Türkiye il plaka kodları
Türkiye il plaka kodları veya Türkiye taşıt plaka kodları, ilk iki hanesi 27 Eylül 1962 tarihinde yayımlanan Yönetmelik uyarınca il isimlerinin alfabetik olarak sıralanmasıyla meydana getirilmiş ve yeni tarz plakalar Kasım 1962'den itibaren taşıtlara takılmaya başlanmıştır.
Türkiye Taşıt Plakası
Plaka gövdesi alüminyumdan yapılmıştır.Sol tarafta 4x10 cm mavi bar üzerine beyaz harflerle "TR" yazmaktadır. Motosiklet ve traktörler hariç diğer tüm araçlarda hem ön hem de arka taraflarda plaka bulunması zorunludur. Araç muayenesinden geçip karayollarına çıkabilen araçlar için verilen pul genelde buraya yapıştırılır.
Boyut
- 15x24 cm arka taraf motosiklet ve traktörler için
- 11x52 cm ön, 21x32 cm arka taraf araba, kamyon, kamyonet, panelvanlar için
Kodlama
Bu sıralamaya uzun yıllar uyulduysa da 1962 yılından sonra il statüsü verilen yerler nedeniyle alfabetik sıralama mantığı değişmiştir.
Buna göre 01'den 67'ye kadar olan plaka kodlarında iller alfabetik olarak sıralanırken 67 Zonguldak ili alfabetik olarak son ildir ancak 68'den 81'e kadar olan plaka kodları sonradan il statüsü verilen yerlere 67'den sonraki sayılar verilmiştir. 67 Zonguldak, 68 Aksaray gibi. Ancak 01'den 67'ye kadar olan plakalarda dahi bu durum gelişen şartlar ve olaylara göre değişiklik göstermektedir.
Örn.: 31 Hatay (Antakya değil)
- 32 Isparta
- 33 Mersin (Uzun yıllar İçel adıyla bilinen il son yıllarda merkez ilçesi olan Mersin'in adını almıştır.)
- 34 İstanbul
Örn.: 48 Muğla
- 47 Mardin
- 46 Kahramanmaraş (Plaka kodları verildiği sırada (1962) ilin adı Maraş'tı. Daha sonra 1973'te "Kahraman" unvanı almıştır.)
Plaka Zeminleri İle Harf ve Rakam Gruplarının Renkleri
Harf ve rakam grupları şöyledir:
- "99 X 9999", "99 X 99999"
- "99 XX 999", "99 XX 9999"
- "99 XXX 99" veya "99 XXX 999"
İl merkezi dışında tescil edilen araçların plaka harfleri, aracın bağlı bulunduğu vergi dairesini, dolayısıyla bir bakıma ilçeyi belirtir. Örneğin Ankara'da "06 Pxx 99" Polatlı, "06 Nxx 99" Nallıhan, "06 ET XXXX" ise Etimesgut'tandır. Edirne'de "22 Kx 999" Havsa, "22 Lx 999" Uzunköprü, "22 Fx 999" Keşan'dandır.
- İl yönetimi ve rektörler
99 A 9999 (beyaz zemin üzerine kırmızı karakterler):
99 A 99999, 99 AA 999 veya 99 AAA 999 (mavi zemine beyaz karakterler) Polis araçlarının plakalarındaki rakam grubu, ekibin bağlı bulunduğu Büro veya Şube'yi gösterir.
- Uluslararası kuruluş üyeleri
99 B 9999 (beyaz zemine mavi karakterler):
- Diplomatik topluluklar
99 CD 999: (beyaz üzerine yeşil)
- Konsolosluklar
99 CC 999: (yeşil üzerine beyaz)
- Geçici (en fazla 1 ay)
99 G 9999 (sarı üzerine siyah)
- Geçici gümrük
99 GMR 999 (yeşil üzerine kırmızı)
39 GMR 032 |
- Geçici konaklama izinli yabancılar
99 MA 999 ile 99 MZ 999 arası:
- Suriye vatandaşları için geçici plaka
99 SAA 999 ile 99 SZZ 999 arası:
- Taksiler
- sadece İstanbul'da
34 TAA 99 ile 34 TKZ 99 arası
- İstanbul dışı
99 T 9999: .
Özel Plakalar
Cumhurbaşkanı ve parlamento üyeleri farklı numaralandırma şekillerine sahiptirler
Cumhurbaşkanı araçta olduğu zaman "Cumhurbaşkanlığı Forsu" kullanılır. Cumhurbaşkanı'nın numarası yoktur. diğer araçlarda CB 999 (kırmızı üstüne altın),
CB 001 |
- TBMM Başkan Yardımcısı ve Milletvekilleri
"TBMM simgesi" ve TBMM 999 (kırmızı üzeri altın),
TBMM 037 |
- Meclis Başkanı, Başbakan, Anayasa Mahkemesi Başkanı, Genelkurmay Başkanı, Kuvvet Komutanları, kabine üyeleri, bazı müsteşarlar. Örneğin; 0001 (Yasama) Meclis Başkanı, 0002 (Yürütme) Başbakan, 0003 (Yargı) Anayasa Mahkemesi Başkanı, 0004 Genelkurmay Bşk.
9999 (kırmızı üzeri altın),
0019 |
- Valilik
99 9999 (kırmızı üzeri altın), ilk iki sayı il kodlarına göredir. Örneğin; Ankara Valisi için 06 0001 plakası vardır. Ayrıca Valinin aracının flama direğine Cumhurbaşkanında da olduğu gibi Türk bayrağı açılır.
34 0024 |
- Resmi araçlar
99 AA 999: (siyah üzeri beyaz), ilk iki sayı il kodlarına göre
Askerî Araç Plakaları
Türk Silahlı Kuvvetleri demirbaşına kayıtlı araçların plaka numaraları bu sistemden farklıdır ve tamamen rakamlardan oluşur. Bu plakaların ilk rakamlarına göre;
- 0: Genelkurmay Başkanlığı'na, örn.: 002565
- 1: 1. Ordu Komutanlığı'na,
- 2: 2. Ordu Komutanlığı'na,
- 3: 3. Ordu Komutanlığı'na,
- 4: 4. Ordu Komutanlığı'na (Ege Ordu Komutanlığı'na),
- 5: Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na, örn.: 500689
- 6: Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na,
- 7: Jandarma Genel Komutanlığı'na ait araçlara verilir.
Jandarma Genel Komutanlığı'na bağlı araçların plaka numarasındaki ikinci ve üçüncü rakamlar, bağlı bulunulan İl Komutanlığı'nı gösterir. Örneğin; plaka numarası "700" ile başlayan bir araç doğrudan Jandarma Genel Komutanlığı'na tahsis edilmişken, "706" ile başlayan bir araç ise Ankara İl Jandarma Komutanlığı'nın hizmetindedir. Örnekteki plaka numarası, Ankara İl Jandarma Komutanı'nın makam aracına aittir.
706001 |
Askeri araçların plaka levhalarının üzerinde bulunan yıldızlar, araçta bir General veya Amiral bulunduğunu belirtir. Bu yıldızlar Generallerin apoletlerindeki gibidir. 1 yıldız; araçta bir Tuğgeneral veya Tuğamiral olduğuna, 4 yıldız; araçta bir Orgeneral veya Oramiral olduğuna işaret eder. Bir General veya Amiral, doğrudan bir birliğin komutanı değilse aracında flama bulunmaz. Genelkurmay Başkanı'nın aracında devlet protokol sırası olan 0004 rakamı ve plaka üzerinde dört yıldız ile aracın sol önünde Genelkurmay Başkanı flaması, sağ önünde Türk bayrağı bulunur. Kuvvet komutanlarının araçlarında da devlet protokol sırasına göre verilmiş plaka numaraları, plakaların üzerinde dörder adet yıldız ve araçların sol önlerinde komutanlık flamaları bulunur. Sahil Güvenlik Komutanlığı "tümen" düzeyinde ve Sahil Güvenlik Komutanı'nın rütbesi tümamiral olduğundan dolayı makam aracının plakası üzerinde iki yıldız bulunmaktadır.
Plaka Kodları
Sayı | İl | Sayı | İl | Sayı | İl |
---|---|---|---|---|---|
01 | Adana | 28 | Giresun | 55 | Samsun |
02 | Adıyaman | 29 | Gümüşhane | 56 | Siirt |
03 | Afyonkarahisar | 30 | Hakkari | 57 | Sinop |
04 | Ağrı | 31 | Hatay | 58 | Sivas |
05 | Amasya | 32 | Isparta | 59 | Tekirdağ |
06 | Ankara | 33 | Mersin | 60 | Tokat |
07 | Antalya | 34 | İstanbul | 61 | Trabzon |
08 | Artvin | 35 | İzmir | 62 | Tunceli |
09 | Aydın | 36 | Kars | 63 | Şanlıurfa |
10 | Balıkesir | 37 | Kastamonu | 64 | Uşak |
11 | Bilecik | 38 | Kayseri | 65 | Van |
12 | Bingöl | 39 | Kırklareli | 66 | Yozgat |
13 | Bitlis | 40 | Kırşehir | 67 | Zonguldak |
14 | Bolu | 41 | Kocaeli | 68 | Aksaray |
15 | Burdur | 42 | Konya | 69 | Bayburt |
16 | Bursa | 43 | Kütahya | 70 | Karaman |
17 | Çanakkale | 44 | Malatya | 71 | Kırıkkale |
18 | Çankırı | 45 | Manisa | 72 | Batman |
19 | Çorum | 46 | Kahramanmaraş | 73 | Şırnak |
20 | Denizli | 47 | Mardin | 74 | Bartın |
21 | Diyarbakır | 48 | Muğla | 75 | Ardahan |
22 | Edirne | 49 | Muş | 76 | Iğdır |
23 | Elâzığ | 50 | Nevşehir | 77 | Yalova |
24 | Erzincan | 51 | Niğde | 78 | Karabük |
25 | Erzurum | 52 | Ordu | 79 | Kilis |
26 | Eskişehir | 53 | Rize | 80 | Osmaniye |
27 | Gaziantep | 54 | Sakarya | 81 | Düzce |