Konfederasyon
Konfederasyon, bağımsız kuruluşlar ve kurumlar tarafından, egemenliklerini muhafaza etmek şartıyla, ortak ve sınırlı menfaatlerini sağlamak maksadıyla, bir antlaşma ile kurulan topluluklardır.
Kuruluş
Konfederasyon, uluslararası bir anlaşmayla kurulur. Bu yüzden konfederasyondan ayrılma hakkı vardır. Konfederasyonda, kurum ve kuruluşlar ancak belli ve sınırlı maksatlarla birleşmişlerdir. Konfederasyonu meydana getiren konfedere kurum ve kuruluşlar vasıfları, konfederasyon halinde de devam eder. Konfederasyona üye devletler, iç ve dış ilişkilerinde bağımsız bir devlet niteliklerini korurlar. Ortak menfaatlerini gerçekleştirmeye yarayacak nisbette bir işbirliği yaparlar; bunun dışında müstakil kurum ve kuruluşlar sıfatlarını, hak ve vazifelerini tamamiyle korurlar.[1]
Konfederasyona dahil konfeder kurum ve kuruluşlar gerek harici gerekse dahili bakımdan tam manasıyla hakimiyetlerine sahiptirler. Üye kurum ve kuruluş devlet ise diğer devletlerle her türlü diplomatik münasebetlerde bulunabilirler. Konfeder devletler, konfederasyona dahil devletleri hiçbir taahhüd altına sokmaksızın başka devletlerle savaşa giriştikleri gibi, aynı konfederasyonda üye olan bir devlet ile savaş yaptığı zaman, bu milletlerarası hukuk bakımından bir iç savaş sayılmaz; iki devletin harbi sayılır.
Konfederasyonda üye devletlerin temsilcilerinden meydana gelen bir meclisi vardır. Bu meclis tarafından alınan kararları üye devletlerin de tatbik edebilmesi için her devletin ayrı ayrı bizzat yetkili organınca benimsenerek tasdik edilmesi gerekmektedir.
Konfederasyon devlet topluluğu bir antlaşma ile meydana geldiği için, üye devletler istedikleri zaman konfederal devletten ayrılabilirler. Konfederasyon tipi devlet topluluğuna örnek olarak Bağımsız Devletler Topluluğu ve İngiliz Milletler Topluluğu verilebilir. Yalnız, çoğunlukta federasyon devlet tipini hazırladığı için, tarihi bir önemi vardır. Gerçekten bugün federasyon tipi devletler, bir zamanlar konfederasyon şeklinde idiler. Mesela, en eski konfederasyon örneği İsviçre, 1848 tarihine kadar konfederasyon halinde idi. Bu tarihte bugünkü federal devlet durumuna geldi. Bugün bir federasyon devlet şekli meydana getiren ABD, 1776'dan 1787 yılına kadar konfederasyon devlet şekli idi. Bugünkü Birleşik Almanya da 1870 yılına kadar konfederasyon devlet durumunda idi. Şu halde tarihi bakımdan konfederasyon, federal devlet şeklini hazırlayan bir merhaledir. Bkz. Arjantin, Küba, İspanya, Kolombiya, Meksika, Kanada Federal devletlere örnek olarak verilebilir. Fakat tam tersi bir süreç olarak bir istisna, federasyon devleti olan Yugoslavya'nın son iki üyeleri Sırbistan ve Karadağ 2003 yılında Sırbistan ve Karadağ adında bir konfederasyon devletine dönüştü. Ama 2006 yılında bu konfederasyon iki üye ülkenin sonunda yollarını tamamiyle ayırıp bağımsız olunca son buldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
|
|