Harry Dean Stanton
Harry Dean Stanton | |
---|---|
Stanton 2006'da | |
Doğum |
Harry Dean Stanton 14 Temmuz 1926 Irvine, Kentucky, ABD |
Meslek | Aktör, müzisyen |
Etkin yıllar | 1954-günümüz |
Harry Dean Stanton (d. 14 Temmuz 1926) Amerikalı aktör ve müzisyen.[1] Sinema kariyerine 1950'lerde başlayan Stanton, Cool Hand Luke, Kelly's Heroes, Dillinger, The Godfather Part II, Alien, Escape from New York, Paris, Texas, Repo Man, Pretty in Pink, The Last Temptation of Christ, Wild at Heart, The Straight Story, The Green Mile ve Inland Empire gibi filmlerde rol almıştır. Ayrıca 2000'lerin sonlarında HBO'un dizisi Big Love’da da yer almıştır.
İlk yılları
Stanton, 1926 yılında tütün çiftçisi ve berber Sheridan Harry Stanton ile kuaför Ersel Stanton çiftinin çocukları olarak Kentucky'de doğdu.[2][3] Ailesi lisedeyken boşandı ve daha sonra tekrar evlendiler. Stanton'ın Archie ve Ralph iki erkek ile Stan adında üvey kardeşi vardı. Aile, müziğe yatkın bir geçmişe sahipti.
Stanton Lafayette High School ve University of Kentucky’de eğitim gördü. UK'deyken İngiliz tiyatrocu Wallace Briggs'in yönetimi altında tiyatro yapıp, gazetecilik ve sanatları eğitimi de aldı.[4] 2011'de Harry Dean Stanton: Crossing Mulholland belgeselinde "Aktör veya şarkıcı olmak için bir tercih yapmam gerekiyordu. Hep şarkı söylerdim. Sonra eğer aktör olursam bunların hepsini yapabileceğimi düşündüm" dedi.[5] Wallace Briggs öğrencisini okulu bırakıp, aktör olmaya yönlendirdi. Stanton daha sonra Kaliforniya'ya giderek Pasadena Playhouse’ta sınıf arkadaşlarının arasında olan Tyler MacDuff ve Dana Andrews ile eğitim gördü.
Kariyeri
İlk sinema deneyimini 1957 yılında Tomahawk Trail isimli filmde yaşayan Stanton, sonraki yıllarda birçok western filminde kovboy ve asker gibi küçük rollerde yer aldı. 1966'da Jack Nicholson'ın yazıp yönettiği western filmi Ride in the Whirlwind’den sonra kariyeri çıkışa geçti. Two-Lane Blacktop, Cockfighter, Escape from New York, Repo Man gibi bağımsız ve kült filmlerde boy gösteren Stanton, Cool Hand Luke, The Godfather Part II, Alien, Red Dawn, Pretty in Pink, Christine ve The Green Mile gibi Hollywood'ın başarılı yapımlarında da yer aldı. Yönetmenler Sam Peckinpah, John Milius, David Lynch ve Monte Hellman'ın favori aktörleri arasında yer alan Harry Dean Stanton, ayrıca Francis Ford Coppola ile de yakın arkadaştı.
Harry Dean Stanton'ın sinema kariyerinin en büyük dönüm noktalarından biri Alman yönetmen Wim Wenders'ın 1984 yapımı Paris, Texas filmi oldu.[6] Hafızasını kaybetmiş, çöllerde amaçsızca gezen Travis Henderson karakterini canlandıran Stanton, bu rölüyle özdeşleşip, kült statüsüne ulaşmıştır.[6] Paris, Texas aynı yıl Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye'yi de kazanmıştır.[6]
Özellikle kariyerinin başlarında birçok televizyon dizisinde de yer alan Stanton, 1958-68 yılları arasında CBS'in western dizisi Gunsmoke’un sekiz bölümünde, yine CBS'in bir başka western dizisi olan Rawhide’ın da 1959-65 yılları arasında dört bölümünde yer aldı. 2004 yılında Sean Penn ve Elvis Costello ile birlikte Two and a Half Men dizisinin "Back Off Mary Poppins" bölümünde cameo rolüyle görüldü. Stanton 2006-10 yılları arasında ise HBO'un dizisi Big Love’da çok eşli bir dini lider olan Roman Grant karakterini canlandırdı.
Filmografisi
|
|
Kaynakça
- ↑ Copley, Rich. "Lexington film festival honors Kentucky native Harry Dean Stanton". LexGo. Lexington Herald-Leader. 23 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120823231856/http://www.kentucky.com/2011/01/30/1616646/lexington-film-festival-honors.html. Erişim tarihi: 31 January 2011.
- ↑ Carter, Tom (1985-09-05). "More Than Just a Familiar Face: Kentucky=Born Actor Trying to Alter Image". Lexington Herald Leader. http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=LH&s_site=kentucky&p_multi=LH&p_theme=realcities&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0EB73807C418BD45&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM. Erişim tarihi: 2007-12-10.
- ↑ "Harry Dean Stanton Biography (1926-)". Filmreference.com. 1926-07-14. 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151224112209/http://www.filmreference.com/film/84/Harry-Dean-Stanton.html. Erişim tarihi: 2014-07-24.
- ↑ Copley, Rich, "Lexington Film League has a hit in the Harry Dean Stanton Festival", kentucky.com, May 17, 2012. Retrieved 2013-09-20.
- ↑ "Kentucky Muse - Harry Dean Stanton: Crossing Mulholland". KET. 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151224105341/http://www.ket.org/tvschedules/episode.php?nola=KMUSE+000402. Erişim tarihi: 2014-07-13.
- 1 2 3 Oney, Steve. A Character Actor Reaches Cult Status", The New York Times Magazine, November 16, 1986, Late City Final Edition, Section 6, p. 52. (Abstract free online; full article requires fee.)