Bolton

Koordinatlar: 53°35′N, 2°26′W

Bolton
Bolton

Bolton Town Hall, Bolton Metropoliten Bölgesi Yerel Idare Merkezi
Bolton'un Greater Manchester ve Büyük Britanya içinde konumu
Koordinatlar: 53°35′K 2°26′B / 53.583°K 2.433°B / 53.583; -2.433
Nüfus
 - Şehir 139,403
  Nüfus Sayımı
Zaman dilimi GMT (0)
 - Yaz (YSU) BAZD (-1)
Alan kodu 01204

Bolton Birleşik Krallık'in Kuzey-Batı İngiltere Bölgesi'nde kenttir. Bolton kenti yerel idare olarak törensel Greater Manchester Metropoliten Kontluğu'na ve 1986'dan itibaren tek-seviyeli Bolton Metropoliten Borough yerel idaresine bağlıdir ve Bolton Metropoliten Borough'de en buyuk yerleske ve yerel idare merkez kentidir

Coğrafi konum

Bir köy konumunda iken kentin ismi "Bolton le Moors" idi. Buradaki "Moors" sözcüğü kentin çevresinin ve yakınlarının ağaçsız ve tarıma elverişsiz yüksekçe tepelerle dolu bir kırsal arazi oluşuna atıfladır. Günümüzde bile kentin yakininda bu ızsız ve tarım yapılamayan "Batı Penine Kırları" ve İngItere'de yüksek görülen 456m rakıma yükselen "Rivington Sivrisi" bulunmasi, Bolton kentinin genellikle düz arazilerde kurulu olan diğer İngiltere şehirlerinden ayrıcaliğını sağlar. Bolton Irwell Nehrine ile birleşen Croal Nehri vadisinin iki tarafina kurulmuştur. Kentin jeolojik yapımı kum taşları ile kuzeyinde kömür tabakaları taşıyan sedimantasyon kayalarından oluşur.

Bolton kenti karayolu ile Londra'dan 338 km, Liverpool'dan 51 km ve Manchester'den 21 km uzaklıktadır. Bolton'un yakınlarında bulunan yerleşim birimleri şu tabloda verilebilir:

Horwich Gerton, Chapeltown Tottington
 
Aspull, Blackrod Little Lever, Radcliffe
   Bolton    
Westhoughton Atherton, Tyldesley Farnworth, Kearsley

Tarihçe

Bolton kenti cıvarlarında Bronz döneminden itibaren insan yerleşkesi bulunmuştur. Antik Romalılar döneminde kentin bulunduğu mevkiden Romalılar için askeri stratejik merkezler olan Manchester ile Rıbchester'i bağlayan yol geçirilmiştir ama antik Romalılar bu yol üzerindeki kalelerini Bolton'da değil biraz daha uzakta "Blackrod" mevkininde kurmuşlardır. Bolton'da ilk yerleşkenin Anglo-Sakson'lar tarafından kurulan küçük bir köy olduğu bilinmektedir.

Bolton ismi Anglo-Sakson İngilizcesindeki "bothel" ve "tun" sözcuklarinden gelir ve "özel bir yapı bulunan yerleşke" anlamına gelmektedir. Norman istilasından sonra Bolton'un bulunduğu araziler 1067de Norman Roger de Poitou'a verilmiş; 1100de Roger de Meresheys'a geçmiş ve sonunda ta İngiltere İç Savaşı'na kadar "Pilkington" ailesi eline geçmiştir. Yerleşkenin adı ilk defa belgelerde 1185de Boelton, 1212de Bothelton, 1251de İngiltere Kralı III. Henry tarafından verilen imtiyaz beratinda Bowelton ve sonraki beratlarda 1257de Botelton, 1288de Boulton ve 1307de Bolton olarak verilmiş ve bundan sonra kent Bolton olarak anılmıştır.

Bolton yerleşkesi yavaş yavaş büyüyüp Lancashire kontuluğunda bir kasaba haline gelmiştir. İngiliz İç Savaşı sırasında kasabanın etrafındaki kırsal alanlar çok Kralcı olmakla beraber Bolton kasabası Parlementocu olmuştur. Bu nedenle 1644de Kralcılar ordusu komutanı Prens Rupert komutasında 3.000 kişilik bir süvari birliği tarafından ele geçirilmiş ve 1.600 Boltonlu asilmiş ve 700u esir olarak kasabadan götürülmüştür. Bu olaya "Bolton Katliamı" adı verilmektedir.

15. yüzyılda Katoliklerin zulmünden kaçan kuzey Fransa ve şimdiki Belçika'li Protestan Huguenotlar yerleştikten sonra Bolton hem yünlü hem pamuklu için ev yapısı tekstilde İngiltere'de önemli bir merkez olmuştur. Sanayi Devrimi ile Bolton'da yeni fabrikalaşmış tekstil sanayii hemen geliştirmiştir. Bu üretim de kente çok büyük sayıda göçmen işçi çekmiş ve Bolton 19. yüzyılda çok hızla şehirleşmiş ve büyümüştür. Tekstil sanayi için önemli olan ip eğirme ve kumaş dokuma için makinalar Bolton civarında geliştirilmiş ve hemen kentin fabrikalarında uygulanmaya konulmuştur. Özellikle fabrikalar 19. yüzyıl başlarından itibaren kömür ve istimle işletileye başlayınca Bolton kenti fabrika bacaları ve kömür dumanı kirliliği ve fakir fukara sanayi işçileriyle dolu ile özellikle tanınan tipik bir Kuzeybatı İngiltere sanayi kenti olmuştur. Tekstil sanayiinin en gelişmiş dönemi olan 1929da Bolton'da 216 pamuklu fabrikası ve 26 tane beyazlaştırma ve boyama fabrikası bulunmaktaydı.

Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra tekstil sanayii önce yavaş yavaş sonra çok hızla çökmeye başlamıştır. Bunu önlemek için İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra kente büyük sayıda Asyalı göçmen işçi çekilmiştir. Ama bu büyük bünyesel değişikliği önlemeyi başaramamış ve 1980li yıllarda Bolton'da pamuk sanayii nerede ise sıfıra inmiştir.


Kültür

Bolton Kentsel Merkez'de La Mans Crescent

Bilim İlerlemesi için Britanya Kurumu (British Association for the Advancement of Science) tarafından Birleşik Krallık'ta yapılan bir ankete göre dostça davranma bakımından ülkede Bolton'da yaşayanlar başta gelmektedirler.[1]

Bolton'da birkaç tane tiyatro faaliyet göstermektedir. Bunların başında "Octogon Tiyatrosu" sunduğu profesyonel tiyatro oyunları ve etkenliklerle Bolton ve civarından devamlı seyirci çekmektedir. Ayrıca "Bolton Little Theatre" ve "Phoenix Theatre" Kumpanyası Bolton'un kültürel hayatına katkıda bulunmaktadır. Bolton Şehir Sarayı binasına bağlı olan bir kültür kompleksi bulunmakta ve burada Albert Halls adlı bir tiyatro ve konferans salonu bulunmaktadır. Şehir'de bulunan "Le Manş Crescent" adlı sokakta yerel merkezi kütüphane, müze, güzel sanatlar galerisi, akuvaryum, yerel adliye binası ve Bolton Şehir Sarayı biulunmaktadır. Bu sokakta yeni bir Kültür Merkezi kurulmaktadır.

"Bolton Müzesi" ve "Güzel Sanatlar Galerisi" hem yerel hem de uluslararası güzel sanatlar eserlerini koleksiyonu sergilemek ve gezici sergileri sunmak için kullanılmaktadır.[2] Bolton Merkezi Kütüphanesi 1850de çıkarılan Halk Kütüpaneleri Kanunu'ndan sonra İngiltre'de kurulan halka kitap kiralayan kütüphanelerden ilklerindendir. Bolton Senfoni Orkestrası şehirde bulunan Albert Hall ve Victoria Hall salonlarında yıl içinde düzgün bir şekilde klasık müzik konserleri vermektedir. [3]

Spor

Bolton'da en önemli profesyonel spor klübü İngiltere Futbol Ligi'nde oynayan Bolton Wanderers FC'dur. Bu futbol klübü 1874de kurulmuştur ve o tarihten 1997ye kadar Bolton kenti içinde bulunan "Burnden Park" stadı merkez stadı olmuştur. 1997de klüp için kent sınırları dışında ama yine Bolton'un şehirsel alani içinde bulunan "Horwich" kasabasında bulunan yeni yapılan "Roebok Stadı"'na geçmiştir. Bolton Wanderers FC 69 sezon İngiltere Liginin en yüksek grubunda futbol oynamakla İngiliz futbol takımları arasında bu kadar uzun zaman en üst kümede kalma rekorunu kırmıştır; ama buna karşılık bu 69 sezonda tek bir defa bile lig şampiyonu olmamıştır. Ama 1950lı yıllara kadar FA Kupası'nı 4 defa kazanmıştır.


Resimler

Kaynakça

  1. ↑ Bolton'lular en dostluk gösterenler (İngilizce)(Erişme:25.1.2010)
  2. ↑ Bolton Müzesi ve Güzel Sanatlar Galerisi (İngilizce) (Erişme:22.9.2010)
  3. ↑ Bolton Senfoni (İngilizce) (Erişme:22.9.2010)

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar


This article is issued from Vikipedi - version of the 2/15/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.