Carsten Niebuhr
Carsten Niebuhr (d. 17 Mart 1733, Lüdingsworth - ö. Mayıs 1815, Kopenhag) Alman gezgin.
Yaşamı
Orta halli bir köylü ailesinin çocuğu olan Niebuhr, ancak 20 yaşını aştıktan sonra Hamburg'a giderek öğrenim yapabildi ve özellikle matematik ve haritacılıkta uzmanlaştı. 1758'de dinbilimci ve arkeolog olan Johann David Michaelis'in etkisiyle, Tevrat'ta verilen coğrafi bilgileri kanıtlamak üzere Danimarka hükümeti Arabistan'a bir keşif heyeti göndermeye karar verince bu işle Niebuhr'u görevlendirdi. 3 yıl boyunca bu yolculuğa hazırlanan ve bu arada Arapça öğrenmeye çalışan Niebuhr'a doğabilimci Von Haven, doğabilimci Forskaal, tabip Cramer ve ressam Baurenfeind de eşlik etmekteydi.
7 Ocak 1761'de bir yolcu gemisiyle yola çıkan 5 kişilik heyet Cebelitarık'tan dolaşarak 30 Temmuz'da İstanbul'a vardı. Burada Danimarka Elçiliği'nde barındı ve hazırlıklarını tamamladıktan sonra, denizyoluyla İskenderiye'ye doğru yola çıktı. 10 Kasım'da Kahire'ye varıldı. Mısır'daki gözlemlerden ve Sina Dağı turundan sonra Eylül 1762'de Süveyş'ten gemiye binilerek Cidde'ye oradan Muha'ya varıldı. Orada Von Haven ve San'a'ya gidilirken yolda Forskaal öldü. Sana'da imam tarafından kabul edildikten ve bölge gezildikten sonra ağustosta Muha'ya dönüldü ve Hindistan'a gitmek üzere gemiye binildi. Yolda Baurenfenid, Bombay'a varıldıktan birkaç ay sonra da Cramer öldü. Tek başına kalan Niebuhr 1764 sonlarında Maskat yoluyla Buşir'e ve oradan Basra'ya geldi. Bağdat, Musul, Diyarbakır üstünden Halep'e geldikten sonra Suriye ve Filistin'i gezdi ve Halep'ten yola çıkarak karayoluyla Kasım 1767'de İstanbul'a döndü. Burada birkaç ay kaldıktan sonra Kopenhag'a doğru yola çıktı.
Kendisinin ve kaybettiği arkadaşlarının topladıkları malzemeyi bir düzene sokan Niebuhr ilk olarak 1772'de çalışmaların nüvesini oluşturan Arabistan bölümünü Beschreibung von Arabien adı altınd Almanca olarak Kopenhag'da bastırdı. Ertesi yıl aynı kitabın Description de l'Arabie d'apres des observations et rechershes faites dans le pays meme, adıyla yine Kopenhag'da Fransızca baskısı yapıldı. Bunları Amsterdam 1774 tarihli, Fransızca ve Felemenkçe baskıları ve Paris 1779 baskısı izledi. Yolculuğun kaleme alınmış bölümünün tümünü kapsayan yapıt ise Reisebeschreibung nach Arabien und andern umliegenden Ländern adıyla 2 cilt halinde Kopenhag'da 1776'da ve 1780'de basıldı. Aynı biçimde bu son eserin de Amsterdam baskılı Fransızca ve Felemenkçe çevirileri vardır (I. c. 1776, II. c. 1780). Ayrıca Edinburgh 1792 tarihli İngilizce çevirisi ve çizimleri eksik, kısaltılmış bir Bern 1780 tarihli Fransızca baskısı vardır. Son olarak 1837'de astronomik tablolar ve bazı ekleri içeren bir üçüncü cilt Almanca olarak Hamburg'da basılmıştır.[1]
Kaynakça
- ↑ Stefanos Yerasimos, "Carsten Niebuhr", Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Tarih Vakfı, 1994. ISBN 975-7306-00-2.