Francesco Saverio Nitti
Francesco Saverio Nitti | |
---|---|
İtalya Başbakanı | |
Görev süresi 23 Haziran 1919 - 15 Haziran 1920 | |
Yerine geldiği | Vittorio Emanuele Orlando |
Yerine gelen | Giovanni Giolitti |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 19 Temmuz 1868 Melfi, İtalya |
Ölüm | 20 Şubat 1953 (84 yaşında) Roma, İtalya |
Francesco Saverio Nitti (19 Temmuz 1868, Melfi - 20 Şubat 1953, Roma), I. Dünya Savaşı'ndan hemen sonra bir yıl süreyle başbakanlık yapan İtalyan devlet adamı.
Bir süre gazetecilik yaptıktan sonra ekonomi profesörü oldu. 1904'te milletvekili seçildi. Liberallerin sol kanadında yer alan Nitti, 1911-14 arasında tarım, sanayi ve ticaret bakanlığı, 1917-19 arasında da hazine bakanlığı yaptı. Haziran 1919'da, İtalya'nın toprak taleplerinin öteki İtilaf devletlerince reddedildiği, içte ise savaşın ve asker terhisinin yarattığı ekonomik ve mali sorunların derinleştiği bir ortamda savaş dönemi başbakanı Vittorio Emanuele Orlando'nun yerine bir merkez sol hükümetinin başına geçti. Nispi temsil sisteminin ilk kez uygulandığı 15 Ağustos 1919 seçimlerinde İtalyan Sosyalist Partisi ve İtalyan Halkçı Partisi (sonradan Hıristiyan Demokrat Parti) oylarını önemli ölçüde artırarak mecliste sırasıyla 156 ve 100 sandalye kazandılar. Nitti'nin bu iki partiyi istikrarlı bir hükümetin kurulması konusunda uzlaştıramaması, bütün ülkeyi saran grevler dalgası ve Benito Mussolini önderliğindeki faşistlerin çıkardığı karışıklıklar Nitti hükümetini olduğu kadar demokrasiyi de kökünden sarstı. 9 Haziran 1920'de başbakanlıktan istifa eden Nitti, 1921'de yeniden parlamentoya seçilerek 1924'e değin milletvekilliği yaptı. Mussolini'nin iktidara gelmesinden sonra yapılan 1924 seçimlerine katılmadı. Çok geçmeden İtalya'dan ayrılarak yıllarca Fransa'da sürgün yaşadı.
II. Dünya Savaşı sırasında Ağustos 1943'te Almanlar tarafından tutuklandı ve özgürlüğüne kavuştuğu 1945'e değin Avusturya'da gözaltında tutuldu. Haziran 1948'de Senato'ya seçildi. Nitti'nin Bolşeviklik, Faşistlik ve Demokrasi adlı bir yapıtı yayımlanmıştır (1934).
Kaynakça
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Vittorio Emanuele Orlando |
İtalya Başbakanı 1919 - 1920 |
Sonra gelen: Giovanni Giolitti |
|