Diocletianus Sarayı
Diocletianus Sarayı (Hırvatça: Dioklecijanova palača, söyleyiş: [diɔklɛt͡sijǎːnɔʋa pǎlat͡ʃa]), Hırvatistan'ın Split (eskiden Spalato) kentinde, Roma İmparatoru Diocletianus tarafından MS 4. yüzyıl'da yaptırılmış Eski Roma Sarayı.
Mimari
Hem bir kent içi imparatorluk sarayı, hem de bir deniz istihkamı olan yapı, ayrıca 4 hektarlık bir alanı kaplayan, çok büyük, görkemli bir kır evi özelliği de taşıyordu. Kalınlığı yaklaşık 1.5 m olan duvarların yüksekliği, Adriya Denizi kıyısında 22 m, kuzey cephesinde ise 18 m'ydi. Kuzey-güney doğrultusundaki duvarın uzunluğu 215 m'ydi. Sarayın 16 kulesi ve dört girişi vardı. Bunlar kuzeyde Altın Kapı (Porta Aurea), doğuda Gümüş Kapı (Porta Argentea), batıda Demir Kapı (Porta Ferrea) ve güneyde Tunç Kapı (Porta Aenea). Dikdörtgen yerleşim planı, ortada kesişen 11 m genişliğindeki arkadlı iki caddesiyle bir Roma karargahını andırıyordu. İmparatorluk daireleri güneydeki bölümlerde yer alıyordu. Uzunluğu 160 m, genişliği 7 m olan büyük bir arkadlı galeri, imparatorluk dairelerinin enine paralel uzanıyordu. Dalmaçya kıyılarına bakan, deniz manzaralı galeri büyük olasılıkla gezinti ve sergi alanı işlevi görüyordu. İmparatorluk bölümünün avluları içinde de, Jüpiter Tapınağı ile 7. yüzyıldan sonra katedral yapılan Diocletianus Anıtmezarı vardı. Kuzeydeki bölümler ise konuklar ve hizmet görevlilerine ayrılmıştı.
İmparatoru Diocletianus'un MS 295-305 arasında tahttan çekildiğinde oturmak için yaptırdığı Eski Roma Sarayı; 305'ten imparatorluktan çekilen Diocletianus, 316'da ölene değin Split'de yaşamıştır. Saray Avar akınları sırasında büyük hasara uğradı. 639'da akınlar kesildikten sonra, kentleri tahrip olan Salona (Salonae; Diocletianus'un doğum yeri) halkı yıkıntıların içine sığındı. Salonalılar eski duvar, sütun ve süslemelerden de yararlanarak evlerini buraya inşa ettiler.
Burası günümüzde Split'in Eski Kent denen bölgesi oluşturur.
| ||||||||||||||
