Harz
Koordinatlar: 51°45′K 10°38′D / 51.75°K 10.633°D
| Harz Dağları | |
|---|---|
 | |
| En yüksek doruğu: | Brocken (1.142 m) |
| Ülke: |  Almanya |
| Bölge | Aşağı Saksonya, Saksonya-Anhalt, Türingiya |
| Oluşum: | Variskan orojeni |
| Dönem: | Paleozoik zaman |
Harz, Almanya'nın en kuzey kesimindeki dağ sırası. Weser ve Elbe nehirleri arasında, Almanya'nın Aşağı Saksonya, Saksonya-Anhalt ve Türingiya eyaletlerinin bazı bölümlerinde yer alır.
Güneydoğudan kuzeybatıya doğru en uzun yeri 100 km, en geniş yeri de 32 km'dir. Temelde arduvaz, kumtaşı ve kireç taşından oluşan taraçalı platolar yer yer yükselerek yuvarlaklaşmış doruklara dönüşür ve dar, derin vadilerle yarılır. Brocken (1.142 m) ve Viktorshöhe (582 m) granit tepelerdir. Sıranın görece yüksek kuzeybatı bölümü Yukarı Harz (Oberharz), güneydoğuda kalan ve daha geniş olan bölümü ise Aşağı Harz (Unterharz) olarak bilinir. İki bölgeyi birbirinden ayıran Brocken grubu genellikle Yukarı Harz içinde sayılır.
Yukarı Harz batıda 1.000 m, orta kesimlerinde de 490 m yükseklikte inişli çıkışlı bir plato oluşturur. Kuzey Almanya Ovasını(de•en) aşan kuzey rüzgarlarının ilk çarptığı yükselti olduğu için, yazın bile soğuk ve yağışlıdır. Üstünde yükselen Brocken folklor ve edebiyata konu olmuş granit bir kütledir. Yüksek zirveler çıplaktır. Alçak kesimler ise nehirler, sık ladin ormanları ve bozkırlarla kaplıdır.
Aşağı Harz'ın tahıl tarımı ve sığır besiciliğine olanak sağlayan yumuşak bir iklimi vardır. Ormanları kayın, meşe ve ceviz ağaçlarından oluşur. Avlanma sonucunda ayı, vaşak ve kurt gibi yırtıcı hayvanların soyu tükenmişse de geyik, tilki, yabani kedi ve porsuğa rastlanır. Harz başta geyik ve kanarya olmak üzere çeşitli hayvanların üreme bölgesi olarak ünlenmiştir.
Bölgenin erken bir tarihte yerleşime açılması ve 10.-16. yüzyıllarda hızla gelişmesi gümüş, kurşun, demir, bakır ve çinko madenciliğiyle metalurjinin sonucudur. Bol su ve ağaç bulunması da madenciliğin gelişmesine katkıda bulunmuştur. Dağlardan inen su, su sıkıntısını ve baskınlarını önleyen barajlarla denetim altına alınmıştır. Bu barajlar elektrik üretmenin yanı sıra, bölgeden 200 km uzaklığa kadar olan yerleşim yerlerine de içme suyu sağlar. Turizm en önemli gelir kaynağıdır; yöre kaplıca ve orman manzaralarının yanı sıra destanlara konu olan romantik çağrışımlarıyla da ünlüdür. Granit, mermer ve jips ocakları ile ağaç ürünleri de gelir kaynakları arasındadır.
Harz bölgesinde yaşayanlar Aşağı ve Yukarı Saksonların, Thüringlerin ve Frankların soyundandır. Bölgede konuşulan lehçelerde de bu halkların etkileri gözlenebilir. Aşağı ve Yukarı Almanca arasındaki sınır çizgisi bu dağlardan geçer. Putperestliğin Almanya'daki son kalesi olan Harz, destanlar ve sevimli isimlerle bütünleşmiştir.
Dış bağlantılar
- Harz Bölge Birliği Anasayfası (Regionalverband Harz e.V.) (Almanca)
- Resmi turizm sitesi (İngilizce) (Almanca)