Saç kümesi
- Bu konu bir gökada kümesi olan Saç kümesi ile ilgilidir. Yıldız kümesi için Saç yıldız kümesi maddesine bakınız.
Kaynak: NASA/JPL-Caltech/GSFC/SDSS | ||
Gözlem verisi Dönem J2000 | ||
---|---|---|
Takımyıldız | Berenis'in saçı | |
Bahar açısı | (α) | 12s 59d 49sn[1] |
Yükselim | (δ) | +27° 58′ 50″[1] |
Galaksi sayısı | 1000[2][3] | |
Katalog başlıkları | ||
Abell 1656[1] | ||
Ayrıca bakınız: |
Saç Kümesi (Abell 1656) 1,000 üzerinde tanımlanmış gökada içeren büyük gökada kümesi. Aslan kümesi (Abell 1367) ile birlikte Saç süperkümesi'ni oluşturur.
Kümenin Dünya'dan uzaklığı yaklaşık 99 Mpc, 321 milyon ışık yılıdır.[4] İçinde görünür parlaklığı 12 ile 14 arası olan 10 tane parlak gökada bulunur (20 cm'den büyük amatör teleskoplarla gözlenebilir). Merkezi bölgeye iki dev eliptik gökada, NGC 4874 ve NGC 4889 hakimdir.[5] Küme, gökyüzünde kuzey galaktik kutubun birkaç derece içindedir. Saç kümesinin merkezi bölümünde yer alan gökadaların çoğu eliptikdir. İkisi cüce, dev eliptik gökadalar küme içinde oldukça çoktur.[6]
Saç Kümesi, en meşhur gökada kümelerinden biridir. Büyük miktarda bilimsel araştırmaya tabi olmuştur. Bunun bir nedeni, binlerce gökada içeren çok verimli bir küme olmasıdır. Bir diğer neden de, Saç Kümesi'nin (Kahraman kümesi veya Abell 3627 Kümesi'nin aksine) gökadamız düzleminden çok uzakta yer alması ve herhangi bir gaz, toz veya ön plandaki herhangi bir yıldız tarafından büyük oranda engellenmemesidir.
Küme üyeleri
Saç Kümesi'nin hakimleri iki dev eliptik gökadadır. Bunlar, NGC 4874 ve NGC 4889'dur. Her ikisi de 250 bin ışık yılından daha büyük bir çapa sahiptir ve her ikisi de Başak Süperkümesi'nde yer alan herhangi diğer bir gökadadan çok daha büyüktür. Teleskoplardan alınan resimlerde bir tane de çok belirgin bir ön plan yıldız bulunmaktadır. HD 112887, Saç Kümesi'ne olan uzaklığın milyonda birinden daha az bir uzaklık olan 265 ışık yılı uzaklıkta yer alan, 8 kadir parlaklığında bir yıldızdır.
Olağan bir şekilde küme içinde dev eliptik ve S0 türü gökadalar ezici çoğunluktadır. Sayıca çok daha az genç sarmal gökadalar, kümenin dışına yakın bölgelerde yer alır. Bireysel anlamda küme içindeki pek çok gökada daha önce tanımlanmış olmasına rağmen, dolu alanı 1950'lerde Palomar Dağı Gözlemevinde gökbilimciler çalışıncaya kadar tam anlaşılamamıştı.
Saç Kümesi'nin merkez bölgesinin haritası sağdadır. Bu harita, kümenin tam merkezindeki en parlak gökadalardan 118'inin konumlarını gösterir. Çok az sarmal gökada olduğu ve hiç parlak düzensiz gökada olmadığı hemen fark edilebilir. Buradaki gökadaların hemen hemen tamamı eliptik veya merceksi gökadalardır. Eliptik ve merceksi gökadaların nasıl oluştuğu ile ilgili en yaygın kuram, onların daha küçük gökadaların birleşmesinden oluştuğudur. Saç Kümesi'nin yoğun ortamında, büyük bir ihtimalle milyarlarca yıl içerisinde birçok gökada birleşmesi meydana gelmiştir ve sonuç çok az sayıda sarmal ve düzensiz gökada içeren bir kümedir.
Ayrıca bakınız
- Ocak kümesi - diğer yakın gökada kümesi
- Başak kümesi - diğer yakın gökada kümesi
Dış bağlantılar
- NASA APOD: The Coma Cluster of Galaxies
- The dynamical state of the Coma cluster with XMM-Newton
- Very Small Array observations of the Sunyaev-Zel'dovich effect in nearby galaxy clusters
- WikiSky'da Saç kümesi: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hidrojen α, X-Ray, Astrofoto, Gök Haritası, Makaleler ve Resimler
Kaynaklar
- 1 2 3 "NASA/IPAC Extragalactic Database". Abell 1656 için sonuçlar. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110514100451/http://nedwww.ipac.caltech.edu/. Erişim tarihi: 2006-09-19.
- ↑ "Chandra/Field Guide to X-ray Sources". Coma Cluster. 9 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160409230941/http://chandra.harvard.edu/xray_sources/coma/. Erişim tarihi: 2008-06-16.
- ↑ "NASA / Focus on the Coma Cluster". 1 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150301032623/http://imagine.gsfc.nasa.gov:80/docs/features/objects/coma.html. Erişim tarihi: 2008-06-16.
- ↑ Colless, M (2001). "Coma Cluster". P Murdin. Encyclopedia of Astronomy and Astrophysics. Bristol Institute of Physics publishing. http://eaa.iop.org/abstract/0333750888/2600. Erişim tarihi: 2006-10-08.
- ↑ Conselice, Christopher J., Gallagher, John S., III (1998). "Galaxy aggregates in the Coma cluster". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 297: L34–L38. DOI:10.1046/j.1365-8711.1998.01717.x. http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/bib_query?astro-ph/9801160.
- ↑ Newswise: Hubble's Sweeping View of the Coma Cluster of Galaxies Retrieved on June 11, 2008.