Aksu Çayı

Aksu Çayı
Kaynak	Göller Yöresi
Havza alanı	8000 km^2

Coğrafi Konum

Akdeniz Bölgesi'nin Göller Yöresi'nden doğarak Antalya yakınlarında denize dökülen akarsudur. Havzanın şekil itibariyle kuzeyden güneye doğru daraldığı görülmektedir. Aksu çayı havzasının en dar kesimi çayın Akdeniz’e kavuştuğu kıyı kesimidir. Aksu çayı havzası matematiksel konum itibariyle 36-38 kuzey enlemleriyle 30-31 doğu boylamları arasında yer almaktadır. Aksu Çayı havzasının orta çığırının bir kısmı Burdur ili sınırları içerisinde yer almakta olup, esas itibariyle havzanın büyük kısmı Isparta ve Antalya illeri sınırları içerisinde yer almaktadır. Su toplama havzası 8000 km² kadar olan Aksu, Isparta yakınlarındaki Akdağ ile Davras Dağı'ndan gelen suların birleşmesiyle oluşur. Bu dağlar kalker ve flişlerden bir yapıya sahiptir; her ikisinin yüksekliği 2235 ve 2635 metredir. Aksu önce güneydoğu doğrultusunda akar; Kovada Gölü'ne girer; yer altı sularına karışarak ilerler aşağı Gökdere Köyü'nün güneyine Eğirdir Gölü'nün sularıyla birleşir. Daha sonra güneye doğru akıp kendinden daha çok akımlı Göksu ile güçlenerek, süratli akışlı bir ırmak özellliği kazanarak güneye doğru akar ve Antalya Körfezi'ne erişir.

Drenaj Tipi

Aksu Çayı havzasının drene eden akarsularda değişik drenaj tipleri göze çarpmakla özellikle aksu çayı aşağı vadisinde örgülü drenaj tipine sıkça rastlanmaktadır.

İklim Özellikleri

Kalker katmanlarda bol miktarda su veren birçok voklüz kaynakları ırmağı besler, ancak su düzeyi yazın ve güzün düşer, fakat vadide her zaman bol su vardır. Kışın ve ilkbaharda akım 140 ölçülmüştür. Yüksek dağlara yağan karlar eridikçe, Aksu'ya düzenli olarak su verir, ancak sağanakların ardından su düzeyinde birden yükselmeler görülür. Aksu aşağı kesiminde düzlüklerde akar. Sulamada bol miktarda kullanılmaktadır.

Toprak Çeşitleri

Akarsuyun taşıdığı alüvyal maddeler toprağın verimlileşmesinin sağlar. Bu alüvyonlar doğal gübre değerindedir. Aksu Çayı havzasında zonal ve azonal toprak grupları içerisine giren toprak çeşitleri yer almaktadır. Polye tabanları, ormanlık sahalar ve aşınımdan korunmuş sahalarda zonal topraklar, daha çok taşınmış materyallerin bulunduğu sahalarda ise azonal topraklar gözlenmektedir. Aksu Çayı havzasındaki toprakların tamamına yakını başkalaşım, sedimanter ve ofiolitik nitelikteki malzemelerin değişik şekillerde parçalanması neticesinde oluşmuşlardır. Aksu çayı havzasında sekiz büyük topak grubu yer almaktadır. Bunlar;

• Kırmızı Akdeniz toprakları
• Kırmızı-Kahverengi Akdeniz toprakları
• Kestane rengi topraklar
• Kahverengi orman toprakları
• Kolüviyal topraklar
• Alüvyal topraklar
• Regosoller
• Rendzinalar

Bitki Örtüsü

Aksu çayı havzasında doğal bitki örtüsünü etkileyecek iklim, toprak, rüzgar, bakı, nem vs. gibi birçok coğrafi faktörün etkisiyle havzada çok sayıda bitki türüne rastlanmaktadır. Hakim bitki örtüsü maki formasyonları ve onun üyeleridir. Havzada 0-600 metre yükseltiler arasında; Akdeniz iklimine özgü maki üyeleri yer almaktadır. Burada en çok rastlanan türler; kermez meşesi, pırnal meşesi, funda, sakız, tespih, defne, yabani zeytin, menengic, akçakesme, sandal ve kıyı kesimlerde keçiboynuzudur.