Acil tıp
Acil Tıp, insan sağlığının hayati derecede etkilenmesi ve bu durumdan en hızlı şekilde normale dönme adına yapılan tüm uygulamaları kapsayan acil sağlık hizmeti. Acil tıp hizmetleri hastanelerin acil servislerinde ve mobil ekipler vasıtasıyla hastane dışında verilir.
Dünya'da Acil Tıp[1]
Bu günkü bilinen anlamıyla acil tıp ilk olarak 1960'larda başlamıştır. İlk olarak ABD'de ayrı bir uzmanlık alanı olarak ortaya çıkmış ve dünyadaki gelişimi de buna parerlel olmuştur. 1966'da Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi'nin yayınladığı Kazalarda Ölüm ve Sakatlıklar: Modern Toplumun İhmal Edilmiş Hastalığı yazısı çok ses getirmiştir, bu yazıda Vietnam'da yaralanan bir askerin New York'ta vurulan bir sivilden daha çok yaşama şansı olduğundan bahsedilmiştir. Bu yazıyla beraber acil tıp hizmetleri yeniden ele alındı ve otoyol güvenliği yasası çıktı. O zamana kadar acil servisleri personle ve ekipman bakımından yetersiz ve kontrolsüz birimlerdi. İlk kez Cincinnati Üniversitesinde 1970'de Acil Tıp Ana Bilim Dalı kuruldu ve birçok uzman yetiştirdi[1].
Türkiye'de Acil Tıp
1990 yılında Dokuz Eylül Üniversitesinin davetiyle Türkiye'ye gelen ABD'li Acil Tıp Uzmanı Dr. John Fowler DEÜ Acil Servisinde çalışmaya başladı. Dr. Fowler'ın çabalarıyla 1993 yılında Acil Tıp Uzmanlığı, ayrı bir uzmanlık olarak kabul edildi[1].
Tarihçe
Acil Tıp kurulmadan önceki yıllar
Ülkemizde ilk kez Sağlık Bakanlığı tarafından 1985 yılında bazı ana arterler ve turistik bölgelerde bir merkeze bağlı olmadan araç telefonu ile ulaşılabilen gezici ambulans ekipleri bir süre denenmiş ve bu organizasyon daha çok trafik kazaları için kullanılmıştır. 1986 yılında da 077 Hızır Acil Servis olarak Ankara, İstanbul ve İzmir büyükşehir belediyelerinin ambulans, teknik alt yapı, şoför ve maddi destek vermesi, Sağlık Bakanlığının hekim ve tıbbi malzeme desteği ile daha çok doktorlu hasta taşımacılığına benzer bir sistem Türkiye'de kullanılmış ve şimdiki acil sağlık hizmetlerinin temelleri atılmıştır[1].
Acil Tıp kurulduktan sonraki yıllar
Türkiye’de acil tıbbın gelişimi gerçek anlamda 1990 yılında İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi’nin (DEÜ) daveti ile Türkiye’ye gelen ABD’li bir acil tıp uzmanı olan Dr. John Fowler’ın DEÜ Hastanesi Acil Servisi’nde çalışmaya başlaması ile olmuştur. Dr. John Fowler’ın etkin çabaları sonucu Dr. Yıldırım Aktuna'nın Sağlık Bakanı olduğu Süleyman Demirel Başbakanlığındaki Bakanlar Kurulu'nun 12 Nisan 1993 tarihli kararı, 30 Nisan 1993 tarih ve 21567 sayılı Resmi Gazete'de 93/4270 karar sayısı[2] ile yayınlanmış ve İlk ve Acil Yardım adıyla bir anadal olarak kurulmuştur. Kuruluşunda 3 yıllık bir ana dal olarak tanımlanan İlk ve Acil Yardım 24 ay ana dal 18 ay rotasyon şeklinde planlanmıştır. Aynı yıl Türkiye’de iki Acil Tıp Anabilim Dalı kurulmuştur (Dokuz Eylül Üniversitesi ve Fırat Üniversitesi). Bu Anabilim Dalları 1994 yılında ilk asistanlarını alarak eğitime başlamışlardır. Ülkemizde 2015 itibariyle 42 Üniversite, 27 EAH, 8 EAH ile Afiliye Üniversite, 7 Özel Hastane Afiliye Vakıf Üniversitesi ve 2 EAH Afiliye Vakıf Üniversitesi ile toplam 86 klinik ile ihtisas verilmektedir (bkz. aşağıdaki Tablo)[1].
Acil Tıbbın kronolojik tarihçesi:[3]
- 1993: Dr. Yıldırım Aktuna'nın Sağlık Bakanı olduğu Süleyman Demirel Başbakanlığındaki Bakanlar Kurulu'nun 12 Nisan 1993 tarihli kararı, 30 Nisan 1993 tarih ve 21567 sayılı Resmi Gazete'de 93/4270 karar sayısı ile yayınlanarak İlk ve Acil Yardım yeni bir uzmanlık dalı oldu. İhtisas süresi olarak ise yurtdışı denkleriyle uyumsuz olan 3 yıl belirlenmişti[2].
- 1993: Acil tıp teknikeri eğitim programı başladı[1].
- 1994: Nisan 1994 Tıpta Uzmanlık Sınavında (TUS) Dokuz Eylül Üniversitesi 4, Fırat Üniversitesi 2 asistan kadrosu ilan etti; Dokuz Eylül’e 2, Fırat’a 1 asistan başladı[3].
- 1994: Hastane öncesi hizmetlerde 077 Hızır Acil’den “112 Acil Yardım ve Kurtarma”ya geçildi[1].
- 1994-1995: İstanbul, Ankara ve İzmir’de 112 ekipleri kuruldu. Ambulans ekiplerinde sağlık memurları, ebeler ve hemşireler, az bir kısmında ise doktorlar görev yapmaktaydı[3].
- 1995: 25 Mayıs 1995 tarihinde Türkiye Acil Tıp Derneği (TATD) kuruldu[1].
- 1996: Sağlık Bakanlığına bağlı okullarda ilk yardım ve acil bakım teknisyenliği bölümü açıldı[1].
- 1998: 30 Nisan 1998 tarihinde Türkiye'nin ilk “İlk ve Acil Yardım” uzmanı mezun oldu[3].
- 2000: Acil sağlık hizmetlerinin bütün yurtta eşit, ulaşılabilir, kaliteli, süratli ve verimli olarak yürütülmesini sağlamak amacıyla acil sağlık hizmetlerinin sevk ve idaresine dair usul ve esasları belirleyen “Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği” çıkarıldı. Toplam Acil Tıp Uzmanı sayısı 20, Anabilim Dalı sayısı ise sadece 14 idi[3].
- 2002: 19 Haziran 2002’de Resmi Gazete'de yayınlanan Tıpta uzmanlık Tüzüğü ile uzmanlık ana dalının adı Acil Tıp olarak değiştirildi. İhtisasın süresi de Avrupa, ABD ve diğer ülkelerde denklik problemleri yaşanmaması gerekçesiyle 5 yıla çıkarıldı. Anabilim Dalı sayısı 17'ye yükseldi[3].
- 2003: 5 yıl süreli ihtisas için ilk asistan alımı 2003 Nisan Tıpta Uzmanlık Sınavı (TUS) Sınavı ile yapıldı.
- 2004: İlk defa Sağlık Bakanlığı’nın 112 acil yardım ve kurtarma istasyonlarına ve hastane acil servislerine ambulans ve acil bakım teknikeri ve acil tıp teknisyenlerinin atamaları yapıldı[1].
- 2006: 2006 Nisan TUS’unda bir seferde 18 eğitim ve araştırma Hastanesi için toplam 200 Acil Tıp asistan kadrosu ilan edildi. Eğitimcisi ve kliniği olmadan, eğitim koşulları tanımlanmadan en az 10 yıldır eğitim veren hiçbir ana bilim dalının veya derneğin görüşü alınmadan ilan edilen kadrolar, ilk kez TUS kitapçığında görüldü. Acil Tıp Anabilim Dalı sayısı ise 27'ye ulaştı[3].
- 2009: 18 Temmuz 2009 tarih ve 27292 sayılı Resmi Gazete’de Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği yayımlandı. Acil tıp halen 5 yıl idi. İç hastalıkları ve genel cerrahi uzmanları için süre 2 yıl olarak belirlendi. Bu yönetmelik ile ortopedi ve travmatoloji uzmanları listeden çıkartılmıştı. Oluşturulan Tıpta Uzmanlık Kurulu rotasyon süresini 13 aya indirdi. O tarihte tıp fakültelerindeki ana bilim dalı sayısı 45’e, eğitim ve araştırma hastanelerindeki acil tıp kliniği sayısı ise 28’e ulaşmıştı[3].
- 2011: 26 Nisan 2011 tarih ve 27916 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kanun ile acil tıp uzmanlık eğitim süresi 4 yıla düşürüldü[3].
- 2011: 5 Mayıs 2011 tarihinde Eğitim ve Araştırma hastaneleri ilk uzmanlarını verdi[3].
Acil Tıp ihtisasında ilkler
- İlk Acil Tıp Asistanı
- İlk Acil Tıp Uzmanı
- İlk Acil Tıp Doçenti
- İlk Kadın Acil Tıp Doçenti
- İlk Acil Tıp Profesörü
- İlk Kadın Acil Tıp Profesörü
Acil Tıp alanındaki Sürekli Akademik Yayınlar
Acil Tıp uzman sayısındaki artışa paralel şekilde, acil tıp akademisyenlerinin sayısında da artış meydana gelmiştir. Buna bağlı olarak acil tıp alanında ulusal ve uluslararası indekslere giren dergilerdeki yayın sayılarında da yıllar içinde artış izlenmektedir. Acil Tıp branşında 2015 itibariyle, Türkiye'deki 2 Ulusal Acil Tıp derneğinin sponsorluklarında hizmet veren, Türkçe olarak başlamış ve şu anda sadece İngilizce yayın kabul eden, Uluslararası yayıncısı olan (Elsevier) ve Uluslararası İkincil İndekslerde listelenen (ScienceDirect) Uluslararası 1[4], hem Türkçe hem İngilizce yayın kabul eden, Ulusal yayıncısı olan (AVES) ve Uluslararası Tersiyer indekslerde listelenen (Open-Access) Ulusal 1[5], Türkçe ve İngilizce Vaka sunumlarını kabul eden, Ulusal yayıncısı olan (AVES) Uluslararası 1[6] olmak üzere toplam 3 akademik dergi bulunmaktadır.
Acil Tıp Eğitimi
Türkiye'de Acil Tıp eğitimi TUKMOS tarafından Acil Tıp alanında oluşturulmuş standartlar dahilinde verilmek zorundadır[7]. Bu kriterlere uygunluk 2016 yılından itibaren denetlenmeye başlanacak olup klinikler kendi eğitim programlarını buna göre düzenlemek ve ülke çapında bir standarda uyum sağlamak durumundadırlar[7]. TUKMOS'un belirlediği klinikler tarafından verilen eğitimler dışında Acil Tıp derneklerinin son derece kapsamlı ve yaygın bir eğitim programı bulunmaktadır.
Acil Tıp ve FOAMed (Free, Open Access Medical Education)
Acil Tıp, Tıp eğitiminde 2012 yılından itibaren bir fenomen haline gelen blog yazarlığı temelli sürümiçi eğitim sitelerinin en yaygın şekilde başladığı branştır. Bu akım, FOAMed (Free, Open Access Medical Education) adı altında şekillendirilerek başta Twitter olmak üzere (#foamed) tüm sosyal ağlar kullanılarak uygulanan bir asenkron sürekli eğitim çeşidi olarak büyük önem kazanmıştır. Yurtdışında 150'den fazla blog ve portal ile sürdürülen bu asenkron eğitim modeli, Türkiye'de de yurtdışı ile hemen hemen aynı zamanlarda Acilci.Net adı altında başlamıştır. Serbest Açık Erişimli Acil Tıp Eğitimi vizyonuyla 2012 yılından beri faaliyet gösteren, çeşitli fakülte ve EAH'larda çalışan 20'den fazla öğretim üyesi, uzman ve asistan tarafından sürekli olmak üzere 100'den fazla Acil Tıp eğitmeninin katkı verdiği Acilci.Net, 1 milyonu aşan ziyaretçi sayısıyla Dünya'nın yerel dilde yayın yapan en büyük Acil Tıp eğitim portalıdır[8]. Portalın bu başarısı nedeniyle hem EuSEM (Avrupa Acil Tıp Derneği) hem de ASEM (Asya Acil Tıp Derneği) tarafından Uluslararası kongrelere davet edilmiş ve Acil Tıp Asistan Birliği (ATAB)[9] tarafından 2014 yılında "asistan eğitiminde en faydalı kaynak" olarak seçilmiştir[8].
Acil Tıp alanındaki Türkiye kaynaklı Eğitim ve İletişim Siteleri (isim sırasına göre)
| İnternet Sitesi | Adresi | Kuruluş Tarihi | Yapısı | Güncel Durumu | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Acilbook.com | www.acilbook.com | 2013 | Ücretsiz erişim. Her yazının yazarı belirtilmiş olup yazılar referanslandırılmaktadır. Editöryal Kurul bulunmamaktadır. Reklam ya da sponsor kabul etmemektedir. | Düzenli yayına devam etmektedir. | ||
| Acilci.Net | www.acilci.net | /foamedtr | @acilci_net | 2012 | Ücretsiz erişim. Yazıların hepsi bir Editöryal Kurul tarafından denetlenir. Konuk Yazar ve Sürekli Yazarlardan oluşan sürekli bir yazar kadrosu mevcuttur. Her yazının yazar, editör ve referansları verilmektedir. Reklam ya da sponsor kabul etmemektedir. | Düzenli yayına devam etmektedir. |
| Aciltıp.com | www.aciltıp.com | aciltipuzmanlari | @aciltıp | 2008 | Ücretsiz erişimi vardır. Yazı içinde reklam uygulaması şeklinde sponsor içerik bulunmaktadır. | Düzenli yayına devam etmektedir. |
| ATAB | www.atabir.com | groups/aciltipasistan | @atab2008 | 2014 | Ücretsiz erişim. Acil Tıp Asistan Birliği'nin Resmi internet sitesidir. Eğitim kaynakları mevcut olsa da düzenli olarak yayınlanmamaktadır. Reklam kabul etmemektedir. | Düzensiz yayınlanmaktadır. |
| Havayolum.Net | www.havayolum.net | /havayolumnet | @havayolumnet | 2014 | Ücretsiz erişim. Türkiye Acil Tıp Derneği'nin Havayolu Çalışma Grubu Resmi internet sitesidir. Her yazının yazarı belirtilmiş olup yazılar referanslandırılmaktadır. Editöryal Kurul belirtilmemiştir ancak tüm içerikler Çalışma Grubu tarafından oluşturulmakta olup künyesinde tüm ekip bilgileri verilmiştir. Reklam kabul etmemektedir. | Düzensiz yayınlanmaktadır. |
| LiveonED | www.liveoned.wordpress.com | /deuacil | 2014 | Ücretsiz Erişim. Dokuz Eylül Üniversitesi Acil Tıp AD eğitim sitesidir. Editöryal Kurul bulunmamaktadır ancak künyesinde tüm ekip bilgileri verilmiştir. Reklam kabul etmemektedir. | Düzensiz yayınlanmaktadır. | |
| Torsiyon.com | www.torsiyon.com | 2013 | Ücretsiz erişim. Acil Tıp mizah sitesidir. Eğitim kaynağı bulunmamaktadır. Reklam ya da sponsor kabul etmemektedir. | Düzensiz yayınlanmaktadır. |
Tıpta uzmanlık öğrencisi alma sırasına göre Acil Tıp Uzmanlık eğitimi veren Acil Tıp Anabilim Dalları ve Klinikleri
| Sıra | Kuruluş Zamanındaki İsmi
ve Kuruluş Tarihi |
Şehir | İlk Asistan
Alımı [10] |
Kurum Yapısı | Değişen İsmi | Değişen
Kurum Yapısı |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Dokuz Eylül Üniv (1992) | İzmir | 1994 | Devlet Üniversitesi | ||
| 2 | Fırat Üniv | Elazığ | 1994 | Devlet Üniversitesi | ||
| 3 | Erciyes Üniv | Kayseri | 1995 | Devlet Üniversitesi | ||
| 4 | Selçuk Üniv | Konya | 1995 | Devlet Üniversitesi | Necmeddin Erbakan | Devlet Üniversitesi |
| 5 | Dicle Üniv | Diyarbakır | 1995 | Devlet Üniversitesi | ||
| 6 | Marmara Üniv[11] (29 Kasım 1994) | İstanbul | 1995 | Devlet Üniversitesi | Marmara Pendik | Devlet Üniversitesi |
| 7 | Çukurova Üniv | Adana | Devlet Üniversitesi | |||
| 8 | Uludağ Üniv | Bursa | Devlet Üniversitesi | |||
| 9 | Hacettepe Üniv (Hekimlikte Acil Vakalar Ana Bilim Dalı adı altında 1988 yılında akademik birim açılmış ama anabilim dalı 1997 yılında kurulmuştur)[12] | Ankara | 1997 | Devlet Üniversitesi | ||
| 10 | Akdeniz Üniv | Antalya | Devlet Üniversitesi | |||
| 11 | Cumhuriyet Üniv | Sivas | Devlet Üniversitesi | |||
| 12 | Ondokuz Mayıs Üniv | Samsun | Devlet Üniversitesi | |||
| 13 | Atatürk Üniv | Erzurum | Devlet Üniversitesi | |||
| 14 | Karadeniz Teknik Üniv | Trabzon | Devlet Üniversitesi | |||
| 15 | Süleyman Demirel Üniv | Isparta | Devlet Üniversitesi | |||
| 16 | Gülhane Askeri Tıp Akademisi | Ankara | Askeri Üniversite | Gülhane Askeri Tıp Fakültesi | Askeri Üniversite | |
| 17 | İnönü Üniv | Malatya | Devlet Üniversitesi | |||
| 18 | Gazi Üniv | Ankara | Devlet Üniversitesi | |||
| 19 | Gaziosmanpaşa Üniv | Tokat | Devlet Üniversitesi | |||
| 20 | Gaziantep Üniv | Gaziantep | Devlet Üniversitesi | |||
| 21 | Afyon Kocatepe Üniv | Afyon | Devlet Üniversitesi | |||
| 22 | Kocaeli Üniv | Kocaeli | Devlet Üniversitesi | |||
| 23 | Pamukkale Üniv | Denizli | Devlet Üniversitesi | |||
| 24 | Eskişehir Osmangazi Üniv | Eskişehir | Devlet Üniversitesi | |||
| 25 | Yüzüncü Yıl Üniv | Van | Devlet Üniversitesi | |||
| 26 | Ege Üniv | İzmir | Devlet Üniversitesi | |||
| 27 | Mersin Üniv | Mersin | Devlet Üniversitesi | |||
| 28 | Ufuk Üniv Rıdvan Ege EAH | Ankara | EAH Afiliye Vakıf Üniversitesi | |||
| 29 | Ankara Atatürk EAH | Ankara | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | Yıldırım Beyazit | EAH Afiliye Devlet Üniversitesi | |
| 30 | Ankara Etlik İhtisas EAH | Ankara | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıd | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |
| 31 | Ankara EAH | Ankara | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 32 | Ankara Keçiören EAH | Ankara | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 33 | Ankara Numune EAH | Ankara | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 34 | İstanbul Bezm-i Alem Valide Sultan Vakıf Gureba | İstanbul | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | Bezm-i Alem | EAH Afiliye Vakıf Üniversitesi | |
| 35 | İstanbul Bakırköy Dr. Sadi Konuk | İstanbul | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 36 | İstanbul EAH (Samatya) | İstanbul | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 37 | İstanbul Göztepe EAH | İstanbul | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | Medeniyet Üniv | EAH Afiliye Devlet Üniversitesi | |
| 38 | İstanbul Haseki EAH | İstanbul | 2014 | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | ||
| 39 | İstanbul Haydarpaşa EAH | İstanbul | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 40 | İstanbul Kartal Dr. Lütfi Kırdar EAH | İstanbul | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 41 | İstanbul Okmeydanı EAH | İstanbul | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 42 | İstanbul Şişli Etfal EAH | İstanbul | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | İstanbul Şişli Etfal Hamidiye | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |
| 43 | İstanbul Taksim EAH | İstanbul | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | İstanbul Gaziosmanpaşa Taksim | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |
| 44 | İzmir Atatürk EAH | İzmir | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | Katip Çelebi Üniv | EAH Afiliye Devlet Üniversitesi | |
| 45 | İzmir Bozyaka EAH | İzmir | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 46 | İzmir Tepecik EAH | İzmir | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 47 | Başkent (Ankara) Üniv | Ankara | Özel Hastane Afiliye Vakıf Üniversitesi | |||
| 48 | Harran Üniv | Şanlıurfa | Devlet Üniversitesi | |||
| 49 | İstanbul Bilim Üniv Florence Nightingale Hastanesi | İstanbul | Özel Hastane Afiliye Vakıf Üniversitesi | |||
| 50 | Kafkas Üniv | Kars | Devlet Üniversitesi | |||
| 51 | Kırıkkale Üniv | Kırıkkale | Devlet Üniversitesi | |||
| 52 | Adana Numune Üniv | Adana | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 53 | Ankara Üniv | Ankara | Devlet Üniversitesi | |||
| 54 | Düzce Üniv | Düzce | Devlet Üniversitesi | |||
| 55 | Mustafa Kemal Üniv | Hatay | Devlet Üniversitesi | |||
| 56 | Adnan Menderes Üniv | Aydın | 2011 | Devlet Üniversitesi | ||
| 57 | Yeditepe Üniv | İstanbul | Özel Hastane Afiliye Vakıf Üniversitesi | |||
| 58 | Sütçü İmam Üniv | Kahramanmaraş | Devlet Üniversitesi | |||
| 59 | Abant İzzet Baysal Üniv | Bolu | Devlet Üniversitesi | |||
| 60 | Adıyaman Üniv EAH | Adıyaman | 2012 | EAH Afiliye Devlet Üniversitesi | ||
| 61 | İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa | İstanbul | Devlet Üniversitesi | |||
| 62 | Trakya Üniv | Edirne | Devlet Üniversitesi | |||
| 63 | Selçuk Üniversitesi Selçuklu TF | Konya | Devlet Üniversitesi | Selçuk Üniversitesi | Devlet Üniversitesi | |
| 64 | Antalya EAH | Antalya | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 65 | Erzurum Bölge EAH | Erzurum | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 66 | İstanbul Bağcılar EAH | İstanbul | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 67 | İstanbul Ümraniye EAH | İstanbul | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 68 | Kayseri EAH | Kayseri | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 69 | Konya EAH | Konya | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 70 | Rize EAH | Rize | 2011 | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | Recep Tayyip Erdoğan Üniv | EAH Afiliye Devlet Üniversitesi |
| 71 | Sakarya EAH | Sakarya | 2011 | EAH Afiliye Devlet Üniversitesi | Sakarya Üniv | EAH Afiliye Devlet Üniversitesi |
| 72 | Trabzon Numune | Trabzon | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 73 | Bursa Şevket Yılmaz | Bursa | 2011 | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | ||
| 74 | Samsun Mehmet Aydın EAH | Samsun | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | |||
| 75 | Çanakkale 18 Mart Üniv | Çanakkale | Devlet Üniversitesi | |||
| 76 | Zonguldak Karaelmas Üniv | Zonguldak | Devlet Üniversitesi | Bülent Ecevit Üniv | Devlet Üniversitesi | |
| 77 | Başkent (Adana) Üniv | Adana | 2011 | Özel Hastane Afiliye Vakıf Üniversitesi | ||
| 78 | İstanbul Fatih Sultan Mehmet EAH | İstanbul | 2011 | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | ||
| 79 | Celal Bayar Üniv Hafsa Sultan Hastanesi | Manisa | 2012 | Devlet Üniversitesi | ||
| 80 | Dumlupınar Üniv Kütahya Evliya Çelebi EAH | Kütahya | 2012 | EAH Afiliye Devlet Üniversitesi | ||
| 81 | Medipol Üniv | İstanbul | 2012 | Özel Hastane Afiliye Vakıf Üniversitesi | ||
| 82 | Acıbadem Üniv | İstanbul | 2014 | Özel Hastane Afiliye Vakıf Üniversitesi | ||
| 83 | İzmir Üniv Medical Park Hastanesi | İzmir | 2014 | Özel Hastane Afiliye Vakıf Üniversitesi | ||
| 84 | Kocaeli Derince EAH | Derince | 2014 | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | ||
| 85 | İstanbul Bakırköy Kadın Hastlalıkları EAH | İstanbul | 2015 | Eğitim ve Araştırma Hastanesi | İstanbul Kanuni Sultan Süleyman | Eğitim ve Araştırma Hastanesi |
| 86 | Namık Kemal Üniv | Tekirdağ | 2015 | EAH Afiliye Devlet Üniversitesi |
| ||||||||||||||
Kaynaklar
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Türkiye Acil Tıp Derneği
- 1 2 30 Nisan 1993 tarihli Resmi Gazete
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Acil Tıp 4 Yıl - Doç. Dr. Cem Oktay - http://www.medimagazin.com.tr/authors/cem-oktay/tr-acil-tip-dort-yil-72-50-2836.html
- ↑ Turkish Journal of Emergency Medicine - http://trjemergmed.org/
- ↑ Eurasian Journal of Emergency Medicine - Eski Adı: Akademik Acil Tıp Dergisi
- ↑ Journal of Academic Emergency Medicine Case Reports
- 1 2 TUKMOS Zorunlu Acil Tıp Eğitim Standartları v2.0 - www.tuk.saglik.gov.tr/muf2/acil_tip.doc
- 1 2 Acilci.Net - Serbest Açık Erişimli Acil Tıp Eğitim Kaynağı - http://acilci.net/
- ↑ Acil Tıp Asistan Birlği - http://www.atabir.com/
- ↑ Tus Taban Puanları http://www.tusrehberi.com/
- ↑ Marmara Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı Resmi Sitesi
- ↑ http://www.tip.hacettepe.edu.tr/bolumler/aciltip.php