Altunizade İsmail Zühdi Paşa
Altunizade İsmail Zühdi Paşa (d. 1806, İstanbul - ö. 16 Ocak 1888, İstanbul), Türk vezir.
Altun varakçılar kahyası Hacı Ali Efendi'nin oğludur. Fatih Kurşunlu Medresesi'ni bitirdi (1827). Babasının yanında altın varakçılığı ve hattatlık yaptı, esnaf ustası oldu (1829). Babasının ölümü üzerine büyük bir servetin mirasçısı olarak bir süre ticaretle uğraştı. Bu arada, Enderun'u mimar olarak bitirdi (1831). Mimar ağalığı unvanıyla Mekteb-i Sultani'nin ve Dolmabahçe Sarayı'nın yapımını gözetlemekle görevlendirildi, bina eminliğine yükseltildi. 1858'de Ziraat Meclisi üyeliğine seçildi, 1859'da Dârı Şûrayı askeri üyeliğine seçildi (1859).
Abdülaziz tahta çıkınca (1861), tüm görevlerinden ayrılarak yeniden ticarete döndü. Serasker Namık Paşa'nın ısrarına dayanamayarak Harbiye Nezareti binasının (bugün İstanbul Üniversitesi binası) yapımını yönetmeyi kabul etti. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda 3 tabur askerin tüm donanımını kendi parasıyla sağlayıp cepheye göndermesi ve "93 göçmenleri" adıyla anılan Rumelililer'e, Şehzadebaşı'ndaki 30 odalı konağını ayırması, onun vezir rütbesiyle Ayan Meclisi üyeliğine (1878), ardından da Muhacirin Komisyonu başkanlığına (1880) getirilmesine yol açtı. Bu arada, İstanbul'un çeşitli semtlerinde birçok cami, okul ve Kaşgar'da bir kitaplık yaptırdı. Öldüğünde kendi adını taşıyan Altunizade Camii'nin mezarlığına defnedildi.
Kaynaklar
- Tuna Baltacıoğlu, İsmail Zühdi Paşa (Altunizade), Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi - Kültür Bakanlığı / Tarih Vakfı , 1993-94. ISBN 975-7306-00-2.