Buhara Emirliği

Buhara Emirliği
Farsça: شاهنشاهی بخارا
Özbekçe: 'Buxoro amirligi'
—  Rusya himayesi (1873-1917)  —
←
1785–1920 →

Bayrak


  Buhara Emirliği
Başkent Buhara
Dil(ler) Farsça (resmi)[1], Çağatayca[2], Tacikçe, Buhori (İbrani Tacikçesi)
Din Sünni İslam, Sufizm (Nakşibendi), Yahudilik
Yönetim Monarşi
Emir
 - 1785-1800 Mir Masum Şah Murad
 - 1911-1920 Muhammed Alim Han
Tarihi
 - Mangıt kontrolü 1747
 - Bağımsızlık ilanı 1785
 - Rus işgali 1868
 - Rusya himayesi 1873
 - Yıkılması 1920
Günümüzdeki durumu Özbekistan Özbekistan
Tacikistan Tacikistan
Türkmenistan Türkmenistan
Kazakistan Kazakistan
Afganistan Afganistan

Buhara Emirliği (Özbekçe: Buxoro Amirligi, Tacikçe: Аморати Бухоро; 1785 - 1920), Aştarhan hanedanı'nın son hanı olan Ebül Gazi zamanında, Muhammed Rahim Han yönetimindeki Moğol kökenli Mangıtlar[3] tarafından kurulan Özbek devleti.[4] Moğol kökenli ancak Cengiz Han soyundan olmayan Mangitler 1747'de Buhara'yı işgal ederek 1753'de Emirliğini ilan etmişti. Dönemin Orta Asya'nın töresine göre Cengiz Han soyundan gelmeyen Han olamadığı için 1756'de "Amīr al-Mu'minīn" unvanını kullanmıştı. Ve 1785 yılında Aştarhan hanedanının Buhara Hanlığını yok etmişti.

1747 yılında Nadir Şah'ın ölümünden sonra, Muhammad Rahim Han, Abulfayz Hanı ve onun oğlunu öldürtür, böylece Canid hanedanlığı biter. Bundan sonra emirler kukla hanlara izin verirler, Abdul Gazi Han'ın ölümüne takiben, Mir Masum Shah Murat'ın tahta çıkması önü açılır.[5]

Mangıtlar zamanında hanlığın sınırları daralmaya başladı ve 19. yüzyılın sonlarına doğru son merkez olan Buhara'nın da Rus işgaline uğramasıyla Buhara Hanlığı Rus boyunduruluğuna girdi ve 1920 yılındaki Sovyet işgaline kadar yarı bağımsız kaldı. Hanlık toprakları 1860'a kadar bugünkü Türkmenistan'ı, Özbekistan'ın batısını ve Kazakistan'ın güneybatısını kapsıyordu.

Hive Hanlığı ve Kokand Hanlığı ile birlikte Özbek üç hanlığı olarak anılmıştır.

Buhara Emirleri

  1. Mir[6] Masum Şah Murat 1785-1800,[7]
  2. Haydar Töre 1800-1826,
  3. Hüseyin 1826,
  4. Ömer 1826-1827,
  5. Nasır Allah 1827-1860,
  6. Muzaffar al-Din 1860-18886,
  7. Abd al-Ahad 1886-1910,
  8. Muhammed Alim Han 1910-1920

Kültür

16. yüzyıl civarında Avrupalı Yahudiler Orta Asya'ya gelmişler ve Bukhara emirliğine yerleşmişlerdir. Daha sonra bu Yahudilere Buhara Yahudileri denilmiştir.

Resimler

Kazak hanlığını yıkan Ruslar'ın daha güneye ilerlemesinden önce hanlıkların durumu

Notlar

  1. ↑ Olivier Roy (2000), The new Central Asia: the creation of nations, p.70
  2. ↑ Schiffman, Harold (2011). Language Policy and Language Conflict in Afghanistan and Its Neighbors: The Changing Politics of Language Choice. Brill Academic. s. 178-179. ISBN 978-9004201453. http://books.google.co.uk/books?id=tdEyAQAAQBAJ&pg=PA179&dq=Chagatai+%22Old+Uzbek%22+official&hl=en&sa=X&ei=FaFjUrfrAtGS0QXpq4CICg&ved=0CE0Q6AEwBA#v=onepage&q=Chagatai%20%22Old%20Uzbek%22%20official&f=false.
  3. ↑ Hamad, Subani (2013). The Secret History of Iran. s. 90. ISBN 9781304082893.
  4. ↑ Roux, Jean Paul (1984). Türklerin Tarihi (Historie des Turks). Ad. ISBN 975-506-018-9.
  5. ↑ Soucek Svat, A History of Inner Asia (2000), sayfa 179-180
  6. ↑ 1. Baş, kumandan, amir. 2. Bey, emir. Güncel Türkçe Sözlük
  7. ↑ Bosworth C. E., The Ghaznavids, Edinburg, 1963

Ayrıca bakınız

This article is issued from Vikipedi - version of the 7/17/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.