Gün Ana
Türk mitolojisi |
---|
İnanç sistemi
|
|
Gün Ana (Azerice: Gün Ana, Kırgızca: Күн Эне, Kazakça: Күн Ана, Yakutça: Күн Ий̃э, Balkarca: Кюн Ана, Osmanlıca: گون آنا ) - Türk ve Altay mitolojisinde Güneş Tanrıçası. Kün Ana veya Güneş (Küneş) Ana olarak da bilinir. Bazen Yaşık Ana da denir. Moğollar Nar (Nara) Ece derler. Altay Türkleri'nin Tengricilik inancında güneş ile birlikte Gök Alemi'nin en yüksek katında oturan, güneş tanrıçası olarak görülebilecek kutsal bir varlıktır. Bu inanca göre gün ana insanların ilk büyük annesi, ve Ay Dede ilk büyük babasıdır. Göğün yedinci katında oturur.[1] Türklerle de bağlantılı bazı ön Asya kültürlerinde dişil olarak algılanmıştır. Günümüzde kızlara Güneş adının verilmesinin nedenlerinden birisi de budur. Türklerde güneş sıcağın ay ise soğuğun sembolüdür. Ural Batır (Ural Han) söylencesinde Gök Tanrısı Samrav’ın iki karısı vardır birisinin adı Kuyaş Ana’dır. (Diğeri de Ay Ana’dır.)
Ziya Gökalp şöyle demektedir: “Eski Türk telakkisine göre, hakanla hatun gök ile yerin evlatlarıydı. Günes ana ile Ay ata onların gök yüzündeki temsilcileri idi. Hakanın mümessili olan ay ata, gök yüzünün altıncı katında, hatunun mümessili olan gün ana ise daha üstte, gökyüzünün yedinci katında idi.”[2]
Kaynakça
- Murat Uraz, Türk Mitolojisi
Dipnotlar
- ↑ Anadolu Alevi Kültüründe Kadın, Hüseyin Özcan
- ↑ Ziya Gökalp, Türk Medeniyeti Tarihi II, İstanbul, 1974, s. 211.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Türk Mitolojisinde Kırgızlar, Saadettin Koç
- Halk Meteorolojisi Ekseninde Bir Melheme Örneği, Yusuf Ziya SÜMBÜLLÜ
- Mitoloji