Besleneyce
Besleneyce | |
---|---|
беслъэнеибзэ | |
Ana dili olanlar | Rusya, Türkiye |
Dil aileleri | |
Yazı sistemi | Kiril Alfabesi |
Dil kodları | |
ISO 639-1 | - |
ISO 639-3 | – |
Besleneyce ya da Merkezî Çerkesçe (Doğu Çerkesçesi беслъэнеибзэ, Batı Çerkesçesi бэснэибзэ), Rusya federasonunda Karaçay-Çerkesya'daki iki köy ile Krasnodar Krayındaki iki köyde ve Türkiye'de yaşayan Besleneyler tarafından konuşulan Çerkesçe lehçe grubundan Doğu Çerkesçesi kolunun bir şivesi olup Kabardeylerin ağzından farklılaşır. Öncelikle yerel konuşma dilidir ve Rusya'daki Besleneyler günümüzde Kabardeylerin ağzı esas olınarak oluşturulan Doğu Çerkesçesini yazı ve edebî dil olarak kullanırlar.
Besleneyce, Çerkes lehçeleri içinde en ahenkli olanıdır ve o yüzden “Уубэщтмэ убыхыбзэ, ухъонэщтмэ шапсыгъабзэ, улъэӀощтмэ абдзэхабзэ, уубзэщтмэ бэснэибзэ” («Dedikodu ve kötüleme için Ubıhça, sövmek/küfretmek için Şapsığca, istemek/dilenmek için Abzehçe, övmek/tatlı dil dökmek için Besleneyce») denir.
Çorum iline bağlı tamamı Besleney olan Kırkdilim köyünde 40 yaşın üstündekiler gayet güzel Besleneyce konuşurken, gençler ve yeni yetişenler dillerini kaybetmektedirler.[1]
Karşılaştırma
Besleneyce | Kabardeyce | Bjeduğ-Çemguyca | anlamı |
чъы[2] çü[3] | шы şı | шы şı | at |
шыкӀэпчынэ şıç’epçıne | шыкӀэпшынэ şıç’epşıne | шыкӀэпщын şıç’epşçın | şiçepşin |
адэджынэ adecıne | адэжынэ adejıne | çil keklik | |
кӀэщей ç’eşey | чэщей çeşey | хэщай heşey | şimşir |