Guam

Guam Toprağı
Territory of Guam
Guåhån
Guam
Bayrak Arma
Slogan: Where America's Day Begins
Marşı: Fanohge Chamoru
BaşkentHagåtña
13°29′K 144°45′D / 13.483°K 144.75°D / 13.483; 144.75
En büyük Dededo
Resmî diller İngilizce
Çamorro
Hükûmet Özerk
   Başkan Barack Obama
   Vali Eddie Calvo
   Vali vekili Ray Tenorio
Kuruluşu
   ABD'ye bağlı özerk toprak 1950 
   Su (%) -
Nüfus
   2007 tahmini 173.456 (179)
GSYH (SAGP) 2000 tahmini
   Toplam 3,2 milyar $ (167)
   Kişi başına 21.000 $ (35)
Para birimi ABD Doları (USD)
Zaman dilimi (UTC+10)
Telefon kodu 1 671
Internet TLD .gu

Guam (İngilizce: Guam, telaffuz:  /ˈgwɑːm/ ; Çamorro dili: Guåhån) ya da resmî adıyla Guam Toprağı (İngilizce: Territory of Guam), Büyük Okyanustaki Mariana Adalarının en büyük ve en güneydeki adası. Hawaii'nin 5.000 km batısında yer alır. ABD'ye bağlı özerk toprak statüsündedir.

Tarih

İspanyollar adına sefer yapan Portekizli denizci Ferdinand Magellan'in 1521'de Guam'a çıktığı ve Yerlilerin davranışı nedeniyle adaya Ladrones (Hırsızlar) adını verdiği sanılır. İspanya 1565'te Guam üzerinde resmen hak iddia etti; ada halkı da 1668'den başlayarak boyun eğmeye ve Katolikliği kabul etmeye zorlandı. Sonraki 200 yıl boyunca Guam İspanya'nın ileri karakolu oldu.

Guam, 1898 İspanya-Amerika Savaşı sonunda ABD'ye verildi. 1930'ların ortalarında okyanusaşırı uçuşlarda durak olarak kullanıldı. 1941'de Japonlarca işgal edildi; 1944'te ABD kuvvetlerince geri alındı ve önemli bir hava ve deniz üssüne dönüştürüldü. 1950'de ABD Deniz Kuvvetlerinin yetkisi altında İçişleri Bakanlığı'nca yönetilmeye başladı. Aynı yıldan itibaren de Guamlılar ABD vatandaşı kabul edildiler.

Coğrafya ve iklim

Yüzölçümü 541 km² olan ada, yüzey şekilleri bakımından iki bölgeye ayrılır. Kuzeyde, 150 m yüksekliğinde, mercan kökenli kireçtaşlarından oluşmuş bir plato yer alır. Güneyde ise en yüksek noktasına Lamlam Dağında (406 m) ulaşan alçak volkanik dağ sırası uzanır. Dağların aşınmış yamaçları yumuşak bir eğimle batıya, daha dik bir eğimle de doğudaki yalıyarlara doğru alçalır.

Guam'ın iklimi tropiktir. Sıcaklık 21-32 °C arasında değişir. En çok yağış Temmuz ile Eylül ayları arasında düşer. Bitki örtüsü kıyı boyunca uzanan hindistancevizi ağaçlarından dağlardaki otlara ve iç kesimlerdeki sık çalılıklara kadar değişen bir çeşitlilik gösterir.

Yönetsel koşullar

Günümüze Guam sivil bir yönetici (1970'ten itibaren) ile halkın seçtiği 21 üyeli yasama meclisince yönetilen özerk bir bölgedir. Adadaki 19 seçim bölgesinin her birinin başında bir yönetici (comissioner) bulunur. 1972'de çıkarılan yasa uyarınca ABD Temsilciler Meclisi'ne iki yıl için seçilen bir temsilci gönderir. Temsilci komisyonlarda oy kullanır, ama mecliste oy kullanamaz. Guam'da bir federal bölge mahkemesi vardır.

Demografi

Guam'ın 2007 tahmini nüfusu 173.456 kişidir. Adanın yerli halkı Çamorolar nüfusun büyük kısmını oluştururlar (% 57). Diğer etnik gruplar; Filipinliler (%25,5), Beyazlar (%10) ile diğer Çinli, Japon ve Koreli azınlıklardır. Nüfusun büyük kısmı Katoliktir. Resmi dilleri İngilizcedir.

Ekonomi

Guam ekonomisi büyük ölçüde turizm ve ulaştırma sektörlerine dayanır. Bugün Guam'nin batı kıyısında, Hawaii'ye, Filipinler'e Avustralya'ya ve Uzakdoğu'ya hizmet veren havayollarının durak noktalarından biridir. Turistlerin çoğu Japonya ve Çin'den gelir.

Guam'da günümüzde de ABD'nin önemli deniz ve hava üsleri bulunmaktadır. Üsler ada ekonomisinin temel direğidir ve topraklarının yaklaşık üçte biri ABD silahlı kuvvetlerine aittir.

An unobstructed view of the island of Guam from NASA's Earth Observing-1 satellite
Uydudan Guam'ın görünüşü
Apra Limanı'nın havadan görünüşü
Apra Limanı'nın havadan görünüşü
Guam'da günbatımı
Guam'da günbatımı

Koordinatlar: 13°27′K 144°47′D / 13.45°K 144.783°D / 13.45; 144.783

This article is issued from Vikipedi - version of the 11/10/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.