Dehriyyun

Dehriyyun (Maddîyyun, Dehrîyyun, Zenâdika, Melâhide), İslâm tarihinde materyalist felsefe akımına verilen addır. En önemli temsilcisi İbn Ravendi'dir.

Dehrî felsefesi

Bassar bin Bürd ve Salih bin Abdülkudüs de önemli materyalist filozoflardır. "Dehrî filozoflar" görünen dünyanın dışında bir gerçek arayışını reddeder. İbn-i Râvendî'ye göre peygamberler, göz boyayarak halkın gerçekleri görmesine engel olmaktadırlar. Kur'an'ı reddeder ve tevhid inancının bâtıl olduğundan da bahseder. Birçok eserinde Peygamber Muhammed'i eleştirmiştir. İbn-i Râvendî'nin bu fikirleri İslâm coğrafyasında doğrudan veya dolaylı olarak etki etmiş, maddeci anlayışın en önemli kaynağı haline gelmiştir. İslâm felsefesi tarihinde bir de Vahdet-i Vücut anlayışının, maddi yorumlanmasından doğan bir materyalizm şekli vardır. Şeyh Bedreddin ve Turan Dursun bu anlayışın önemli temsilcileridir.

Abbâsîler devrinde Dehrîler

Abbâsî Hâlifesi Ebû Câʿfer "el-Mansûr" hür fikirli bir şahsiyetti. O nedenlede diğer dinlerden olanlara karşı pek müsamahakâr davranmıştı. Hâlifenin tâbibi “Hasib” kendisinin Hristiyan olduğunu açıkça söyleyen bir “Zindik” idi. Ayni hâlifenin kâtibi “Yezid bin El-Feyz” ise Mâni idi. “Mâniler” ve kendilerine “Dehrîler” adı verilen hür düşünceli ve materyalist feylesoflar, Hâlife Muhammed "el-Mehdî bi’l-Lâh" zamanında ise Zindiklik töhmetiyle i’dama, hapse ve i’tisafa uğradılar. “İbn-i Râvendî” yandaşlarından olan “Salih bin Abd’ûl-Kuddus” H. 166 / M. 783 yılında Hâlife Mehdî tarafından i’dam ettirilmişti.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

This article is issued from Vikipedi - version of the 7/14/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.