Aleksander Ford
Aleksander Ford (d. 24 Kasım 1908, Kiev, Rusya İmparatorluğu, [bugün Ukrayna] - ö. 4 Nisan 1980, Florida, ABD), Polonyalı sinema yönetmeni. II. Dünya Savaşı sırasında yok olan Polonya sinema sanayisinin yeniden kurulmasında önemli rol oynamıştır.
Sinemaya 1928'de başladı, birkaç kısa metrajlı film çevirdi; Nad ranem adlı ilk filmini 1929'da yönetti. Sokak gazetecilerine ilişkin Legion ulicy (1932; Sokak Lejyonu) ve Filistin'deki Yahudilerin yaşamını konu alan Sabra (1934) adlı belegeselleriyle tanındı. II. Dünya Savaşı sırasında gittiği Sovyetler Birliği'nde Polonyalı sinemacı Jerzy Bossak'la birlikte Polonya Ordu Sinema Birliği'ni kurdu. Bitwa Pod Lenino (1943; Leningrad Savaşı) ve Majdanek, Obóz Śmierci (1944; Majdanek Toplama Kampı) bu dönemde çektiği önemli belgesellerdir.
1945'te, sinema sanayisinin kamulaştırılmasının ardından kurulan Film Polski'nin başına getirildi, Polonya sinema atölyelerinin kurulmasında da önemli rol oynadı. 1950'lerde toplumsal gerçekçi sinema anlayışını yansıtan Młodość Chopina (1952; Chopin'in Gençliği) ve Andrzej Wajda'nın asistan olarak çalıştığı Piątka z ulicy Barskiej (1953; Barska Sokağının Beş Çocuğu) adlı filmleri yaptı. 1960'ta çektiği Krzyżacy (Töton Şövalyeleri) Batı Avrupa'da büyük başarı kazandı. 1964'te Pierwszy dzień wolności (Özgürlüğün İlk Günü) adlı filmini tamamladı.
1968 olayları sırasında görevinden alındı. Önce İsrail'e, daha sonra da Danimarka'ya göç etti. Danimarka'da Soljenitsin'den uyarladığı Den første kreds'ı (1972; İlk Çember) çektikten sonra ABD'ye yerleşti. Son olarak 1974'te Sie sind frei, Doktor Korczak'ı gerçekleştirdi.
Filmografi
- Sie sind frei, Doktor Korczak (1975)
- Den første kreds (1973; İlk Çember)
- Der Arzt stellt fest... (1966)
- Pierwszy dzień wolności (1964; Özgürlüğün İlk Günü)
- Krzyżacy (1960; Töton Şövalyeleri)
- Ósmy dzien tygodnia (1958)
- Piątka z ulicy Barskiej (1953; Barska Sokağının Beş Çocuğu)
- Młodość Chopina (1952; Chopin'in Gençliği)
- Ulica Graniczna (1948)
- Majdanek, Obóz Śmierci (1944; Majdanek Toplama Kampı) - kısa belgesel
- Przysiegamy ziemi polskiej (1943) - belgesel
- Ludzie Wisly (1938)
- Spolem (1937) - kısa belgesel
- Mir kumen on (1936) - belgesel
- Na start (1935) - kısa belgesel
- Nie miala baba klopotu (1935)
- Milosc maturzystki (1935)
- Przebudzenie (1934)
- Sabra (1933) - belgesel
- Legion ulicy (1932; Sokak Lejyonu)
- Mascotte (1930)
- Narodziny i zycie gazety (1930) - kısa film
- Tetno polskiego Manchesteru (1930) - kısa film
- Nad ranem (1929) - kısa film