Enformasyon
Enformasyon (malumat) en genel anlamda belirli ve görece dar kapsamlı bir konuya (bağlama) ilişkin, derlenmiş bilgi parçasıdır. Derleme süreci ölçüm, deney, gözlem, araştırma ya da haber toplama (istihbarat) bulgularının özetlenmesi biçimini almaktadır. Bulgular, onların biçimlendirilmesi ve sunulmasında kullanılan sembollerin genel olarak kabul görmüş bir yaklaşımla yorumu ile anlamlandırılmaktadır.
Belirli bir konuda zamanla biriken enformasyon, ayıklanıp sınıflandıktan ve düzenlendikten sonra, genelliği ölçüsünde bilgiye dönüşmektedir. Bu açıdan, enformasyon özel bir konunun anlaşılmasına ya da özel bir problemin çözümüne hizmet ederken, bilgi görece daha genel bir konunun anlaşılması veya belirli türden problemlerin tümünün çözülmesi için kullanılmaktadır.
Enformasyon kavramının kullanım alanları
İstatistikte enformasyon
İstatistikte enformasyon sözcüğü belirli bir popülasyona ilişkin olarak toplanmış veriler ve bunların sayısal ya da görsel olarak sunulmuş özetlerine işaret etmektedir. Bir popülasyona ilişkin parametreler ve istatistikler, o popülasyona ait enformasyonu teşkil etmekte; popülasyonun anlaşılmasına, betimlenmesine, giderek popülasyona ilişkin çıkarımlarda bulunulmasına yardımcı olmaktadır.
Bilişim biliminde enformasyon
Bilişim biliminde enformasyon sözcüğü bir bilişim sistemi tarafından kayıt, depolama, sorgulama, düzenleme ve özetleme işlemlerinden geçirilerek biçimlendirilmiş ve anlamlandırılmış veriler anlamında kullanılmaktadır. Veriler tek başlarına herhangi bir anlam taşımamaktadır. İşlenerek enformasyona dönüştürüldükten sonra elde edildikleri bağlam içerisinde problem çözme ya da karar verme amacı ile kullanılabilmektedir.
İşletme yönetiminde ve işletmecilikte enformasyon
İşletme yönetiminde enformasyon problem çözme, karar verme, öngörme ve planlama amaçları için kullanılmaktadır. İşletme yöneticilerinin bu amaçlar için gereksindikleri enformasyonun ne olduğunun bilincinde olmalarına enformasyon okur-yazarlığı adı verilmektedir. Enformasyon okur-yazarlığı:
- Bir konuda gereksinilen enformasyonun niteliğinin ve kapsamının ne olduğunu belirleyebilmek;
- Onun nereden ve nasıl edinileceğini bilebilmek;
- Edinilen enformasyonu değerlendirebilmek ve bilgi dağarcığının bir parçasına dönüştürebilmek;
- Enformasyonun kullanımının işletmeye değin sonuçlarının yanı sıra, toplumsal, çevresel, hukuksal ve ahlakî etkilerini göz önüne alabilmek; ve
- Enformasyonu birçok açıdan etkin ve verimli bir biçimde kullanabilmek demektir.
İşletmecilikte enformasyon yalnızca yöneticiler tarafından kullanılmamaktadır. İşletmelerin müşteriler, tedarikçiler, çalışanlar, hissedarlar, finansörler veya kamu kurumları gibi belli başlı paydaşları da, işletmenin pazara sunduğu mal ve hizmetler, bu mal ve hizmetleri üretmekte kullandığı süreçler, işletmenin mali performansı gibi alanlarda enformasyona gereksinme duymaktadır.
Turizmde enformasyon
Turizmde enformasyon, turistik bir ilgi odağına ilişkin bilgi anlamında kullanılmaktadır. Bu bilgi, ilgi odağı olan noktaya nasıl ulaşılabileceğinden başlayarak, odak noktasının fiziksel, toplumsal, kültürel ya da tarihsel özelliklerine dek farklı konuları kapsayabilmektedir.
Telekomünikasyonda enformasyon
Telekomünikasyonda enformasyon, bir veri kitlesinin anlamından bağımsız olarak, o kitleye dair sayısal bilgi demektir. İletilen ya da depolanan veri kitlesi, o verilerin kullanıcısı tarafından anlamlı kabul edilirken, veri kitlesine ilişkin veriler iletişim ve depolama süreçlerini çalıştırmakta, kullanıcıya ise herhangi bir şey ifade etmemektedir.
Enformasyonun ölçüm birimi entropidir. Entropi analog ya da rakamsal (dijital) bir sembolün depolanması ya da iletilmesi için gereken ortalama veri miktarıdır.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Losee, R. M. (1997). A Discipline Independent Definition of Information. Journal of the American Society of Information Science, 48(3), 254-269. 15.12.2011 tarihinde http://www.ils.unc.edu/~losee/book5.pdf bağlantısından erişildi.
- Semantic Conceptions of Information.
|