Acanthaster planci
 | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Acanthaster planci | ||||||||||||||
| Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| | ||||||||||||||
| Acanthaster planci Linnaeus, 1758 | ||||||||||||||
| Dış bağlantılar | ||||||||||||||
|
Acanthaster planci, Acanthasteridae familyasında sınıflandırılan bir denizyıldızı türüdür. Büyük ve çok kollu olan bu denizyıldızı genellikle sert mercan polipleri (Scleractinia) ile beslenir. Üst ya da aboral yüzü zehirli dikenlerle kaplıdır. Dünyanın en büyük denizyıldızlarından biridir. Hint ve Pasifik Okyanuslarında Kızıldeniz ve Afrika'nın doğu kıyısında tropik ve subtropik enlemlerden Orta Amerika'nın batı kıyılarına kadar geniş bir alana dağılmıştır. Bu bölgelerde sert mercan oluşumlarının bulunduğu yerlerde yaşar.
Fiziksel özellikleri
Acanthaster planci türünün gövdesi temel olarak denizyıldızlarının tipik özelliklerine sahiptir; merkezi bir disk ve bundan çıkan kollardan oluşur. Bu türe özgü özellikler ise disk şeklinde gövdesi, çok sayıda kolu, esnekliği, kavrama yeteneği, çok sayıda dikenle kaplı olması ve vücut kütlesine oranla büyük bir mide yüzeyine sahip olamsıdır.[1] Kavrama yeteneği her kolun ucuna kadar uzanan iki sıra çok sayıda tüp ayak sayesindedir. Yaşam döngüsüne denizyıldızlarının beşgen simetrisiyle başlasa da çok kollu olması nedeniyle büyüdükçe bu simetriyi kaybetmiştir.
Erişkin Acanthaster planci normal olarak 25 ila 40 cm arasında bir büyüklüğe sahiptir, 80 cm. büyüklüğe kadar eriştiği gözlemlenmiştir.[2]. Kısa ve üçgen kesitli 8 ila 25 arasında kola sahiptir; genç bireylerde beş olan kol sayısı erişkinlerde ortalama on altıdır.[2] Genellikle soluk kahverengi ya da gri-yeşil gibi belirgin olmayan renklerdedir ancak geniş coğrafi dağılımı içinde bazı bölgelerde parlak dikkat çekici renklerde de olabilir.[1][3]
Denizyıldızının aboral yüzünde gövde ve kollar üstünde bulunan sert dikenler taç şeklinde bir yapı oluşturur. Dikenler sert ve çok keskindir, yumuşak yüzeyleri kolaylıkla delebilirler. Aboral yüzeyindeki keskin dikenlere ve oral yüzeyindeki kör dikenlere rağmen A. planci türünün genel gövde yüzeyi zarımsı ve yumuşak bir yapıya sahiptir. Denizyıldızı denizden çıkarıldığında gövde yüzeyi yırtılarak gövde sıvıları dışarı akar ve vücut içine çökerek düzleşir. Dikenler de kıvrılarak düzleşir. Eğer hayvan hâlâ hayattaysa suya tekrar sokulduğunda eski şekline döner.[4]
Notlar
- 1 2 Birkeland and Lucas (1990). Acanthaster planci: major management problem of coral reefs. Florida: CRC Press. s. 97–98. ISBN 0-8493-6599-6.
- 1 2 P.J. Moran (1990). "Acanthaster planci (L.) : biographical data". Coral Reefs 9: 95-96. ISSN 0722-4028..
- ↑ Shedd, John G. (2006). "Crown of Thorns Sea Star". Shedd Aquarium. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140222070509/http://sea.sheddaquarium.org/sea/fact_sheets.asp?id=69.
- ↑ Lucas, J. S.; M. M. Jones (1976-09-30). "Hybrid crown-of-thorns starfish (Acanthaster planci x A. brevispinus) reared to maturity in the laboratory". Nature 263 (5576): 409–412. DOI:10.1038/263409a0. ISSN 0028-0836. http://www.nature.com/nature/journal/v263/n5576/abs/263409a0.html.