Generallerin Gecesi (film)

Filmin uyarlandığı roman için Generallerin Gecesi sayfasına bakınız.

Generallerin Gecesi
The Night of the Generals
^"Generallerin Gecesi" (The Night of the Generals) filminin ABD'de basılmış sinema afişlerinden biri.
Yönetmen	Anatole Litvak
Yapımcı	Anatole Litvak Sam Spiegel
Senarist	Joseph Kessel Paul Dehn Hans Hellmut Kirst (roman)
Oyuncular	Peter O'Toole Ömer Şerif Tom Courtenay Donald Pleasence Philippe Noiret Charles Gray
Müzik	Maurice Jarre
Görüntü yönetmeni	Henri Decaë
Kurgu	Alan Osbiston
Stüdyo	Horizon Pictures Filmsonor
Dağıtıcı	Columbia Pictures
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Savaş, suç, dram, psikolojik gerilim, gizem
Renk	Renkli (Technicolor)
Yapım yılı	1967
Çıkış tarih(ler)i	29 Ocak 1967, Londra
Süre	148 dakika
Ülke	İngiltere Fransa ortak yapımı
Dil	İngilizce (yer yer İtalyanca, İspanyolca ve Fransızca)
Diğer adları	Generallerin Gecesi (Türkiye) La nuit des généraux (Fransa) La notte dei generali (İtalya) La noche de los generales (İspanya) Die Nacht der Generale (Batı Almanya)

Generallerin Gecesi veya özgün adıyla The Night of the Generals, 1967 İngiltere-Fransa ortak yapımı psikolojik gerilim filmidir. Konusu II. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında geçen film, ortak yapımcı ülke olan Fransa'da La Nuit des généraux adıyla gösterildi. Film, Alman yazar Hans Hellmut Kirst'ün 1962 yılında yazdığı aynı adlı romandan uyarlanmıştır. Eseri, kendisi de bir romancı olan Fransız Joseph Kessel ile İngiliz senarist Paul Dehn birlikte senaryolaştırmışlardır.

Özet

Generallerin Gecesi, Ukrayna kökenli olan ve Fransa'da ölen yönetmen Anatole Litvak'ın sondan bir önceki filmi olmuştur. Başlıca rollerinde Peter O'Toole, Ömer Şerif, Tom Courtenay, Donald Pleasence, Charles Gray ve Philippe Noiret'in oynadıkları filmin özgün müziğini Maurice Jarre bestelemiş, görüntülerini ise Henri Decaë çekmiştir. Çekimlerin büyük bir bölümü Polonya'da Varşova çevresinde gerçekleştirilmiştir. Soğuk Savaş döneminin en yoğun biçimde yaşandığı ve batılı sinemacılara Doğu Bloku ülkelerinde çekim izinlerinin kolay kolay verilmediği 1970'li yıllar için bu oldukça istisnai bir durumdu.

Filmde II. Dünya Savaşı sırasında değişik zamanlarda vahşice öldürülen bir grup fahişenin katilini bulmak için açılan soruşturmanın öyküsü anlatılmaktadır. Alman ordusunun yüksek bir kademesinde olduğu için bir türlü yakalanamayan seri katili ele geçirmek için sürdürülen insan avı, savaş bittikten sonra da Avrupa'nın dört bir köşesinde onlarca yıl boyunca devam eder.

Filmde canlandırdığı psikopat General Tanz rolüyle Peter O'Toole'a "en iyi yabancı oyuncu" dalında David di Donatello Ödülü verildi.^[1]

Konusu

Nazi işgali altındaki Polonya'nın başkenti Varşova'da 1942 yılında bir fahişenin vahşice öldürülmesi üzerine Alman Ordusu'nun haberalma servisi Abwehr'den Binbaşı Grau (Ömer Şerif) olayı soruşturmakla görevlendirilir. İstihbaratın işe karışmasının sebebi ise öldürülen fahişenin aynı zamanda bir Alman ajanı olmasıdır. Kanıtlar üç yüksek rütbeli Alman subayından birinin katil olabileceğine işaret etmektedir. Şüphelerin üzerinde toplandığı subaylardan üçü de general rütbesindedir: 7. Kolordu komutanı Korgeneral von Seydlitz-Gabler (Charles Gray), onun kurmay başkanı olan Tümgeneral Kahlenberg (Donald Pleasence) ve Korgeneral Tanz (Peter O'Toole). Tanz, Hitler'in de gözdesi olan bir generaldir. Durumdan rahatsız olan generallerin baskısıyla tayini Paris'e çıkartılan Grau'nun soruşturması da başlamadan bitmiş olur.

Dosya neredeyse kapanmışken 1944 Temmuzunda her üç general de görevli olarak Paris'te tekrar bir araya gelirler. O tarihte Paris entrikalarla kaynamaktadır. Bazı üst rütbeli subaylar Adolf Hitler'e karşı yapılacak bir suikastin hazırlığı içindedirler. General Kahlenberg gırtlağına kadar bu işe bulaşmıştır. Von Seydlitz-Gabler ise girişimden haberdar olduğu halde olan bitene sessiz kalmış ve olayları kendi akışına bırakmıştır. Suikastten hiç haberi olmayan Tanz ise üçünün arasında Hitler'e sadık kalan tek generaldir.

Tanz'ın şoförü onbaşı Kurt Hartmann (Tom Courtenay), 19 Temmuz 1944'te komutanının işlediği ikinci vahşi cinayete tesadüfen şahit olmuştur. Öldürülen yine bir fahişedir. General Tanz, cinayeti gören onbaşı Hartmann'a hemen ortadan kaybolmasını emreder. Doğruyu söylese bile böyle bir ortamda bir onbaşıya değil de generale inanacaklarını ve suçun üzerine kalacağını çok iyi bilen onbaşı, komutanının tavsiyesine uyar ve oradan kaçar. Artık bir yarbay olan Grau, cinayetin işleniş tarzına bakarak katilin Tanz olduğundan iyice emin olur ve soruşturmayı yeniden açar. Ancak talihsiz yarbayın zamanlaması çok kötüdür. 20 Temmuz'da Hitler'e düzenlenen suikast teşebbüsü başarısız olmuştur. Grau, generalin yüzüne suçunu söyleyip tam onu tutuklayacağı sırada Tanz yarbay dedektifi tabancasıyla vurarak öldürür ve odaya koşanlara onun da suikastçilerden biri olduğunu söyler. Tanz bir kez daha kendini olaylardan sıyırmıştır.

Savaş sona ermiştir. 1965 yılında Hamburg'ta işlenen üçüncü bir fahişe cinayeti İnterpol dedektifi Morand (Philippe Noiret)'ın dikkatini çeker. Savaş sırasında Paris'te direnişçilere yardım etmiş olan Morand'ın o tarihte kendisini ele vermemiş olan arkadaşı Grau'ya bir minnet borcu vardır ve bu kez Tanz'ı yakalayarak bu borcunu ödemek ister. Morand Tanz'ı Panzer tümeninden eski asker arkadaşlarıyla bir araya geldikleri anma toplantısı yemeğinde bulur. Morand onbaşı Hartmann'ın da şahit olarak ifade vereceğini söyleyince, artık kaçacak yeri kalmadığını anlayan Tanz boş bir odaya geçerek tabancasıyla intihar eder.

Oyuncu kadrosu

Oyuncu	Rolü
Peter O'Toole	General Tanz
Ömer Şerif	Binbaşı Grau
Tom Courtenay	Onbaşı Hartmann
Donald Pleasence	General Kahlenberge
Joanna Pettet	Ulrike
Philippe Noiret	Müfettiş Morand
Charles Gray	General von Seidlitz-Gabler
Coral Browne	Eleanore von Seidlitz-Gabler
John Gregson	Albay Sandauer
Nigel Stock	Otto
Christopher Plummer	Feld Mareşal Rommel
Juliette Gréco	Juliette
Yves Brainville	Liesowski
Sacha Pitoëff	Doktor
Charles Millot	Wionczek

Romandan farkları

Film büyük ölçüde uyarlandığı romana sadık kalmıştır. Bununla birlikte romanla film arasında bazı küçük farklar da vardır:

Romanda	Filmde
Romanın ana kahramanları üç General ve Onbaşı Hartmann'dır	Filmin asıl kahramanı ise Binbaşı Grau'dur
Fransız Müfettiş'in adı Romanda Prevert'tir	Filmde adı Morand yapılmıştır.
Grau'yu asıl motive eden Aristokrat sınıfa (Generaller de Aristokrat sınıfa mensuptur) olan nefretidir	Grau ahlâki nedenlerde kararlı bir şekilde olayın üztüne gitmektedir.
Von Seydlitz-Gabler'in eşi sürekli olarak, General Tanz'la kızları Ulrike'nin arasını yapmaya çalışır	Filmde kısa bir tanıştırma sahnesi vardır
Hartmann ve Ulrike çok sonra, 1944'te Paris'te tanışırlar	Hartmann ve Ulrike'nin ilişkileri çok önce, Varşova'da başlar
Hartmann, Tanz'ın emrine girmeden önce bir barda bozguncu laflar ettiği için tutuklanır	Filmde böyle bir olay olmaz
Hartmann'ın kaçakken kendisine yardım eden ve saklayan Raymonde adında bir sevgilisi vardır	Filmde böyle bir kişi yoktur
Erwin Rommel romanda bir karakter olarak geçmez	Filmde Rommel'i Christopher Plummer canlandırıyor
Hitler suikastinden önce Gen. Kahlenberge'i ziyaret eden ve olaydan haberi olduğunu ve sonuç olumlu olursa kendisine bildirmesini isteyen Fransız Müfettiş Prevert'dir.	Filmde onu Grau ziyaret ediyor
Prevert, Hartmann'ı tutuklar, masum olduğunu anlayınca serbest bırakır	Filmde bu olay yok
Grau, Prevert'e Varşova'daki cinayetten bahsetmez. Prevert bu cinayeti savaştan sonra yaptığı soruşturmada öğrenir
Gen. Von Seydlitz-Gabler darbe teşebbüsü sırasında Paris'tedir ve olaydan habersizmiş gibi görünme çabasına girmiştir	Filmde ise Almanya'da iznini kullanmaktadır.
Grau Tanz'ı tutuklamak üzere geldiği Tümen karargâhında Tanz tarafından tutuklanır. Grau'nun adamları onu kurtarmak için geldiklerinde çıkan çatışmada Grau açılan ateşle öldürülür	Grau bizzat Tanz tarafından vurularak öldürülür
Hartmann savaştan sonra Fransa'da kalır	Savaştan sonra Hartmann ve Ulrike evlenerek Almanya'nın kırsalına giderler ve orada saklanırlar.
Tanz savaş sonrasında Doğu Almanya hükümetinde askeri danışman olarak çalışır	Tanz savaş suçları için yargılanmış ve cezasını çektiği hapishaneden yeni salıverilmiştir.
Tanz, anma toplantısı yemeğine Kahlenberg ve Von Seydlitz-Gable tarafından davet edilir	Tanz, Panzer tümeninden eski asker arkadaşlarına yemekte bir konuşma yapmaktadır
Prevert'in Tanz'la karşılaşmasını Harmann ayarlar. Araştırmanın bu bölümünü Hartmann yapmış, bilgileri o toplamıştır

Çıkış tarihleri

Donald Pleasence, Peter O'Toole, Charles Gray ve Ömer Şerif "Generallerin Gecesi"nde.

"Generallerin Gecesi" filminin bazı ülkelerdeki ilk gösterim tarihleri şöyledir^[2][3]:

Tarih	Ülke	Gösterim adı	Not
29 Ocak 1967	Birleşik Krallık	The Night of the Generals	İlk gösterim
2 Şubat 1967	ABD (New York)	The Night of the Generals	Kısıtlı gösterim
24 Şubat 1967	Tüm ABD	The Night of the Generals
7 Mart 1967	Batı Almanya	"Die Nacht der Generale"
13 Mart 1967	İsveç	"Generalernas natt"
1 Nisan 1967	Fransa	"La nuit des généraux"
5 Mayıs 1967	Finlandiya	"Kenraalien yö"
5 Mayıs 1968	Danimarka	"Generalernes nat
25 Ocak 1971	Türkiye	"Generallerin Gecesi"

Kaynakça

1. "The Night of the Generals (1967)/awards" (İngilizce). IMDb. 17 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130817034235/http://www.imdb.com:80/title/tt0062038/awards?. Erişim tarihi: 17 ağustos 2010. 
2. "The Night of the Generals (1967)/Release dates for" (İngilizce). IMDb. 14 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140414023550/http://www.imdb.com:80/title/tt0062038/releaseinfo?. Erişim tarihi: 29 Haziran 2011. 
3. "Milliyet Gazetesi Arşivi" (Türkçe). gazetearsivi.milliyet.com.tr. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120119143714/http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Ara.aspx?araKelime=generallerin%20gecesi&isAdv=false. Erişim tarihi: 29 Haziran 2011. 

Dış bağlantılar

• IMDb'de The Night of the Generals
• allmovie.com'da "The Night of the Generals"
• Filmin çeşitli afişleri