Eski Norsça
Eski Nors dili (dǫnsk tunga, dansk tunga ya da norrœnt mál) Vikingler döneminde, yaklaşık 1300'lere kadar, İskandinavya'nın yerlileri ve deniz aşırı yerleşim birimlerinde konuşulan dildir. 8. yy'da kullanılan Proto-Nors dilinden türemiştir. Bu dönemlerden kalan belgelerin çoğu Orta Çağ İzlandaca'sına ait olduğundan dilin kabul edilen standart hali Eski Batı Nors dili olarak geçen lehçedir. Bu lehçe Eski İzlandaca ve Eski Norveççe'yi içerir. Fakat, Eski Nors dilini konuşanları çoğu aslında Danimarka ve İsveç yerleşimlerinde konuşulan Eski Doğu Nors dili lehçesini kullanmaktaydılar.
Coğrafi Dağılım
Eski İzlandaca Eski Norveççeyle neredeyse aynıydı ve birlikte Eski Batı Nors diyalektini oluşturuyorlardı. Bu diyalekt aynı zamanda İrlanda ve İskoçya'nın belli yerleşim bölgelerinde de konuşuluyordu. Eski Doğu Nors diyalekti Danimarka ve İsveç'in yanı sıra Rusya'da,[1] İngiltere'de ve Normandiya'da bazı yerleşkelerde konuşuluyordu. Eski Gutniş diyalekti ise Gotland'da ve doğuda başkı yerleşim yerlerinde konuşuluyordu. 11. yüzyılda Eski Nors dili, batıda Vinland'dan başlayıp, doğuda Volga'ya kadar uzanan bir coğrafyada konuşuluyor ve en çok konuşulan Avrupa tdili olma özelliğini taşıyordu. Dili en çok kullananlar Rusya'da Novgorod'un halkıydı ve bu bölgede geç 13. yüzyıla kadar kullanılmaya devam edildi.
Modern zamanlar
Eski Batı Norse, Batı İskandinav dilleri olan İzlandaca, Faroca, Norveççe ve tükenmiş olan Norn ve Shetland Adaları dillerine evrimleşmiştir. Eski Doğu Nors dili ise Danimarkca ve İsveççeye evrimleşmiştir. Norveççe temelde bir Eski Batı Nors dili olmasına rağmen, yüzyıllar boyu -ama özellikle de Danimarka-Norveç ittifakı sırasında- Doğu Nors'un etkisi altında kalmıştır.
Bu dillerin arasında en az değişenleri İzlandaca ve ona yakından bağlı olan Faroca'dır. Faroe Adaları'nın Danimarka egemenliğinde geçirdiği yüzyıllar nedeniyle, bu dil Danimarkaca'dan da yoğun olarak etkilenmiştir. Eski Nors dili Lowland İskoççası gibi bazı İngiliz diyalektlerini de etkilemiştir. Norman dilinin gelişmesine de katkıda bulunmuştur.
Kaynakça
- ↑ Makale Nordiska språk, Historia bölümü, Omkring 800–1100 altbölümü, Kaynak: Nationalencyklopedin (1994).
Ayrıca bakınız
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||