Celayir Sultanlığı
Celayirîler جلايريان Jalāyīrīyān | ||||
| ||||
Başkent | Bağdat | |||
Dil(ler) | Farsça | |||
Din | İslam | |||
Yönetim | Monarşi | |||
- 1336-1356 | Büyük Hasan | |||
- 1424-1432 | II. Hüseyin | |||
Tarihi | ||||
- I. Uvays'in Tebriz'i geri alması | 1357 | |||
- İç savaşı | 1374-1382 | |||
- Timur İmparatorluğu tarafında yıkılması | 1392-1404 | |||
- Karakoyunlular tarafında yenilmesi | 1410 | |||
Moğol tarihi |
Hanlıklar
Günümüzde Moğollar
|
İran tarihi |
Antik Çağlar
Orta Çağ
Yeni Çağ
Yakın Çağ
|
Celâyirîler, 1330'larda bugünkü Irak ve İran topraklarında İlhanlılar Devletinde önemli mevkiye sahip olan Moğol Celayir boyunun önderi Büyük Hasan tarafından kurulmuş devlet.
İlhanlılar Devleti'nin dağılmasının ardından Büyük Hasan, Tebriz başta olmak üzere Azerbaycan bölgesinin hakimiyeti için Küçük Hasan ile savaşmış fakat yenilerek Irak istikametine çekilmek zorunda kalmış ve orada devletini kurmuştur.
Celayirîlerler Timur'un Beş Yıl Seferi karşısında Karakoyunlular ile birlikte Timur İmparatorluğuna karşı direnmiş ancak yenilerek Bağdad'ı kaybetmiştir. Ahmed, önce Osmanlı Devleti'ne ve sonra Mısır'a Memlûk Devleti'nin yanına sığınmıştır.
Ahmed, Timur'un ölümünün ardından 1405'te tekrar devleti kurmuş ve Tebriz'i geri almaya çalışmıştır. Fakat 1410'da Karakoyunlu sultanı Kara Yusuf tarafından yenilerek idam edilmiştir.
Celayirîlerin Sultanları
- Büyük Hasan (1336 - 1356)
- Şeyh I. Uvays (1356 - 1374)
- Hasan (1374)
- I. Hüseyn (1374 - 1382)
- Bayazıd (Celayirî) (1382 - 1383)
- Ahmed (Celayirî) (1383 - 1410)
- Şah Veled (1410-1411)
- Mahmud (Celayirî) (1411-1415)
- II. Uvays (1415-1421)
- Muhammed (1421-1422)
- II. Mahmud (1422-1424)
- II. Hüseyn (1424-1432)
Notlar
Dış bağlantılar
- Online "Encyclopedia Iranica" websitesi "Jalayerids" maddesi (İngilizce)
- Öztuna, Yılmaz, (1996) Hanedanlar ve Devletler Cilt: 1, Ankara:Kültür Bakanlığı,