Basketbol pozisyonları
Basketbol pozisyonları, basketbol oyununda oyuncuların sahada görev yaptıkları konumlarıdır. Genelde organize basketbol takımları arasında, gard, forvet ve pivot olmak üzere kullanılan üç ana pozisyon vardır. Bu pozisyonlar daha spesifik olarak da beş pozisyonda sınıflandırılabilir: oyun kurucu (PG), şutör gard (SG), kısa forvet (SF), uzun forvet (PF) ve pivot (C). Bu pozisyonlar basketbol kurallarında zorunlu tutulmaz ve gayri resmi oyunlarda bazen kullanılmaz.
Basketbolda mevkiler 1'den 5'e kadar numaralandırılmıştır. Forma numaraları ile ilişkisi olmayan bu numaralandırmada, 1 numara oyun kurucu, 2 numara şutör gard, 3 numara kısa forvet, 4 numara uzun forvet ve 5 numara pivottur.[1]
Geri saha (gardlar)
Oyun kurucu
Oyun kurucu,[2] takım hücum organizasyonlarını yönetmekten sorumlu oyuncudur. Topu hücum sahasına taşımak ve oyunu kurmak oyun kurucunun görevidir. Bu pozisyonda genellikle takımının en iyi kat yapan ve pas atan oyuncusu görev yapmaktadır. Bir oyun kurucudan müdafaada, dribling müdafaasını iyi yapması, rakibin hızlı hücumlarını durdurması ve set düzeninde de iyi bir dribling müdafaası yaparak rakibin dribling oyuncusunu durdurması beklenir. Ayrıca oyun kurucu oyuncu, hücumdan müdafaaya ve müdafaadan hücuma geçişi çok iyi bilmesi gerekmektedir. Oyun kurucu oyunun temposunu ayarlayabilmelidir. Bu sebeple rebound sonrasında hızlı bir şekilde topu hücum bölgesine taşımalı ve müsait durumdaki arkadaşını bulmalıdır. Oyunun gidişatına göre oyunu yavaşlatmalı veya hızlandırmalıdır. Oyun kurucuların etkili şut atmaları önemlidir. Bunun dışında en çok faule maruz kalan oyuncular olmaları sebebiyle serbest atış yüzdelerinin de yüksek olması beklenmektedir.[3]
Şutör gard
Basketbol pozisyonlarında iki numara olarak isimlendirilen ve oyun kurucu ile birlikte oyunu kurmaya ve topu taşımaya yardımcı olmasıyla birlikte şuta yönelik setlerde kullanılan oyuncu. Şutör gard, skorer gard ya da iki numara olarak isimlendirilir. Oyun kurucudan tek farkı sayı üretmeye yönelik oynamasıdır.[1] Bu mevkide görev yapacak oyuncular iyi şut atabilme, pota altını zorlayabilme ve iyi savunma yapma özelliklerine sahip olmalıdırlar.
Ön saha (forvetler ve pivot)
Kısa forvet
Kısa forvet ya da üç numara, şut ve ribaunt kabiliyeti olan, iyi savunma yapan çok yönlü basketbol oyuncularıdır. Bu oyuncular kısa ve uzun oyunculara yardım ederken şut ve ribaunt konusunda iyi olmaları gerekir. Kısa forvetlerin en önemli özelliklerinden birisi iyi savunma yapmalarıdır. Gerektiğinde şutör gard ve uzun forvet görevilerinide üstlenebilirler. Bu pozisyondaki oyunculara kısa denmesinin fiziksel özelliklerle ilgisi yoktur.[1]
Uzun forvet
Uzun forvet ya da dört numara, pota altında pivota yardım eden, gerektiğinde dışarı çıkıp şut atabilen çok yönlü basketbol oyuncularıdır.[1] Pivotlar kadar uzun olmasalar da onlar kadar güçlü oyunculardır. Ribaunt takibinde agresif olmaları beklenir. Savunmada pivotlar kadar caydırıcı olmaları beklenmese de iyi bir uzun forvetin boyalı alan savunmasında etkin olması beklenir.
Pivot
Pivot veya beş numara, pota altında oynayan uzun boylu oyunculardır. Hem savunmada hem hucumda uzun boylu olmaları sebebiyle ribaunt ve blok konusunda başarılı olmaları beklenir. Genelde pivot pozisyonunda görev yapan oyuncular uzak mesafeli atışlarda başarılı değildirler.[1] Yüzü ve sırtı çembere dönük olarak oynayabilmelerinin yanı sıra ayaklarınıda çok iyi kullanırlar. Serbest atış, uzak mesafeli şut ve üçlük yüzdeleri düşüktür.
Kaynakça
- 1 2 3 4 5 "Basketbolda Mevkiler". basketbolbilgi.com. 8 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150108121652/http://www.basketbolbilgi.com:80/basketbol-egitim/basketbolda-pozisyonlar-ve-gorevleri/. Erişim tarihi: 20 Ekim 2013.
- ↑ ^ a b Rose, Lee H. (2004). The Basketball Handbook. Human Kinetics.
- ↑ "BASKETBOLDA POZİSYONA GÖRE OYUNCU TARİFLERİ.". basketbolegitim.com. 31 TEMMUZ 2011. 26 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140726191349/http://basketbolegitim.com:80/basketbolda-pozisyona-gore-oyuncu-tarifleri.html. Erişim tarihi: 20 Ekim 2013.
Dış bağlantılar
| Gardlar |  | 1. Oyun kurucu | Combo gard | |
| 2. Şutör gard | Gard-forvet / Swingman | |||
| Forvetler | 3. Kısa forvet | Stretch forvet / Cornerman | ||
| 4. Uzun forvet | Point forvet | |||
| Pivot | 5. Pivot | Forvet-pivot / Bigman | ||
| Geri saha | Ön saha | Kaptan | Antrenör | Hakemler | ||||