Yurttaş Kane

Yurttaş Kane
Citizen Kane

Yönetmen	Orson Welles
Yapımcı	Orson Welles
Senarist	Orson Welles Herman J. Mankiewicz
Oyuncular	Orson Welles Agnes Moorehead Joseph Cotten Everett Sloane Dorothy Comingore
Müzik	Bernard Herrmann
Görüntü yönetmeni	Gregg Toland
Dağıtıcı	RKO Radio Pictures
Yapım yılı	1941
Süre	119 dakika
Ülke	Amerika Birleşik Devletleri
Dil	İngilizce
Bütçe	686.000 dolar

Filmin orijinal afişi

Yurttaş Kane (Citizen Kane), yönetmen Orson Welles’in ilk uzun metrajlı filmidir ve pek çok eleştirmen tarafından sinema tarihinin en iyi eseri olarak görülmektedir.^[1]^[2]^[3]

1941 yılında gösterime giren film, sinema anlayışına, özellikle montaj, deep focus tekniği ve makyaj bakımdan, birçok yenilikçi katkılarda bulunmuştur. Filmin sinemaya en büyük katkısı alt açının doğru bir biçimde kullanılmaya başlanmasıdır. O zamana kadar kullanılmayan alt açılar nedeniyle, tavan hiç gözükmemekte;aydınlatma amacıyla kullanılan ışıklar da burada bulunmaktaydı. Ancak bu filmin getirdiği bu yenilik sonucunda yandan aydınlatma etkili bir biçimde kullanılmaya başlanmıştır.

Genç bir gazeteci, Kane’in vefat ettiğinde sarf ettiği son söz olan Rosebud isminin anlamını çözmek için, Kane’in yakınlarıyla temas kurarak, bu renkli kişiliğin geçmişine tanık olmamızı sağlamaktadır. Rosebud, filmde eksik olan yapboz parçası görevini üstlenmekte bu sayede filme dedektiflik unsurları eklenmektedir. Orson Welles'in yaratmış olduğu Kane karakterinin, ABD'li medya patronu William Randolph Hearst'le ortak değerlere sahip olması dikkat çekici bir noktadır.

Filmin öyküsü birçok katmandan oluşmaktadır. İktidarın doğası, karakter ve kader ilişkisi gibi kavramsal temaların yanı sıra "Amerikan rüyası" kamuoyu, siyaset, medya ve halkla ilişkiler gibi artık gündelik yaşamın biçimlendirici güçleri olan "modern yaşamın olguları" ve aralarındaki ilişkiler, bu olguların henüz yeni ortaya çıkmaya başladığı zamanlarda yaşamış, dönemin Donald Trump'ı, William Randolph Hearst 'ın (1863-1951) yaşamı üzerinden anlatılmaktadır.

Bu bireysel hikâye aynı zamanda mükemmelliyetçiliğin, otoriter yönetimin (hard pazarlamanın), hazin sonuçlarını da göstermektedir. Daha sonraları, Orson Well'in mükemmel bir film yapma konusundaki zorlayıcı çabalarının olumsuz sonuçlarını kendi hayatı ve sinema kariyeri üzerinde yaşadığı söylense de bu film hala gelmiş geçmiş en mükemmel filmler listesinde yer almaya devam ediyor.

Film, 1942 yılında 9 dalda Akademi Ödülleri'ne aday gösterilmiş; ancak sadece en iyi senaryo dalında ödül almayı başarmıştır.^[4]

"Yurttaş Kane", 1989 yılında Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.^[5]

Oyuncular

Oyuncu	Rol
Orson Welles	Charles Foster Kane
William Alland	Jerry Thompson
Georgia Backus	Bertha Anderson
Fortunio Bonanova	Sinyor Matiste
Sonny Bupp	Charles Foster Kane III
Ray Collins	Jim W. Gettys
Dorothy Comingore	Susan Alexander Kane
Joseph Cotten	Jedediah Leland
George Coulouris	Walter Parks Thatcher
Agnes Moorehead	Mary Kane
Erskine Sanford	Herbert Carter
Gus Schilling	Başgarson
Harry Shannon	Kane'in Babası
Everett Sloane	Mr. Bernstein
Paul Stewart	Raymond
Buddy Swan	Genç Charles Foster Kane
Ruth Warrick	Emily Monroe Norton Kane
Philip Van Zandt	Mr. Rawlston

Kaynakça

↑ http://www.bfi.org.uk/sightandsound/topten/poll/critics.html
↑ http://www.guardian.co.uk/uk/2002/aug/09/filmnews.arts
↑ http://www.afi.com/tvevents/100years/movies.aspx
↑ Oscar adaylığı
↑ "National Film Registry" (İngilizce). en.wikipedia.org. 19 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160719130306/https://en.wikipedia.org/wiki/National_Film_Registry. Erişim tarihi: 10 Aralık 2009.

Dış bağlantılar

Orson Welles'in yönettiği filmler

1940'lar	Citizen Kane (Yurttaş Kane) (1941) · The Magnificent Ambersons (Şahane Ambersonlar) (1942) · The Stranger (Yabancı) (1946) · The Lady from Shanghai (Şangaylı Kadın) (1947) · Macbeth (1948)

1950'ler	Othello (1952) · Mr. Arkadin (Ölüm Raporu) (1955) · Touch of Evil (Bitmeyen Balayı) (1958)

1960'lar	The Trial (Dava) (1962) · Chimes at Midnight (Geceyarısı Çanları) (1965) · The Immortal Story (Ölümsüz Hikâye) (1968)

1970'ler	F for Fake (Gerçek ve Yalan) (1974)

Yarım kalmış filmler	It's All True (1942) · Don Quixote (1956~1969) · The Deep (1970) · The Other Side of the Wind (1972) · The Dreamers (1980~1982)

Kısa metrajlılar	The Hearts of Age (1934) · Too Much Johnson (1938) · The Fountain of Youth (1958)

Diğer	Filming Othello (1978)

En İyi Film National Board of Review Ödülü sahipleri

I Am a Fugitive from a Chain Gang (1932)
Topaze (1933)
İki Gömül Bir Olunca (1934)
Muhbir (1935)
Mr. Deeds Goes to Town (1936)
Night Must Fall (1937)
The Citadel (1938)
Nazi Casusunun İtirafı (1939)
Gazap Üzümleri (1940)
Yurttaş Kane (1941)
In Which We Serve (1942)
The Ox-Bow Incident (1943)
None But the Lonely Heart (1944)
The True Glory (1945)
V. Henry (1946)
Mösyö Verdoux (1947)
Paisà (1948)
Bisiklet Hırsızları (1949)
Sunset Bulvarı (1950)
İnsanlık Suçu (1951)
Kadın Satılmaz (1952)
Jül Sezar (1953)
Rıhtımlar Üzerinde (1954)
Marty (1955)
80 Günde Devri Alem (1956)
Kwai Köprüsü (1957)
İhtiyar Adam ve Deniz (1958)
İnsanlık Uğruna (1959)
Sons and Lovers (1960)
Question 7 (1961)
En Uzun Gün (1962)
Tom Jones (1963)
Becket (1964)
The Eleanor Roosevelt Story (1965)
Her Devrin Adamı (1966)
Bir Aşk Yetmez (1967)
The Shoes of the Fisherman (1968)
Son Gerçek (1969)
General Patton (1970)
Kanlı Saltanat (1971)
Kabare (1972)
Belalılar (1973)
Konuşma (1974)
Barry Lyndon (1975)
Nashville (1975)
Başkanın Bütün Adamları (1976)
The Turning Point (1977)
Cennet Günleri (1978)
Manhattan (1979)
Sıradan İnsanlar (1980)
Ateş Arabaları (1981)
Kızıllar (1981)
Gandhi (1982)
Betrayal (1983)
Sevgi Sözcükleri (1983)
A Passage to India (1984)
Mor Yıllar (1985)
Manzaralı Oda (1986)
Güneş İmparatorluğu (1987)
Mississippi Yanıyor (1988)
Bayan Daisy'nin Şoförü (1989)
Kurtlarla Dans (1990)
Kuzuların Sessizliği (1990)
Howards End (1992)
Schindler'in Listesi (1993)
Forrest Gump (1994)
Ucuz Roman (1994)
Aşk ve Yaşam (1995)
Shine (1996)
Los Angeles Sırları (1997)
Gods and Monsters (1998)
Amerikan Güzeli (1999)
Düşlerin Efendisi (2000)
Kırmızı Değirmen (2001)
Saatler (2002)
Gizemli Nehir (2003)
Düşler Ülkesi (2004)
İyi Geceler ve İyi Şanslar (2005)
Iwo Jima'dan Mektuplar (2006)
İhtiyarlara Yer Yok (2007)
Milyoner (2008)
Aklı Havada (2009)
Sosyal Ağ (2010)
Hugo (2011)
Zero Dark Thirty (2012)
Aşk (2013)
En Şiddetli Sene (2014)
Mad Max: Fury Road (2015)

This article is issued from Vikipedi - version of the 8/7/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.