Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti

Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Армянская Советская Социалистическая Республика Հայկական Սովետական Սոցիալիստական Հանրապետություն
← 2 Aralık 1920–21 Eylül 1991 →
Bayrak Arma
Ulusal marş Ermenistan SSC Marşı
Sovyetler Birliği içerisinde Ermenistan SSC (kırmızı)'nin haritadaki yeri.
Başkent	Erivan
Dil(ler)	Ermenice Rusça
Yönetim	Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
Tarihi
- Transkafkasya SFSC'nin parçası olması	30 Aralık 1922
Yüzölçümü
- 1989	29800 km^2
Nüfus
- 1989	3287700
Yoğunluk	110.3 /km^2

Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (Ermenice: Հայկական Սովետական Սոցիալիստական Հանրապետություն Haykakan Sovetakan Sotsialistakan Hanrapetutyun; Rusça: Армянская Советская Социалистическая Республика Armyanskaya Sovetskaya Sotsialistiçeskaya Respublika) ya da kısaca Ermenistan SSC, eski Sovyetler Birliğini oluşturan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetlerinden biri idi. 29 Kasım 1920 tarihinde, Ermenistan Komünist Partisinin Ermenistan üzerindeki egemenliğini ilan etmesiyle kurulmuştur. 1 Aralık 1920 tarihinde Ermenistan'ın başbakanı Simon Vratsian istifa etmiştir. Sonradan ülkenin ismi "Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti"ne değiştirilmiştir. Bu devletin var olduğu dönem "İkinci Ermeni Cumhuriyeti" olarak adlandırılmıştır.^[1] Bu dönemden önce bağımsız Ermenistan Demokratik Cumhuriyetinin var olduğu iki yıllık kısa dönem ise "Birinci Ermeni Cumhuriyeti" olarak adlandırılmıştır.^[1]

1828'den 1917'deki Ekim Devrimine kadar Ermenistan Rus İmparatorluğunun bir parçası idi ve Erivan Valiliğinin sınırlarına hasretildi. Türkmençay Antlaşmasının 4. maddesine göre Kaçar Hanedanının bir parçası olan Revan Hanlığı (çağdaş orta Ermenistan'ın çoğu) Rus topraklarına katıldı.^[2]

Ekim Devriminden sonra Bolşevik önderi olan Vladimir Lenin'in hükûmeti imparatorluğun azınlıklarının kendi yollarını izleyebileceklerini açıkladı. İmparatorluğunun yıkılışından sonra Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan Rus idaresinden bağımsızlıklarını ilân ettiler. Birçok felakete sebep olan Ermeni Tehciri ve ondan sonraki Türk-Ermeni Cephesinden sonra Osmanlı İmparatorluğundaki Ermeni yerleşimleri boşaltıldı. Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti 1920'de Bolşevikler tarafından ele geçirildiği zaman bir Sovyet cumhuriyeti olduğunu ilân edildi.

Sovyet idaresi boyunca Ermenistan tarımsal ülkesi olmaktan çıkıp önemli bir sanayi ülkesine dönüştü. 23 Ağustos 1990'da adı Ermenistan Cumhuriyeti olarak değiştirildi ancak 1991'de bağımsızlık ilan edilebildi.

Hükûmet

Ermenistan SSC'deki hükûmet yapısı, diğer Sovyet cumhuriyetleriyle aynıydı. Cumhuriyetin en yüksek siyasî organı, yüksek mahkemenin en yüksek yargı organını içeren Ermeni Yüksek Sovyet'i idi. Mutlak organın üyelerinden birisi olan Yüksek Sovyet üyeleri beş sene, bölgesel vekiller ise iki buçuk sene süren devrede kalırdı.^[3] Görevde olan her memur, Komünist Partisi üyesi olmaya mecbur edilirdi^[4] ve toplantılar, Erivan'daki Yüksek Sovyet binasında yapılırdı.

Eski Bayraklar

• 
  1920 - 1922
• 
  1922
• 
  Tanskafkasya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti 1922 - 1936
• 
  1936 - 1940
• 
  1940 - 1952

Kaynakça

1. "The History of Armenian Parliaments". National Assembly (Armenia). 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160303173531/http://www.parliament.am/parliament.php?id=parliament&lang=eng. 
2. (İngilizce) Prof. Svante Cornell, "Small nations and great powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus", Richmond: Curzon Press, 2001, sayfa 37.
3. (Ermenice) Hambartsumyan, Viktor et al. Soviet Armenia: Division and Inner Politics of the Government. Ermeni Sovyet Ansiklopedisi, 7. cilt, Erivan, Ermenistan SSC, 1987, sayfa 11-12.
4. Mehmet Fatih Öztarsu, TBMM, Sovyetler ve Taşnaklar Üçgeninde Ermenistan, Beyaz Tarih, http://beyaztarih.com/makale/tbmm-sovyetler-ve-tasnaklar-ucgeninde-ermenistan

Milli marşı

• Ermenistan SSC'nin ulusal marşı Aram Haçaturyan'ın 1944 yılında bestelediği Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı'dır.