Bantu dilleri

Bantu dilleri ailesi Afrika'nın Sahraaltı Afrika denen orta ve güney bölgelerinde yaşayan Bantular tarafından yaygın olarak konuşulan Svahili, Zulu, Çuana, Kongo, Mongo, Gonda vb. dillerden oluşur. Bu ailenin en çok tanınan dili Kenya, Uganda, Tanzanya ve Kongo'da 15 milyon kişi tarafından konuşulan Swahili'dir.

Bantu Dilleri Orta ve Güney Afrika'da yaşayan kabilelerin konuştukları 400'den fazla dilin bütününe verilen addır. Lingalaca, Lubaca, Kongoca, Swahili (Svahili), Pölce, Susuca, Gurca, Akanca Bantu dilleri grubundandır. Aslında Bantu'yu bir dil ailesi olarak adlandırmak yanlış olur, çok farklı kurallar içeren diller de bu grubun bir üyesi olabilir. Bantu bölgede konuşulan dillere verilen genel addır. Bantu sözcüğünün ne anlama geldiği konusunda ortak kabul görmüş bir görüş olmasa da bantu birçok Bantu dilinde insan anlamına gelir.

Büyük Bantu dilleri

Lingua franca

  • Sevahilice (Kiswahili) (350,000; tens of milyons as L2)

Angola

  • Güney Mbunducası (Umbundu) (4 milyon)
  • Kuzey Mbunducası (Kimbundu) (3 milyon)
  • Ovambo (Ambo) (Oshiwambo) (500,000)
  • Luvalece (Chiluvale) (500,000)
  • Çokvece (Chichokwe) (500,000)

Botsvana

  • Tsvanaca (Setswana) (1 milyon)
  • Kalangaca (Ikalanga) (150,000)

Burundi

Demokratik Kongo Cumhuriyeti

  • Lingalaca (2 milyon; 7 milyon with L2 speakers)
  • Luba-Kasai (Tshiluba) (6.5 milyon)
  • Tubaca (Kituba) (4.5 milyon), Bantu kreolü
  • Kongoca (Kikongo) (3.5 milyon)
  • Luba-Katanga (Kiluba) (1.5+ milyon)
  • Songece (Lusonge) (1+ milyon)
  • Nandece (Orundandi) (1 milyon)
  • Tetelaca (Otetela) (800,000)
  • Yakaca (Iyaka) (700,000+)
  • Shi (700,000)
  • Yombece (Kiyombe) (670,000)

Ekvator Ginesi

  • Betice (Fangca) (300,000)
  • Bubece (40,000)

Kamerun

  • Betice (1.7 milyon: 900,000 Buluca, 600,000 Ewondo, 120,000 Fangca, 60,000 Etonca, 30,000 Bebele)
  • Basaa (230,000)
  • Dualaca (350,000)

Kenya

  • Kikuyuca (7 milyon)
  • Luhyaca (5.4 milyon)
  • Kambaca (4 milyon)
  • Meruca (Kimeru) (2.7 milyon)
  • Gusii (2 milyon)

Lesotho

Malavi

  • Çevaca (Chichewa) (7 milyon)
  • Tumbukaca (1 milyon)
  • Yao (1 milyon)

Mozambik

  • Makhuwa (3 milyon; 5.5 milyon all Makua)
  • Tsongaca (Xitsonga) (1.7 milyon)
  • Shona (Ndau) (1.6 milyon)
  • Lomwe (1.5 milyon)
  • Sena (1.3 milyon)
  • Tswa (1.2 milyon)
  • Chuwabu (1.0 milyon)
  • Chopi (800,000)
  • Ronga (700,000)
  • Çevaca (Chichewa) (600,000)
  • Yao (Chiyao) (500,000)
  • Nyungwe (400,000)
  • Tonga (400,000)
  • Makonde (400,000)

Namibya

  • Ovambo (Ambo, Oshiwambo) (800,000, incl. Kwanyama, Ndongo, Kwambi)
  • Hereroca (200,000)

Kongo Cumhuriyeti

  • Kituba (1.2+ milyon) [Bantu kreolü]
  • Kongoca (Kikongo) (1.0 milyon)
  • Teke dilleri (500,000)
  • Yombece (350,000)
  • Suundi (120,000)
  • Mbosi (110,000)
  • Lingalaca (100,000)

Orta Afrika Cumhuriyeti

  • Mbatice (60,000)

Ruanda

Güney Afrika Cumhuriyeti

  • Zuluca (Isizulu) (10 milyon)
  • Xhosa (Isixhosa) (8 milyon)
  • Güney Sotocası (Sesotho) (4 milyon)
  • Pedi (Sepedi) (4 milyon)
  • Tswana (Setswana) (3.5 milyon)
  • Tsonga (Xitsonga) (2 milyon)
  • Svatice (SiSwati) (1 milyon)
  • Vendaca (Tshivenda) (1 milyon)

Svaziland

Tanzanya

Sevahilice milli dildir
  • Sukuma (5.5 milyon)
  • Gogo (1.5 milyon)
  • Haya (Kihaya) (1.3 milyon)
  • Chaga (Kichaga) (1.2+ milyon : 600,000 Mochi, 300,000+ Machame, 300,000+ Vunjo)
  • Nyamwezi (1.0 milyon)
  • Makonde (1.0 milyon)
  • Ha (1.0 milyon)
  • Nyakyusa (800,000)
  • Hehe (800,000)
  • Luguru (700,000)
  • Bena (600,000)
  • Shambala (650,000)
  • Nyaturu (600,000)

Uganda

  • Gandaca (Luganda) (7.5 milyon)
  • Nkore-Kiga (3.5 milyon : 2.3 milyon Nyankore, 1.2 milyon Kiga (Chiga))
  • Sogaca (Lusoga) (2 milyon)
  • Masabaca (Lumasaba) (1.1 milyon)
  • Nyoro-Tooro (1.1 milyon)
  • Ruandaca (Kinyarwanda) (750,000)
  • Konjo (600,000)
  • Gwere (400,000)

Zambiya

  • Bembaca (3.3 milyon)
  • Tonga (1.0 milyon)
  • Çevaca (Chichewa) (800,000)
  • Lozice (Silozi) (600,000)
  • Lala-Bisa (600,000)
  • Nsengaca (550,000)
  • Tumbukaca (Chitumbuka) (500,000)
  • Lundaca (450,000)
  • Nyihaca (400,000+)
  • Mambwe (Lungu) (400,000)

Zimbabve

  • Şona dilleri (15.4 milyon : Karanga, Zezuru, Kalanga, Korekore, Ndau, Manyika)
  • Kuzey Ndebele (2 milyon)
  • Tonga
  • Vendaca

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/23/2014. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.