Cogito ergo sum
"Cogito, ergo sum" (Türkçe: bunun amina koyamDüşünüyorum, öyleyse varım; René Descartes'ın Batı rasyonalizminin kurucu elementi olan felsefi sözüdür. "Cogito ergo sum" , Descartes'ın Discours sur la méthode (Metod üzerine söylevler, 1637) kitabında yer alır.
Descartes önce dört kural saptadı:
- Açık seçik ve belirgin fikirler dışında hiçbir şeyi kabul etmemek.
- Her sorunu çözümü için gerekli sayıda parçalara ayırmak.
- Düşünceleri basitten karmaşığa doğru sıralamak.
- Gözden kaçmış bir şey olup olmadığını sürekli kontrol etmek.
Sonra bu kuralları izleyerek şöyle düşündü
- Duyularımız bazen bizi aldattığına göre, hiçbir şeyin göründüğü gibi olmadığını farzetmeliyim.
- Burada sobanın karşısında oturduğumu nasıl bilebilirim.
- Bundan emin olamam. Rüya ya da hayal görüyor olabilirim.
- Ya da muzip bir şeytan benimle oyun oynuyor olabilir.
- Kuşku duymayacağım tek şey, bir şey düşünüyor olmam. Rüya gördüğümü, benimle alay edildiğini ya da bir bedenim olmadığını düşünsem bile bu böyle.
- İşte buldum! Düşünüyorum, öyleyse varım!
|