Abadan, Çubuk
Abadan | |
— Köy — | |
Ankara | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Ankara |
İlçe | Çubuk |
Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
İklim türü | Karasal iklim |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 146 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0312 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 06760 |
İnternet sitesi: YerelNET |
Abadan, Ankara ilinin Çubuk ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köyün adı bereket manasına geldiği gibi güzel ve bereketli topraklara ait olduğu mekân olarak adlandırılıyor.
Köy halkı balkan göçmeni kökenlidir. Bilinen bazı aileler Bulgaristan Varna (Yeşil) göçmenidir. 93 muhaciri diye bilinen 1876-1877 Osmanlı-Rus savaşı döneminde göç etmişler ve kendi istekleri ile Esenboğa havaalanının olduğu Çubuk ovasına iskan edilmelerine karşın bataklık ve sivrisinek ile sıtma dan korunmak için buraya yerleşmişlerdir. Aynı zamanda istiklal harbine katılmış istiklal madalyası sahibi gaziside (MEHMET ATA = Yetim Mehmet) bulunmaktadır.
Bulgaristan'dan. Rusların 1828'de Tuna'yı aşarak Edirne'ye kadar gelmesi ve Bulgarları Türklerin üzerine saldırtması sonucunda bozguna uğrayan şehir ve kasabalardan, perişan halde 30 000 Türk, Türkiye'ye göç etti. 1876'da Rusya, Almanya ve Avusturya tarafından Balkanlar bölündü. Avusturya, Bosna-Hersek'i aldı, ayrıca Bulgarlara ve Sırplara, Rusya himayesinde bağımsızlık verildi. Aynı yıl Bulgarlar, Türklere karşı şiddet hareketlerine giriştiler; buradaki Türkleri korumakla görevli Türk ordusunun hareketi, Avrupa devletlerinin müdahalesiyle durduruldu. Binlerce Türk, Edirne, İstanbul ve Anadolu'ya göç etti.
1877 Osmanlı-Rus Savaşından sonra yapılan Berlin Antlaşması'yla Bulgaristan devletinin kurulması kabul edildi. Bu durum, Bulgaristan'daki Türkler için kötü oldu ve 1876-1878 yılları arasında 200 000 Türk Edirne ve civarına yerleşti. 300 000 göçmen, Rumeli'den Anadolu'ya geçti. 75 000'i Halep ve Şam'a, 25000'i Adana'ya, 10 000'i Konya ve Kastamonu'ya, 10 000'i Kıbrıs'a yerleşti. Sivas, Amasya ve Diyarbakır'a beşer bin kişi, Cezayir'e 500 kişi gönderildi. Kuzey Bulgaristan'dan göç eden bir kısım Türkler, Rodoplar'da Ruslarla çarpışan Pomaklarla birleştiler. Birçok silâhlı saldırıya uğrayan göç kafilesi, ağır kayıplar vererek Türkiye'ye gelebildi. Doğu ve Batı Trakya ile İstanbul göçmenlerle doldu.
Birinci Dünya Savaşında Bulgaristan, Türkiye'nin müttefiki olunca, göç eden kafilelere bazı kolaylıklar gösterdi, fakat ellerindeki mal ve mülkün bedelini değerinden çok düşük olarak ödedi.
1885-1923 yılları arsında Türkiye'ye 500 000 kişi göç etti. 1927'den sonra yeniden şiddet hareketleri görüldü. Deliorman Türkleri, Bulgaristan'dan Türkiye'ye göçü göze alamadılar ve 1930-1933'te Romanya'ya, buradan da Köstence yoluyla Türkiye'ye geldiler. 1923-1933 yılları arasında göç edenlerin sayısı 101 507'dir. Yine Bulgaristan'dan 1934-1960 arasında 272 971 kişi Türkiye'ye göç etti. 1951-1952 yıllarında Bulgarlar, 154 385 Türk vatandaşını Edirne'ye gönderdi. Bütün bu göçlere rağmen bugün Bulgaristan'da halen 1 milyonun üstünde Türk vardır. Bu Türkler için, Bulgaristan yeni göç planları hazırladı. Buna göre, Türkiye'de yakın akrabaları bulunan Türkler, Türkiye'ye göç edebilecekti. 1970 yılının her ayında kafileler halinde Türkiye'ye göçler başladı. Türkiye'ye 1960-1970 arasında Bulgaristan'dan gelen serbest göçmenlerin sayısı 13125'tir.
ÇUBUK İLÇESİNİN 1. DÜNYA (ÇANAKKALE) CEPHESİNDE VERDİĞİ ŞEHİTLER
S. NO ADI BABA ADI BUCAK KÖYÜ D. YILI Ö. YILI ÖLÜM YERİ
- Abdullah Hamza Merkez Avcıova 1290 03.12.1917 Felahiye Muharebesi
- Abdullah Zeyd Merkez Ovacık 1305 01.06.1915 Meydan Harbi
- Abidin İsmail Merkez İkipınar 1292 09.12.1916 Felahiye Muharebesi
- Ahmet Abdullah Merkez Özlüce 1309 02.07.1915 Seddülbahir Muharebesi
- Ahmet Ali Merkez ---- ----- 10.07.1915 Hilal-i Ahmer Hastanesi
- Ahmet Mehmet Merkez Abadan 1309 26.10.1915 Şeyh Sait Harekatında
- Ahmet Mustafa Merkez Akkuzulu 1294 05.12.1916 Biru Rahibe arasında
- Ahmet Sadık Merkez Y.Çavundur 1309 23.05.1917 Meydan Harbi
- Ali İdiris Merkez Sarısu 1303 22.06.1915 Kereviz derede
- Ali Ahmet Sirkeli Karşıyaka 1304 04.08.1915 Arıburnu Muharebesi
- Ali B.Oğlan Merkez Dedeler 1310 17.04.1915 Teryandafil Çiftliğinde
- Ali H.Murat Merkez Yenice 1307 12.12.1915 Olucak
- Ali Halil Merkez Tahtayazı 1298 27.05.1915 Damakçılık Çayırında
- Ali Hüseyin ---- ---- 1291 05.05.1915 Meydan Harbi
- Ali Mehmet Sirkeli Kızılca 1301 ---- Bağdat Asteri Merkez Has.
- Ali Satılmış ---- ---- 1305 19.09.1921 Meydan Harbinde
- A.Osman Kuzucu Merkez Karadana 1308 31.10.1915 Vadi-i Kellal Muharebesi
- Bahri Hasan Merkez Eğriekin 1306 27.06.1915 Damakçılık Bayırında
- Dede Halil Merkez Kutuören 1290 03.07.1915 Cenup Grubu Mecruhin Has.
- Dede Mehmet Merkez Kapaklı 1292 08.10.1916 Mehdan Harbi
- Eyüp Hikmet ---- ---- 1301 30.05.1916 Pogan Muharebesi
- Halil Hasan Merkez Tahtayazı 1300 30.02.1917 Emirli Muharebesi
- Halil Osman ---- ---- 1306 21.03.1921 Eskişehir Muharebesi
- Hasan Hüseyin ---- ---- 1293 11.04.1915 Sığındere Sırtlarında
- Hasan Ahmet ---- ---- 1295 27.05.1915 Cenup Grubu Mecruhin Has.
- Hasan Hasan Merkez Karadana 1293 17.07.1916 Meydan Harbi
- Hasan Hasan Merkez Y.Çavundur 1307 04.05.1916 Salmar Dağlarında
- Hasan Mustafa Merkez Ovacık ---- 04.05.1916 Salmar Dağlarında
- Haydar Hüseyin Merkez Demirci 1301 04.05.1916 Felahiye Muharebesi
- Hurşit Hasan Merkez Karadana 1298 26.05.1915 Kitre Harbinde
- Hüseyin A.Osman Merkez Okçular 1299 04.06.1915 Erdek Menzil Hastanesi
- Hüseyin Bekir Sirkeli Dumlupınar 1295 13.02.1915 Kumkale
- Hüseyin Hüseyin ---- ---- 1307 27.05.1915 Meydan Harbi
- Hüseyin Mahmut Merkez Eğriekin 1292 14.02.1917 Merfu Kale Muharebesinde
- Hüseyin Osman ---- ---- ---- 28.09.1915 Kuttul Lamare de
- H.İpekçi İsmail ---- ---- 1294 25.05.1915 Arıburnu Muharebesi
- İbrahim İsmail Sirkeli ---- 1301 27.05.1915 Damakçılar Bayırında
- İbrahim Abidin Merkez Kışlacık 1307 22.04.1916 9 No’lu Kelkit Menzil Has.
- İbrahim Hüseyin Merkez Saraycık 1311 10.02.1916 Beyoğlu Hastanesinde
- İbrahim Salim ---- ---- 1308 20.05.1921 Koca dağ Harbinde
- İsmail Hüseyin Merkez Y.Çavundur 1293 13.08.1915 9.Mıntıkada
- İsmail Mehmet Merkez Deliören 1307 11.10.1905 Cebeli Urban Muharebesi
- Mahmut Salih ---- ---- 1300 15.11.1916 ----
- Mehmet İbrahim Merkez Sığırlıhacı 1301 25.07.1915 Kitre Harbinde
- Mehmet İsmail Merkez Hacılar 1307 25.05.1916 Bağdat Askeri Hastanesinde
- Mehmet Hüseyin Merkez Kavaklı 1302 08.06.1918 Baku Muharebesinde
- Mehmet Mustafa ---- ---- 1307 30.04.1915 Kanlıdere
- Mehmet Osman Sirkeli Geldibuldu 1304 08.11.1915 Surul Evsek Muharebesinde
- Mehmet Ömer Merkez Sığırlıhacı 1294 11.02.1921 2.İnönü Harbinde
- Mevlüt Mevlüt ---- ---- 1305 17.08.1915 Bahriye Merkez Hastanesi
- Muharrem Ali Merkez Demirci 1301 31.01.1921 2.İnönü Savaşında
- Musa İsmail Merkez Oyumiğde 1303 19.05.1915 Şehidan Köyünde
- Mustafa İbrahim Merkez Ovacık 1293 12.07.1916 ----
- Mustafa Ali Merkez Susuz 1307 26.10.1916 ----
- Mustafa Mehmet Merkez Kapaklı 1294 18.07.1915 Hastanede
- Mustafa Mehmet Merkez Ovacık 1294 09.12.1916 Bağdat Felâhiye Harbinde
- Necibullah ---- Merkez Kargın 1310 17.09.1915 Seddülbahir Harbinde
- Osman İsmail Merkez Kışlacık ---- 20.01.1916 Rami Hastanesi
- Osman Mehmet ---- ---- 1299 07.06.1915 Meydan Harbinde
- Osman Mehmet Merkez Demirci ---- 09.05.1915 Cenup Grubu Mecruhin Has.
- Osman Mehmet Merkez Kapaklı 1295 26.07.1915 Arıburnu Muharebesi
- Osman Mustafa Merkez Y.Çavundur 1294 30.06.1921 Duatepe Harbi
- Ömer Ali ---- ---- 1296 27.05.1915 Seddülbahir Kerevizdere
- Ömer Mehmet ---- ---- 1303 28.04.1915 Maltepe Hastanesi
- Ömer Ömer ---- ---- 1299 09.09.1915 Mehmet Çvş. Siperleri Harbi
- Raşit Mustafa ---- ---- 1296 05.08.1915 Gümüşsuyu Hastanesi
- Sadık Ali ----- ----- 1304 19.10.1915 Haseki Nisa Hastanesi
- Sadullah Ali Merkez Saraycık 1296 09.04.1915 Sığındere de
- Salih İsmail Sirkeli Yuva 1293 1915 Anafartalar Muharebesi
- Ali İ.Beşe Merkez Mahmutoğlan ---- 06.06.1915 Seddülbahir Kerevizdere
- Seyit Ali H.Mehmet Merkez Melikşah 1301 15.06.1915 Maltepe Hastenesi
- Şakir Mustafa Merkez Camili ---- 30.06.1915 Hilali Ahmer Tıp. Fak. Has.
- Şükrü Hasan ---- ---- ---- 28.05.1915 Şahintepe Muharebesi
- Tahir Halil ---- ---- 1296 18.03.1915 Arıburnu Muharebesi
- Abdullah Halil Akyurt ---- 1301 30.09.1918 Ankara Merkez Hastanesi
- Ahmet Kasım Akyurt Taşpınar 1298 03.09.1915 Anafartalar Muharebesi
- Ali Halil Akyurt Karacalar ---- 13.04.1915 Gelibolu
- Ali Hasan Akyurt Şeyhler 1291 26.06.1915 Şimal Grubu Ağır Mec. Has.
- Ali Osman Mehmet Akyurt Kızık ---- 15.04.1915 Kirte Harbinde
- Hasan Bekir Akyurt Uzunlar 1299 31.10.1925 Vadi-i Kellal Muharebesi
- İbrahim Ahmet Akyurt Şeyhler 1294 29.03.1921 Darıdere Mevkii
- İsmail Mustafa Akyurt Kozayağı 1292 28.09.1915 Bomba Tepesinde
- Kadir Ahmet Akyurt Karacakaya 1308 15.02.1916 Felâhiye Muharebesi
- Mehmet Hacı Akyurt Uzunlar 1307 09.07.1916 Felâhiye Muharebesi
- Mehmet Yusuf Akyurt Kızık 1293 22.03.1915 Kitre harbinde
- Osman Mehmet Akyurt Bozca 1291 19.07.1916 Meydan Harbi
- Şükrü Mehmet Akyurt Şeyhler 1304 27.06.1915 Anafartalar Muharebesi
Not : Bu bilgiler Milli Savunma Bakanlığının ŞEHİTLERİMİZ isimli kitabından alınmıştır.
Kültür
Türk ve İslam kültür değerlerine sıkı sıkıya bağlıdırlar
Yemek kültürü
Fırınlarda somun ekmeği yapılır. Biber en çok sevilen bitkidir. Biberin çok çeşitli yemek türleri vardır. Sütlü ve kaymaklı yemekleri de çok meşhurdur. Örneğin, sütlü kuskus, sütlü erişte, sütlü ve kaymaklı taze fasulye, sütlü tarhana, sütlü ve kaymaklı biber vs.
Hoşaf başlıca içecekleridir.
Kuzinede veya toprak fırında pişirilen köye özel börekleri vardır. Bunlardan bazıları; hoppala, kide, dolama, cızlama, pazlama, gözleme, kartalaç, katmer, akıtma vb.
Herkesin bahçesinde, tarlasında mutlak biber, salatalık, kabak, acur, fasulye, bamya, mısır, vs. bulunur.
Bayram gelenekleri
Köyde bayram telaşı daha arife gününden başlar. Arife günü kolaç (üzeri çörekotu karaüzüm ve hamur parçalarıyla süslü küçük ekmek) ve peksimet pişirilir ve komşulara ve eşe dosta dağıtılır. Bayram sabahı bayram namazı kılındıktan sonra caminin önünde köyün en yaşlısının elini öpmek suretiyle herkes sırasıyla bayramlaşır, Hilal şeklini alan cemaat toplu halde dua eder ve hiç kimse dağılmadan topluca mezarlığa gidilerek geçmişlerin ruhuna yasin, tebareke, amme, tekasür, üç ihlas, felak, nas, fatiha ve bakara suresinin ilk beş ayeti (elif lam mim) okunur ve topluca dua edilir. Daha sonra her şahıs ailesinden ebediyete intikal edenlerin kabrini tek tek ziyaret eder fatiha ve dualar okuyarak kabir ziyaretini gerçekleştirir. Mezar ziyaretinden gelen aile reisi, kapıda karşılanır. Önce büyükler sonra küçükler aile içinde bayramlaşır. Daha sonra en yakın ve en yaşlı akraban başlamak suretiyle eş ve çocuklar dahil bayramlaşma yapılır. Genellikle Bayramlarda kabuklu fıstık, kaba şeker, bonbon şekeri, lokum, bisküvi, tatlı, çay, kahve gibi yiyecekler ikram edilir. Dışarıdan gelenlere sofra kurulur.
Düğün geleneği
Köydeki evlilikler kız ve oğlan bir birini tanısa da dünürcü gidilmek suretiyle olur. Akraba evliliği söz konusu değildir. Genelde 7 kuşak saymadan evlilik yapılmaz. Muhacir köylerinin bana göre dağılma sebeplerinin en önemlisi de budur. Çünkü köydeki insanlar bir birlerine akraba olduklarından gelinler veya damatlar yakın bir muhacir köyünden - ama son dönemler hariç mutlaka bir muhacir köyünden – olurdu. Geçim sıkıntısı yüzünden biraz da gelinlerin baskısı sonucunda şehre gitmek zorunda kalındığından köy her zaman ikinci planda olmuştur. Kız istemeye oğlanın babası annesi ve akrabalarından oluşan bir grup gider. Eğer sonuç olumlu olursa söz kesme ve şerbet içme günü tespit edilir. Söz kesti kız evinde yapılır. Burada kızın ve oğlanın alacağı eşyalar, altın bilezik gibi konular konuşulur. Söz kesilir, dualar okunur şerbet veya çay kahve gibi tatlı şeyler içilir. Köyde başlık parası gibi bir gelenek bulunmamaktadır. Ancak anneye süt hakkı verilir. Düğünden önce bir nişan merasimi yapılır. Erkek tarafı davetlileriyle birlikte kız tarafına gider. Kız ve oğlan ortaya davet edilir. Nişan yüzükleri takılır, dua edilir, nişanlık hediyeler yüksek sesle okunarak duyurulur. Kız ve oğlan davetlilerin ellerini öperek saygılarını belirtirler. Oyunlar oynanır, şarkılar söylenir. Nişan töreni düğün salonunda yapılıyorsa davetlilere pasta ve meşrubat ikram edilir, şarkılar türküler ve oyun havaları eşliğinde eğlenilir. Düğünler genellikle harman sonu yaz aylarında yapılır. Davetliler davetiye ile düğüne davet edilir. Genelde Salı veya Çarşamba günü gelinin çeyizi oğlan evine götürülür. Kız tarafından gelenler çeyiz sererler. Genelde düğünler Cuma günü akşamüzeri bayrak kaldırma ile başlar. Erkek evinde “Siman” denilen bayrak direği çeşitli hediyelerle süslendikten sonra davul ve klarnet eşliğinde hiçbir ev atlanmadan sırayla her ev düğüne davet edilir. Köy düğünlerinde erkeğe kına yakma adeti yoktur. Kına gelinlik kıza yakılır. Cuma akşamı oyunlar oynanır, eğlenilir. Damadın sağdıcı evli ve akrabalarından yapılır. Köyde erkekler kaşık oyunu (genelde Çiftetelli-Bahriyeli çiftetellisi, tabandan, İnce çayır, Konyalı, Cezayir ve Ankara havaları (Fidayda, Misket) vb..) kadınlar ise balkan havası ve düz oyun oynarlar. Cumartesi günü öğlenleyin mevlüt okunur, yemek verilir, ikindiye doğru damat giydirme ve damat traşı yapılır. Akşam olunca yine davul ve klarnet eşliğinde köy takı (dakı) törenine davet edilir. Takı töreninden sonra damada babası tarafından tarla bağ veya bağçe gibi bir yer hediye edilinceye kadar damat yerinden kalkmaz. Daha sonra sağdıcı ile birlikte bir kovada olan suyu devirerek kaçmaya başlar. Köyün delikanlıları damadı ve sağdıcı yakalayarak çeşitli hediyeler alırlar. Köy gençleri genelde geleneksel orta oyunlarından örnekler sunarlar. Yemekler yenilir türküler şarkılar kaşık oyunları oynanır. Eğlence sabaha kadar devam eder. Bu arada kız evinde kıza kına yakılır. Kızın arkadaşları o gece gelin kızın yanında kalırlar oyunlar oynarlar eğlenirler. Pazar günü sabahı gelin alıcı hazırlıkları yapılır. Araba süslenir. Saat 11 civarında araçlardan oluşan konvoyla kız evine gelin almaya gidilir. Delikanlıların aracı Erkek evinden en son çıkar. Kız evine en önce delikanlıların aracı varır ancak genelde köy girişinde kız evindeki delikanlılar konvoyu karşılar ve delikanlı başından simanı (bayrak, çeşitli kumaş ve havluların bulunduğu süslü bayrak direğini) teslim alır. Oynaya oynaya (Şen ola düğün şen ola türküsü eşliğinde) kız evine gelinir. Kızlar gelini çıkartmak üzere gelinin yanına giderler. Delikanlılarda havluda toprak bastı, bayrak parası konusunu konuşmak ve çeşitli hediyeler vermek üzere kız evinin delikanlılarıyla bir araya gelirler. İki taraftan da karşılıklı oyunlar oynanır. Bu arada Kız babası veya kızın erkek kardeşi geline gayret kuşağı bağlar. Daha sonra kızın babası kızını tekbirler eşliğinde evinden çıkarır. Taksiye binmeden önce dua edilir. Kızın yanına yengeleri oturur. Daha sonra konvoy köyün dışına kadar kız evi ve erkek evinden gelen delikanlıların arkasında köyün dışına kadar oyunlarla getirilir. Kız evine verilmiş olan siman kız evinden bağlanan hediyelerle birlikte geri alınır ve erkek evine doğru yola koyulunur. Yol boyunca üç sefer yolda durmak ve gelin arabasından delikanlılara hediye vermek adettir. Köye yaklaşıldığında damat gelini ve konvoyu yolda karşılar çiçek vererek “hoş geldiniz” der. Konvoyun köye girişinde delikanlıların olduğu araç en önce köye girer ve girişte kadınlar hariç bütün erkekler araçlardan indirilir oyunlar eşliğinde damat evinin önüne gelinir. Eve girmeden kapıda kurban kesilir. Daha sonra damat gelini araçtan indirir. Dua edilir. Tekbirlerle gelin eve götürülür. Damat ve gelin evde hazırlanmış şerbetten içerler tekrar dışarıya çıkarak misafirlere para ve kuru yemiş saçarlar. Bir daha damat ve gelin yatsı namazından sonraki damat kapamaya kadar görüştürülmez. Bu arada delikanlıbaşı simanı (hediyeleriyle birlikte) damada getirir ve fiyat biçmesini ister. Damat tarafından biçilen fiyat en asgari fiyattır. Daha sonra delikanlı başı ve yanındakiler ileride düğün yapacaklara veya simanı almak isteyenlere damatın verdiği fiyatı belirterek simanı açık artırmayla satışa sunar. Simanın satışından elde edilen gelirden o gece kahvede bütün köy halkına ikram verilir. Artan paralar delikanlılar arasında pay edilir veya eksik eşyalar varsa (Futbol topu, masa tenisi, voleybol topu, aygaz vb.. ) alımında değerlendirilir. Kızlarda kız parası alırlar ve genelde tümbelek , yiyecek vb.. şeyler alarak düğünden sonra eğlenirler. Damat yatsı namazından sonra tekbirler eşliğinde eve getirilir. Dua edilir. Damat yakın akrabalarının ellerini öper. Arkadaşlarıyla tokalaşır. Arkadaşları hafifçe sırtına vurarak damatı içeri kaparlar.Damat kapama olayı gerçekleşmiş olur. İçeride Gelinin duvağını açan damat yüz görümlük hediyesini takar gelin ve damat daha sonra iki rekat namaz kılarak mutlu ve mesut yaşamaları için dua ederler. Böylece mutlu bir yuva kurulmuş olur.bazende bu mutluluk olmaz boşanma davasıyla sonuçlanır.
Coğrafya
Ankara iline 30 km, Çubuk ilçesine 28 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2007 | |
2000 | 146 |
1997 | 235 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamasının yanı sıra taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.