Büyük Ermenistan

Yabancı Kaynaklarda 1914 Nüfus Sayımı İstatistiği(Bölgelerdeki Ermeni nüfusunun dağılımı gözükmektedir.)

Büyük Ermenistan veya Birleşik Ermenistan, Ermeniler tarafından tarihsel ve etnik açıdan Ermeni toprakları gibi algılanan ve Ermenistan'a birleşmesini amaçlayan irredantist siyasi iddiadır.^[1] Ayrıca bugünkü Türkiye'nin doğusunu oluşturan bu toprakların çoğunda Ermeni Soykırımı yaşandığı iddia ediliyor.^[2] İlaveten, iddia Azerbaycan^[3], Gürcistan ve İran topraklarını da kapsamaktadır.

Güncel kullanımı

Günümüzde "Büyük Ermenistan" terimi Ermeni Devrimci Federasyonu tarafından aşağıdakı bölgeleri içerecek şekilde kullanılmaktadır^[4]:

• Ermenistan
• Doğu Anadolu (bir kısmı)
• Doğu Karadeniz
• Karabağ^[3]
• Nahçıvan
• Samtshe-Cavaheti (Ahıska)

Tarih

İki tip Büyük Ermenistan vardır. Bunlar;

Tarihsel Büyük Ermenistan: Bu Ermenistanın, sınırları Ermeni Krallığının en geniş sınırlarına ulaştığı II. Dikran döneminden gelir. Bu Ermenistanın sınırları Hazar Denizi'nden, Akdeniz'e kadar uzanır. Osmanlı döneminde, Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti delegasyonunun 1919 Paris Barış Konferansına sunduğu "Birleşik Ermenistan" haritası esas itibariyle "Tarihsel Büyük Ermenistanı" ele alır.

• 
  "Birleşik Ermenistan", Paris Barış Konferansı (1919)
• 
  Ermeni Krallığının en geniş sınırları, II. Dikran dönemi(MÖ 95 - MÖ 55)

Etnik Büyük Ermenistan: Osmanlı ve Rusya imparatorlukları içinde yaşayan Ermenileri esas alan Ermenistandır. Fakat karasal bir devletin karşılaşacağı ekonomik ve uluslararası sorunlar neticesinde, Ermenilerin çoğunlukta ya da önemli bir azınlık olmadığı Trabzon çevresi de bu Ermenistan'a eklenerek Etnik Ermenistan genişletilir. Bu genişleme "Wilson Ermenistanı" 'nında da vardır. Modern tabirdeki Büyük Ermenistan, bu genişletilmiş Etnik Büyük Ermenistandan gelir.

• 
  Denize kıyısı olmayan asıl Etnik Büyük Ermenistan, Altı Vilayet ve Rusya Ermenistanı
• 
  Sevr Antlaşmasına göre Ermenistan

    Osmanlı Ermenistanı (Batı Ermenistan)

    Rusya Ermenistanı (Doğu Ermenistan)
• 
  Günümüzdeki Büyük Ermenistan anlayışı

Ayrıca bakınız

• Megali İdea
• Kilikya
• Pontus

Kaynakça

1. Ambrosio, Thomas (2001) (İngiliz). Irredentism: Ethnic Conflict and International Politics. Greenwood Publishing Group. s. 150. ISBN 0-275-97260-7, ISBN 978-0-275-97260-8. http://books.google.com/books?id=KT4GTF4aOSAC&pg=PA150. 
2. "President Wilson sends a special message to Congress," New York Times
3. Wolff, Stefan (2006) (İngiliz). Ethnic Conflict: A Global Perspective. Oxford University Press. s. 45. ISBN 0-19-280587-8, ISBN 978-0-19-280587-4. http://books.google.com/books?id=xotOHhPz0XUC&pg=PA45. 
4. ARF Shant organization