Balyan ailesi
Balyan Ailesi 18. ve 19. yüzyıllarda hassa mimarı olarak Osmanlı Devleti tarafından yaptırılan birçok önemli mimari esere imzasını atan Ermeni bir mimarlar ailesidir. Çok sayıda büyük boyutlu yapıların tasarım ve uygulamasını yaparlar. Garabet Amira Balyan oğulları Nigoğos ve Sarkis Balyan'ı mimarlık eğitimi almaları için Fransa'ya göndermiştir. Oğulları döndükten sonra önemli bir girişimcilik başlamıştır mimari alanda. Çok sayıda park,bahçe,şehir düzenlemesi yapılmıştır.
Son dönem Osmanlı eserlerinin birçoğunda bu soydan gelen mimarların imzası vardır. Bazı kaynaklar ailenin Osmanlı mimarisinin özünden kopuşuna yol açtığını söylerler.
2016 yılında Balyan ailesinin Bağlarbaşı'nda bulunan Surp Haç Ermeni Mezarlığı'ndaki mezarı Beşiktaş'ta bulunan Garabed Amira Balyan tarafından inşa edilen Beşiktaş Surp Asdvadzadzin Kilisesinin[1] sunağının uygulanması ile yenilenerek yeniden inşa edilmiş ve anıt mezar 1 Elim 2016 tarihinde açılmıştır.
Ailenin soy ağacı
| Meremetçi Bali Kalfa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sogome | Krikor Balyan (1764-1831) | Senekerim Balyan (1768-1833) | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nazeni Babayan | Garabet Amira Balyan (1800-1866) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nigoğos Balyan (1826-1858) | Sarkis Balyan (1835-1899) | Hagop Balyan (1838-1875) | Simon Balyan (1846-1894) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Levon Bey Balyan (1855-?) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ailenin üyeleri
Krikor Balyan
Krikor Balyan (1764-1831), Osmanlı saray mimarlarından Kayseri kökenli Bali Kalfa'nın oğludur. Babasının adı ile ilintili olarak Baliyan veya Balyan olarak adlandırılmıştır. Daha sonraları Balyan ismini kendisine soyadı olarak benimsemiştir. Saray mimarlarından Minas Kalfa'nın damadı ve Ohannes Amira Severyan'ın kayınpederidir.
Başlıca yapıtları :
- Sarayburnu'ndaki Saray
- Beşiktaş Sarayı
- Beylerbeyi Sarayı
- Valide Sultan Sarayı
- Defterdar Sarayı
- Aynalıkavak Kasrı
- Nusretiye Camii
- Selimiye Kışlası ve çevre yapıları
- Davutpaşa Kışlası
- Beyoğlu Kışlası
- Darphane-i Amire
- Valide Bendi
- Topuzlu Bendi
- Yangın Köşkü.
Senekerim Balyan
Senekerim Balyan (1768-1833), birçok projesini kardeşi Krikor Balyan'la birlikte yapmış, kendisi daha ziyada arka planda kalmıştır. Kardeşi Krikor Balyan'ın ahşap olarak inşa ettiği Bayezid Kulesini, bir yangında büyük zarar görmesi üzerine 1826 yılında betondan yeniden inşa etmiştir. Ayrıca İstanbul'un Beşiktaş semtindeki Surp Asdvadzazdin Ermeni Kilisesi'ne de imzasını atmıştır (1824).
Garabet Amira Balyan
Garabet Amira Balyan (1800-1866), I. Abdülmecit'in mimarlarındandır. En önemli eseri, oğlu Nigoğos Balyan'la birlikte yaptıkları Dolmabahçe Sarayı'dır.
Nigoğos Balyan
Nigoğos Balyan (1826-1858), I. Abdülmecit'in mimarlarındandır. En önemli eseri, babası Garabet Amira Balyan'la birlikte yaptıkları Dolmabahçe Sarayı'dır
Sarkis Balyan
Sarkis Balyan (1835-1899), Garabet Amira Balyan'ın oğludur.
1843 yılında ağabeyi Nigoğos Balyan'la birlikte Paris'e gitti. Collège Sainte-Barbe de Paris'i bitirdi. Ecole des Beaux Arts'dan mezun oldu. İstanbul 'a döndükten sonra babası ve ağabeyiyle birlikte çalıştı. Babası ve ağabeyi öldükten sonra kardeşi Hagop Balyan'la çalışmağa devam etti. Osmanlı padişahı II. Abdülhamit'in istibdat döneminde Avrupa'ya sürgüne gönderildi. Sürgünden ancak 15 yıl sonra gelebildi.
Önemli Eserleri:
- Beylerbeyi Sarayı, babası Garabet Amira Balyan'la birlikte (1861 - 1865)
- Beşiktaş Makruhyan Ermeni Okulu (1866) (eşi Makruhi'ye adanmıştır)
- Çırağan Sarayı (1863 - 1871)
- Valide Camii, kardeşi Hagop Balyan'la birlikte (1871),
- Zeytinburnu Barut Fabrikası (1874),
- Beşiktaş-Akaretler 138 daireli evler (1874)
- Harbiye Nezareti, bugünkü İstanbul Teknik Üniversitesi'nin Taşkışla binası
- Mekteb-i Tıbbiye, bugünkü Galatasaray Lisesi'nin binası
- Maçka Silahhanesi, İstanbul Teknik Üniversitesi'nin Yabancı Diller Yüksekokulu
- Gümüşsuyu Kışlası
- Malta köşkü
- Baltalimanı Yalısı
- Galatasaray adasından eski köşk
- Adile Sultan Sarayı (Kandilli)
- Yıldız Sarayı Büyük Mabeyin Binası
- Çadır Köşkü, Malta Köşkü
- Şale Köşkü (2. kısım)
- Çit Kasrı
- Çağlayan Kasrı (Kağıthane)
- Ayazağa Köşkü (Maslak)
- Kalender Köşkü
- Zincirlikuyu Kasrı
- Tokat Köşkü (Beykoz)
- Alemdağ Av Köşkü
- Abdülaziz Av köşkleri (Validebağ ve Ayazağa)
- Sultan Çiftliği Köşkü (İzmit)
- Kâğıthane Camii
- Bahariye Nezareti
- Maçka Karakolhanesi
- Hamidiye Saat Kulesi, (Dikran Kalfa Cüberyan ile birlikte)
Hagop Balyan
Hagop Balyan (1837-1875), Garabet Amira Balyan'ın oğlu ve Sarkis Balyan'ın kardeşidir. Paris'teki Sainte-Barbe Koleji'nin mimarlık bölümünden mezun oldu. Babasının ölümünden sonra kardeşi Sarkis Balyan'la birlikte çalıştı. Kardeşiyle aralarındaki işbölümü tam olarak bilinmediği için birlikte yaptıkları eserlerden hangilerinin Hagop Balyan'a atfedilebileceği kesin olarak bilinmemektedir. Birlikte yaptıkları projelerde Sarkis Balyan'ın daha ziyade muhasebe ve müşteri ilişkilerini yürüttüğü, Hagop Balyan'ın ise tasarım ve çizimle uğraştığı düşünülmektedir. Sarkis Balyan çok daha göze göründüğü için ismi daha iyi bilinmektedir.
Simon Balyan
Simon Balyan (1846-1894), Garabet Amira Balyan'ın oğludur. Kardeşleri Sarkis Balyan ve Hagop Balyan'la birlikte çalışmıştır. Mimarlık eğitimini Avrupa'da bir okulda tamamladığı bilinmektedir. Maçka Silahhanesi, Maçka Karakolu ve Yıldız Köşkü'nün tasarımlarına katılmıştır. Balyan ailesinin üstlendiği mimarlık projelerini suluboyayla resimlemiştir.
Levon Bey Balyan
Levon Bey Balyan (1855-), Nigoğos Balyan'ın oğludur. Paris'teki Collège Sainte-Barbe de Paris (1869) ve Ecole des Beaux Art okullarında okuduğu bilinmektedir.
Kaynakça
- ↑ "Surp Asdvadzadzin Kilisesi, Beşiktaş" (Türkçe). Türkiye: Türkiye Ermenileri Patrikliği. 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Y9fSKE8H. Erişim tarihi: 18 Nisan 2015.