Biyosfer
Dünyada canlıların yaşadığı 16–20 km kalınlığında tabaka; "canlı yüzey" de denir.
Bu ad ilk kez Fransız bilgini Lamarck tarafından ortaya atıldı ve 20. yüzyılın başında bilim dünyasınca benimsendi. Biyosferin atmosfer içindeki yüksekliği 10000 m'ye ulaşır. Bu yükseklikten öte bakteri ve mantar sporlarına rastlanmamıştır. Yerde yaşayan kara hayvanları için biyosfer 6500–6800 m, yeşil bitkiler için 6200 m, yüksekliğe kadar çıkabilir. Denizin altında 5000 m derinlikte canlıların yaşadığı saptandığından bu da biyosferin alt sınırını oluşturur.
Biyosfer, bir gezegenin dış kabuğunun ; hava, toprak, kaya ve su (atmosfer, Kriyosfer, hidrosfer ve litosfer) içeren, içinde yaşam bulunan, biyotik dönüşümler ve çevirimler gerçekleşen bir bölümüdür. Jeofiziksel olarak bakıldığında, biyosfer yaşayan tüm canlı türlerini ve ilişkilerini; canlıların litosfer, hidrosfer ve atmosfer ile etkileşimini inceleyen evrensel ekolojik sistemdir. Biyosferin yaklaşık 3,5 milyar yıl önce bazı aşamalardan geçerek evrim geçirdiği düşünülür.
Biyosfer 1, Biyosfer 2, Biyosfer3
Biyosfer kelimesinin bir sayı ile anılmasi genellikle aşağıdaki anlamlara denk gelmektedir:
- Biyosfer 1 - Dünya.
- Biyosfer 2 -Arizona'da bir laboratuvar; 13,000 m²'den oluşan kapalı bir ekosistem.
- Biyosfer 3 (BIOS-3 olarak da bilinir) - 1967-68'de Ruslar tarafından yapılan deneyler .
- Biosphere J- Japonya'da yapılan fazla bahsi geçmeyen bir deney