Achillobator

Achillobator
Bilimsel sınıflandırma
Alem: Hayvanlar (Hayvanlar) Şube: Kordalılar (Kordalılar) Sınıf: Sürüngenler (Sürüngenler) Üst takım: Dinosauria Takım: Saurischia Alt takım: Theropoda Üst familya: Ceratopsia Familya: Dromaeosauridae Alt familya: Dromaeosaurinae Cins: Achillobator Tür: Giganticus Perle, Norell, & Clark, 1999
Binominal adı
Achillobator giganticus Altangerel Perle, Mark Norell, & Jim Clark, 1999

Achillobator (Yunanca ve Moğolca kombinasyonu Achilles (Akhilleus) bator (batur)) ölümsüz savaşçı, 85-95 milyon yıl önce yaşadığı tahmin edilen, dromaeosaurid theropod cinsi Kretase Devri etçil dinozor türüdür.^[1] 225–460 kg (500-1,000 pound) ağırlığında olduğu ön görülen Achillobator, muhtemelen her iki arka ayağının ikinci parmak ucundaki orak şeklindeki pençeleriyle avlanan, iki ayaklı yırtıcıdır. 6 metre (20 ft) uzunluğunda olduğu tahmin edilen bu iri dromaeosaurid, bu büyüklükteki bilinen tek holotiptir.^[2]

Hakkında

Bu vahşi yırtıcı, raptors, Asya kıtasında günümüz Moğolistan sınırlarında Dzunbayan – Khongil'in batısındaki Burkhan Khaldunda keşfedilmiştir.^[3] 1970'lerden itibaren hem bizzat kazıları gerçekleştirip hem de incelemelerini yaptığı “Velociraptor”, “Protoceratops” , “Mononykus” ve “Erlikosaurus” dinozorlarının isim babası Moğol paleontolog, Altangerel Perle (d. 1945) Achillobator'un fosillerini bulmuş ve ilk incelemeleri yapmıştır.^[4] Achillobator, kahraman savaşçı adını iri gövdesi ve keskin pençelerinden almıştır. Boyut olarak Kuzey Amerika Utahraptorlarına benzer ve tahminen döneminin en gaddar avcılarından birisidir.^[5]

Bu yırtıcı hem Deinonychus hem de Velociraptor ailesi mensubudur. Fakat bazı uzmanlar arasında ayrı ve yeni bir tür olduğu konusunda spekülasyonlar olmuştur. Aile içindeki bağları tam olarak anlaşılamasa da, Adasaurus ve bazı Kuzey Amerika dinozorlarının bulunduğu, dromaeosaurinae alt ailesinden gibi görünmektedir.^[6] Kretase dönemindeki diğer yırtıcılar gibi, Achillobator, genellikle modern kuşlar ile olan yakın evrimsel bir ilişkinin varsayımını vurgulayarak, sportif tüylerle resmedilir. Bu varsayım herhangi bir katı fosil kanıtına dayanmamaktadır. Ancak çoğu yavru veya yetişkin küçük theropoda dinozorlar tüysüz varsayımıyla tasvir edilmektedir.^[7]

Morfolojisi

Perle'nin raporuna göre Achillobator büyük bir kafa, sağlam ve masif-nispeten kısa arka ayaklara nispeten daha uzun ön uzuvları ile dev bir maniraptoran giganticustur. Ön ve arka dişli marjları ile onbir maksiller dişe sahiptir. Anterior(ön) dişler çentikli posterior(arka) olanlardan daha küçüktür. Kısa, ağır, keskin köşeli boyun omuruna ve uzun kıvrak kuyruk omuruna sahiptir. Diğer bazı bulgulara göre uzun ve şişman olduğu ön görülmüştür. Perle, Achillbator'un omurga, bağırsak boşluğu ve ön-dorsal alan yapısından yola çıkarak uçabilen bir dinozor olduğunu savunmuştur. Hareketlerini arka uzuvları, ayaklarıyla yaptığı kesin görüşüyle ön uzuvlarının tüylü olduğu çıkarımında bulunmuştur.^[8][9]

Ayrıca bakınız

• Dinozorlar listesi
• Aynı familyadan diğer dinozorlar
  • Dromaeosaurus
  • Utahraptor
  • Adasaurus

Dış bağlantılar

• dinosaurs.about.com(İngilizce)
• Dinozor-Achillobator giganticus(İngilizce)
• dinodata.org(İngilizce)
• Doğal Tarih Müzesi -NHM(İngilizce)

Kaynakça

1. Proceedings of Royal Society,2008-19 Mart 2012 erişim,(İngilizce),PDF
2. Achillobator ,about.com,7 Ocak 2009,Bob Strauss-19 Mart 2012 erişim,(İngilizce)
3. Raptors,about.com,Bob Strauss-19 Mart 2012 erişim,(İngilizce)
4. 21 Şubat 2007,Therizinosauroids and Altangerel Perle Darren Naish -19 Mart 2012 erişim,(İngilizce)
5. ageofdinosaurs.com,-19 Mart 2012 erişim,(İngilizce)
6. Genbilim,25 Nisan 2010 -19 Mart 2012 erişim
7. academia.edu Kuzey Amerika Theropoda'larıMakale-19 Mart 2012 erişim,(İngilizce) PDF
8. Moğolistan Üni. Perle Altangerel makalesi -19 Mart 2012 erişim,(İngilizce)
9. Flightless bird from the Cretaceous of MongoliaNature Magazin, Nisan 1993 syf 623-626