Dublin Krallığı

Dublin Krallığı
Dyflin / Duibhlinn
839–1170

Dublin Krallari tarafindan kullanilan "Kuzgun" senbollu bayrak

Arma

Irlanda'da Viking bölgeleri: Dublin Kralligi arazisi (pembe renkli); diger Viking arazileri (acik yesil renkli).
Başkent Dublin, modern İrlanda
Dil(ler) Eski Norvecce,
Eski Irlandaca<Norse]],
Orta Irlandaca
Din Iskandinav Putperestligi,
Kelt Hristiyanliğı,
Katolik Hristiyan
Yönetim Monarşi
Kral
 - 853–871 Amlaíb Conung (ilk kral)
 - 1170 Astell Thorgillsson (son kral)

Dublin Krallığı 839–1170 döneminde Dublin ve etrafıdaki Norveç'li Vikingler tarafından idare edilen arazilerin uzerinde kurulan ve Norveç asıllı kralların hüküm sürdukları krallık.

Kurulma, gelişme ve çökmesi

Britanya Adaları üzerine (839'da) ilk kurulan ve en uzun dönem varlığını korumuş olan Norveç asıllı Viking hükümdarlığı. Bu krallığın üzerinde bulunduğu araziler günümüzde Dublin Kontluğ arazileri ile hemen heman çakışmaktadır.

Norveçli Vikingler bu krallığı Dyflin olarak anmakta idiler ve bu sözcük "siyah havuz" anlamına gelen İrlandaca Dubh Linn sözcüklerinden ortaya çıkartılmıştı.

Norveçli Vikingler Dublin ve civarını 9. yüzyılda yaptıkları denizden saldırılar sonunda ele geçirmişlerdi ve burada bir Norveç Vikingler krallığı kurmuşlardı. Buna tarihi belgesel ilk kaynak "Ulster Yıllık Olaylar (Annála Uladh)" adlı eski Irlandaca (bazi kisimlar Latince) ile yıl be yıl yazılmış olan yazma kitapta bulunmaktadır ve bu "vakainame" şekildeki kitapta MS 821'de yazılan maddede "Puta tapanlar hala 'Lough Neagh' körfezindeler" adlı bir girdi olmaktadır. Tarihçiler Norveçli Vikinglerini bu körfezde bulunan modern Dublin'in bulunduğu mevkide kışın kalabilmek için karaya çekilmiş gemilerden oluşturulan savunmak için bir kale (longphorts) yaptıklarını kabul etmektedirler. Vikinglerin bu kalede ilk kışın kışlama tarihinin MS 840-841 olduğu da bildirilmektedir. Bu tip tahta gemilerden kalelerin İrlanda'nın diğer mevkilerinde de Vikingler tarafından kurulup kislak olarak kullanılmalarınin bundan sonra olduğu bildirilmektedir. Bu kurulan ilk kalenin tam mevkini modern Dublin'de tesbit etmek modern tarihçiler arasında gayet büyük tartışmalar yaratmıştır.

Dublin Krallığı'nın Norveçli Viking kralları çok kere Britanya adası üzerinde Viking asıllı hükümetler kurmuş olan Viking hükümdarlari ile ortak hükümdarlık yapmışlardı. Örneğin modern Yorkshire 'da kurulup hüküm sürmekte olan Viking "Jorvik Krallığı" için kral olan kişi bazı dönemleride Dublin Krallığı hükümdarı idi. 1073- 1103 doneminde Norveç Krallığı Kralı olan III. Magnus Olavsson Yalınayak 1102–1103 döneminde İrlanda'da Dublin Krallığı kralı da olmuştu.

Krallığın yüzölçümü yıllar boyunca değişme göstermiştir. Barış dönmelerinde güneyde modern Wicklow'a, doğuda modern Blessiington yanındaki Glen Ding vadisine; batıda Leixlip'e ve kuzeyde Skerries bölgesine ulaşmakta idi. Dublin'in kuzeyinde buluna Final ismini burada yaşayan bir Norveçeli Viking'den almıştı.

Zamanla Dublin'de yaşayan Norveç asıllı Vikingler İrlanda ve Irlandalılar etkisine girmisler ve İrlanda Gaelic kültürel niteliklerini eski Viking kültürel nitelikleri ile birleştirmeye başlamışlar ve bundan "Norse-Gael" kültürü adı verilen bir karışık kültürel nitelik görulmeye başlamıştır.

İrlandalıların ilk defa Dublin'i ele geçirmeleri 988'de İrlandalı yörel kral olan Máel Sechnaill maç Domnaill tarafoından olmüstü. Bunun ıcin Dublin şehrinin kuruluşu tarihi Irlandali milliyetci ve tarihciler tarafindan 988 olarak kabul edilmektedir. Fakat modern Dublin mevkinde bulunan bir köy Britanya'nın Romalılar tarafındad işgalinde bile, yani verilen 988'den binyıl önce bile, bulunduğu belgelidir. Máel Sechnaill, Brian Boru (1002–1014) tarafından tahttan indirilince Dublin tekrar Viking asıllı krallar tarafından yönetilmeye başlanmıştır. 11. yüzyılın ortalarında İralanda yörel kralıklarından olan Leinster Krallığı Dublin üzerinde baskılar ve tesirler yapmaya başlamıstır.

Dublin Krallığı'nın son Viking asıllı kralı Astell Thorgillsson 1171'de İngiltere'den gelen Normanlar tərəfındən öldürülmüşdü. Dublin de Normanlar tarafından idare edilen İngiltere eline geçmiştir. Buna ragmen Dublin şehri ve civarai eski Viking_Gael niteliklerini birkaç yüzyıl daha korumuştur.

Dublin Krallığı krallar listesi

Kaynakça

This article is issued from Vikipedi - version of the 6/2/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.