Aşılama

Aşılama, antijenik maddelerin hastalıklara karşı bağışıklık geliştirmesi için canlıya verilmesi işlemdir.

Aşılar enfeksiyonun etkilerini patojenler aracılığıyla önleyebilir ya da azaltabilir. Enfeksiyonu engellemede en etkili ve en düşük maliyetli yöntem olduğu düşünülür. Bu uygulan madde hala yaşıyor olabilir ama bakteri ve virüs gibi patojenlerin zayıflatılmış halleri ya da saflaştırılmış proteinler de olabilir.

Tarihçe

Çiçek hastalığı insanların aşı yoluyla önlemeye çalıştığı ilk hastalıktır ve çiçek aşısı Çin'de MÖ 200'de ortaya çıkmıştır. 1718'de Mary Wortley Montague Türklerin daha önceden hastalığın hafif aşamalarındaki insanlardan bir sıvı alarak aşılama yaptığını ortaya koydu ve kendi çocuklarına bu aşıyı yaptı. 1796'da ilk kez Edward Janner ineklere uygulanan aşının insanlardaki bağışıklık sistemi için kullanılabilirliğini test etmeden önce bunun benzerini en az altı kişi yapmıştı, bunlar; İngiltere'de kimliği bilinmeyen biri (yaklaşık 1771), Almanya'da Sevel (yaklaşık 1772), Almanya'da Jensen (yaklaşık 1770), İngiltere'de Jesty (1774), İngiltere'de Rendall (yaklaşık 1782) ve Almanya'da Peter Plett'dir (1791). 1796'da Edward Jenner ineklerde görülen ama öldürücü olmayan çiçek hastalığını kullanarak aşılama yaptı. Louis Pastor ve diğerleri buna dayandı. Aşılama kelimesi ilk kez İngiliz fizikçi Edward Janner tarafından 22 yıl sonra 1796'da kullanıldı. Pastor bu çalışmayı kendi çalışması olan mikrobiyolojide kullandı. Aşılama terimi ilk önce özellikle çiçek aşısını tanımlamak için kullanıldı.

Kaynaklar

    Halk sağlığı
    Genel
    Oksoloji  • Biological hazard  • Chief Medical Officer  • Cultural competence  • Deviance  • Çevre sağlığı  • Euthenics  • Genomics  • Globalization and disease  • Health economics  • Health literacy  • Sağlık politikaları  • (Health system  • Healthcare reform •Public health law) •Maternal health •Tıbbi antropoloji •Medical sociology •Mental health •Pharmaceutical policy •Public health laboratory •Reproductive health  • Sosyal psikoloji  • Sociology of health and illness  • Tropical disease
    Koruyucu sağlık hizmetleri
    Behavior change  • Aile planlaması  • Health promotion  • Human nutrition  • Hijyen  • (El yıkama  • Infection control  • Oral hygiene)  • İş güvenliği ve sağlığı  • (Ergonomi  • Injury prevention  • Medicine  • Nursing)  • Patient safety  • (Organization)  • Pharmacovigilance  • Safe sex  • (Cinsel yolla bulaşan hastalıklar)  • Sanitation  • (Fecal-oral transmission  • Open defecation  • Vector control  • Waterborne diseases)  • Smoking cessation  • Aşılama
    Population health
    Biyoistatistik  • Child mortality  • Community health  • Epidemiyoloji  • Global health  • Health impact assessment  • Health system  • Bebek ölümü  • Open-source healthcare software  • Public health informatics  • Social determinants of health  • (Health equity  • Race and health)  • Social medicine
    Biyolojik ve
    epidemiyolojik istatistikler
    Hipotez testi  • case-control study  • randomized controlled trials  • Klinik epidemiyoloji  • ROC eğrisi  • Öğrencilere t-testi  • Z-test  • Varyans analizi  • Regresyon  • Göreceli risk  • statistical software  • (SAS  • SPSS  • Stata)
    Bulaşıcı ve epidemik
    hastalıkların önlenmesi
    Cinsel yolla bulaşan hastalıklar  • vaccine regulation  • Aşılama  • tropical diseases  • Enfeksiyon hastalıkları  • Epidemiyoloji  • surveillance  • Karantina  • health economics
    Gıda hijyeni ve
    sertifikasyon sistemleri
    Gıda güvenliği  • Gıda katkısı  • Gıda işleme  • Certified Agricultural  • GMP  • GSP  • GAP  • CSP  • ISO  • HACCP  • CCP  • Halal (for Islam)  • Gıda mühendisliği  • Food microbiology  • food Chemistry  • food technology  • Genetik mühendisliği
    Sağlık davranışları
    bilimleri
    Health belief model  • rational behavior model  • theory of planned behavior  • Transtheoretical model  • Social cognitive theory  • Social Support theory  • health Communication  • precede porceed model  • Community health  • Ecosystem model
    Sağlık ve
    politika analizi
    policy analysis  • Insurance Economics  • İstatistik  • regional regulations  • social security system  • Muhasebe  • Sosyal psikoloji  • İletişim
    Organizasyonlar
    Eğitim
    ve Geçmiş
    Kuruluş ve Örgütler

    Europe (Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi  • Committee on the Environment, Public Health and Food Safety)

    India (Ministry of Health and Family Welfare)

    U.S. (Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri  • Center for Minority Health  • Council on Education for Public Health  • Public Health – Seattle & King County  • Public Health Service)  • Globalization and Health  • Dünya Sağlık Örgütü  • World Toilet Organization

    East Asia (Health and Welfare Ministry  • Gıda ve İlaç Dairesi  • Çevre Koruma Ajansı)
    Eğitim
    Bachelor of Science in Public Health  • Master of Public Health  • Doctor of Public Health  • European Programme for Intervention Epidemiology Training (EPIET)  • Health education  • Professional Further Education in Clinical Pharmacy and Public Health
    Geçmiş
    Sara Josephine Baker  • Samuel Jay Crumbine  • Carl Rogers Darnall  • Joseph Lister  • Margaret Sanger  • John Snow  • Mary Mallon  • Hastalık yapıcı mikrop teorisi  • Social hygiene movement
    This article is issued from Vikipedi - version of the 11/14/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.