe yöneldiğini iddia etmektedir. Küçük yaştaki kişilerle evliliklerin de doğru olmadığı, araştırmalarına göre Hz.Ayşe'nin sanıldığının aksine küçük yaşta değil 18-19 yaşlarında evlendiğini ileri sürmektedir. [9] [10]

Hayvan Kurban Etme Konusundaki Bakışı

Kurban bayramında yaygın olarak gerçekleştirilen hayvan kesme uygulamasının Kur'an'a göre doğru olmadığını, yanlış tefsirlerden kaynaklandığını iddia etmektedir. Kendi yaptığı tefsirlerde Allah'ın zenginlerin fazlalaşan mallarından kamu ve yoksullar için infak etmesini emrettiğini ileri sürmektedir. [11] [12]

Gezi Parkı Olaylarındaki Duruşu

Gezi Parkı protestoları esnasında Twitter üzerinden Recep Tayyip Erdoğan'a ‘diktatör, haramzade, yiyici, provokatör, küstah, yalancı’ gibi ifadeler kullanmış, bunun üzerine Recep Tayyip Erdoğan kendisine 50.000 TL'lik tazminat davası açmıştır.[13][14][15] Davanın açılması ardından Eliaçık, “Erdoğan, kendisi bundan daha ağırını söylüyor, o zaman bizim de dava açmamız lazım. ‘Çapulcu’, ‘ayyaş’ dediği binlerce kişinin de dava açması lazım. ‘Camide içki içildi’ dedi, kanıtlayamadı; ‘Başörtüsünü yerde sürüklediler, üzerine idrar yaptılar’ dedi, kanıtlayamadı. Yalan söyledi. Beni 50-60 bin kişi izlediyse onu milyonlar izledi. Bunlar ne olacak? Bir de üzerine dava açıyor” diye konuştu.[16]

TV Programları ve Köşe Yazıları

Kur'an tefsiri yaptığı ve İslam ile ilgili çeşitli konuların tartışıldığı Bana Dinden Bahset adlı programı cuma günleri 21'de, ramazan ayında ise 22'de KRT TV'de yayınlanmıştır.[17] En son yazmış olduğu Karşı gazetesindeki köşesinden ayrıldı. Gerekçe olarak da “Çünkü yolsuzluk ve rüşvet dosyalarının baş ismi, adını ‘abdestli kapitalizm’ koyduğumuz son devrin sembol müteahhitlerinden birinin, aynı pazar günü tam sayfa resmini ve ilanını gördüm. Gökdelenin önünde ‘Ama para bendee...’ dercesine sırıtan bir surat vardı.” diyerek tarif ettiği bir gazete ilanı nedeniyle ayrılmıştır.[18]

Eserleri

  1. İtikat Üzerine (1992)
  2. İslam ve Sosyal Değişim (1994)
  3. Devrimci İslam (1995)
  4. İslam’ın Yenilikçileri (üç cilt, 2000)
  5. Adalet Devleti; Ortak İyinin İktidarı (2003)
  6. İhyadan İnşaya İslam Düşüncesi (2003)
  7. İslam’ın Üç Çağı (2004)
  8. Mehmet Akif (2004)
  9. Muhammed İkbal (2004)
  10. Aliya İzzet Begoviç (2004)
  11. Yaşayan Kur’an; Türkçe Meal (2006)
  12. Yaşayan Kur’an; Türkçe Meal-Tefsir (üç cilt, 2006)
  13. Daru’s-Selam; Evrensel Adalet ve Barış Yurdu (2006)
  14. Gerçek Hayat Dini (2006)
  15. Nuzül Sırasına Göre Yaşayan Kur’an; Türkçe Meal-Tefsir (tek cilt, 2007)
  16. Mülk Yazıları I (2009)
  17. Hanginiz Muhammed (2010)
  18. Mülk Yazıları I+II (2011)
  19. Bana Dinden Bahset (2011)
  20. Bu Belde (2011)
  21. Kur’an’a Giriş (2011)
  22. Sosyal İslam (2012)

Kaynaklar

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/8/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.