Ertuşi
Ertuşi veya (Ertoşî), Kürt konfederasyon aşireti. Ertoşî aşireti, Mendikan ve Hacîmendan adında iki kola ayrılmış olan 12 aşiretten müteşekkildir.[1]
Yoğunluk olarak Hakkari, Van, Şırnak ve Kuzey Irak'da yerleşiktirler.[2] Bazı kaynaklar Ertoşî aşiretinin 14 kol olduğunu yazar fakat 12 kol olduğu yönündeki bilgilerde bulunmaktadır. Bu kollar Şerefan, Mahmetpîran, Êzdînan, Xelîlan, Xawiştan,Alân , Şîdan, Gewdan, Mamxuran, Jirkî, Qeşûrî, Hacan, Zêdik, Mamedan olarak isimlendirilir. Ertoşî aşireti dünyanın ilk ve tek aşiret konfederasyonudur, Ertoşi aşiretinin büyük bir kesimi Kuzey Irak'ta yaşamaktadır.[3] (Behdînan bölgesi) Ayrıca Ertoşi aşireti Kuzey Irak'ta Koçer aşireti ismiyle adlandırılır.[4] Ertoşi aşiretini diğer aşiretlerden ayıran bir diğer özellik ise,demokratik bir yönetimin benimsenmiş olması ağalık sisteminin aksine liderlik olgusu üzerinde durulmasıdır.Örneğin Grawî aşiretinden teterxan ailesinin soyundan gelen Şekir Axa uzun yıllar Ertoşi aşiretine liderlik yapmıştır fakat köken itibariyle ağa değildir diğer yandan Miralay Seid'in ağa yerine aşiretin lideri diye adlandırılması aşiret içi demokrasi konusunda bize ipucular vermektedir.[5]
Nüfus
Yaklaşık 3.000.000 kişilik nüfusa sahiptir.
Ertoşi Konfederasyonunu oluşturan aşiretler/kollar
- Mahmetpîran
- Êzdîna
- Alân
- Xelîlan
- Pîrosî
- Xawiştan
- Şîdan
- Şerefan
- Gewdan
- Mamxuran
- Jirkî
- Qeşûrî
- Zêdik (Zéwki)
- Grawî
- Şerefname [6]
Şarkılar
- Gula Ertoşî, yazan: Mihemed Arif Cizîrî
- Oy Şenge yazan: Anonim
Kaynakça
- ↑ http://www.mirbotan.com/van-wan/209473-ertosi-asireti-hakkinda-bilgiler.html,|Ertoşi aşireti,
- ↑ http://www.seyhbizin.com/?Islem=YaziDetay&IcerikNo=1605|Ertoşi Konfederasyonu,Ertoşi Konfederasyonun yerleşim alanı
- ↑ sayfa,8217 Şerefname,http://www.seyhbizin.com/?Islem=YaziDetay&IcerikNo=1605|Şerefname
- ↑ http://www.kovarabir.com/sakir-epozdemir-kurtlerde-bagimlilik-veya-daginiklik-olayi/ |Ertoşi aşireti Bir devlet kuracak yoğunluktaqydı, Kemal Burkay, Geçmişten Bu Güne – Kürt ve Kürdistan – coğrafya, tarih ve edebiyat-, Deng Yayınları - Cilt 1, Sayfa 175, 1992 Stolkhom
- ↑ www.ertosiler.tr.gg |Ertoşi aşiretine genel bir bakış| Ertoşi aşireti ve demokrasi
- ↑ Kürt Aşiret federasyonları, Ertoşi konfederasyonu