Hasan Bülent Kahraman

Hasan Bülent Kahraman
Doğum 1 Eylül 1957 (1957-09-01)
Kars, Türkiye
Meslek Akademisyen,Yazar,Sanat Eleştirmeni

Hasan Bülent Kahraman (d.1 Eylül 1957, Kars), Türk yazar, sanat eleştirmeni, akademisyen.

Kars'ta başladığı ilköğrenimini Ankara'da tamamladı. Ankara Koleji'nin orta ve lise bölümlerini bitirdi. Gazi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun olduktan sonra Hacettepe Üniversitesi Ekonomi dalında yüksek lisans, Bilkent Üniversitesi Siyaset Bilimi dalında doktora yapan Hasan Bülent Kahraman, Hacettepe, ODTÜ, Bilkent Üniversitesi ve Sabancı Üniversitesi'nde öğretim üyesi olarak çalıştı. 1977 yılından itibaren bağımsız yazar ve sanat eleştirmeni olarak çalışmalarını sürdürmektedir.

1992 ve 1996 yılları arasında Kültür Bakanlığı Başdanışmanı, 1992 ve 1993 yılları arasında Kültür Bakanlığı Yayınlar Dairesi Başkanı olarak görev yaptı. Uzun yıllar Radikal Gazetesi'nde yazdı. Rotterdam Belediyesi Sanat Kurulu üyeliğinde bulunmuştur. Eczacıbaşı İstanbul Kültür Sanat Vakfı Danışma Kurulu İstanbul Bienali Danışma Kurulu üyeliği de bulundu (199:-2005) Araştırma alanları Türk siyaseti, siyasal kuramlar, sosyal kuram, yapısalcılık sonrası felsefe, kültürel araştırmalar, görsel kuram, modern Türk edebiyatı, Türkiye popüler kültürü olarak sıralanabilir.

TÜSES, SODEV, Tarih Vakfı, Yazarlar Sendikası, Edebiyatçılar Derneği ve Middle East Studies Association of North America üyesidir.

Günümüzde Kadir Has Üniversitesi'nde İletişim Tasarımı Bölüm Başkanı ve Rektör yardımcısı olup, Sabah Gazetesi'nde köşe yazarlığı yapmaktadır. Sakıp Sabancı Müzesi Yönetim Kurulu üyesi, Contemporary Istabul Yönetim Kurulu üyesi, Akbank Sanat Danışma Kurulu üyesidir. Kadir Has üniversitesi bünyesi nedki Galeri KHAS'ın kürsörü ve yöneticisidir. 2015 yılında Brüksel'de gerçekleştirilen Europalia Festivali-Türkiye'nin. Sanatsal Direktörlüğünü yapmıştır.

Profesyonel yaşamı

Kahraman, profesyonel yaşamına 1980 yılı Mayıs ayında Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nde Barajlar dairesinde başladı. 1984 yılında bu görevinden ve üniversiteden ayrıldı. 1991 yılına kadar özel sektörde yönetici olarak bulundu, serbest yazar olarak çalıştı.

1991 yılında Sosyal Demokrat Halkçı Parti’de Genel Sekreterlik Danışmanlığı yapmaya başladı. Aynı yıl yapılan seçimlerden sonra kurulan DYP-SHP koalisyonunda Kültür Bakanlığı Danışmanlığına getirildi. Değişen bakanlarla çalışarak bu görevinde 1996 yılına kadar kaldı. Aynı yıl Kültür Bakanlığına atanan Agah Oktay Güner tarafından görevinden alınan ilk kişi oldu, istifa etti. Kamu görevine son defa 2014 yılı Mayıs ayında 11. Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül’ün Başdanışmanı olarak döndü. Görevinden Ağustos 2014’te ayrıldı.

Akademik yaşamı

Akademik hayata 1993 yılında Bilkent Üniversitesi'nde (Güzel Sanatlar Fakültesi, Görsel Sanatlar ve Görsel İletişim Tasarımı Bölümünde) yarı zamanlı olarak Bölüm Başkanı Prof. Erdağ Aksel’in davetiyle döndü. Kültür Bakanlığından ayrıldıktan sonra tam zamanlı öğretim görevlisi olarak atandı. Bölümde, Hüseyin Bahri Alptekin, Michael Morris, Fulya Erdemci, Selim Birsel, Erol Akyavaş gibi hocalarla birlikte çalıştı. Art and Culture, Concepts and Issues in Contemporary Art, What is Contemporary isimli dersleri verdi. Art and Culture dersinin koordinasyonunu üstlendi.

1993 yılında USIS tarafından Young Leaders programı için Türkiye’den seçildi. Amerika’ya gitti ve Pluralism and Multiculturalism in America isimli programa katıldı.

1995 yılında yapılan arama konferansı ardından kurulan Sabancı Üniversitesi için başlayan Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi tasarım komitesine davet edildi. İlk üç dönemin ortak okunması, bölümsüz ve disiplinler arası öğretim, özgürce bölüm ve fakülte değiştirme, öğrencilerin bölümlere (programlara) değil doğrudan fakültelere alınması gibi çok yenilikçi ilkeleri içeren bu tasarımın tamamlanmasından sonra 1998 yılında üniversite kuruluş aşamasına geldiğinde aldığı çağrı üzerine kurucu üyelerden biri olarak İstanbul’a yerleşti ve üniversite kadrosuna katıldı.

Temel Geliştirme Programı (Hazırlık Okulu)  koordinatörlüğüne getirildi. İngilizce eğitiminin yeni ve daha işlevsel bir yöntemle verilmesini öngörür şekilde programın temel ilkelerini saptadı, öğretim görevlilerini buldu, hazırladığı çekirdek kadroyla ders kitaplarını oluşturdu. O arada temel sosyal bilimler programının hazırlanmasında çalıştı. Türk Dili ve Edebiyatı ile Devrim Tarihi derslerinin yeni bir anlayışla hazırlık sınıfında öğretilmesi sürecinde bulundu. İki dersi de Sabancı Üniversitesinde görev yaptığı süre içinde vermeyi sürdürdü.

Daha sonra akademik ve entelektüel çalışmalarını engellediği gerekçesiyle TGP Koordinatörlüğünden ayrıldı. Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi öğretim üyeliğini sürdürdü. Burada Görsel Sanatlar ve İletişim Tasarımı programının koordinatörlüğünü yaptı. Bilkent Üniversitesi'nde başlayan kuramsal derslerle bütünleşmiş sanat eğitimi yöntemini Sabancı Üniversitesinde de sürdürülürken Kahraman fakültenin disiplinler arası yapısına uygun olarak siyaset bilimi ve sanat kuramı derslerini birlikte verdi.

Uzun yıllar The Making of Modern Turkey (modüler dersin ilk dönem 1908-1923 arasını, ikinci dönem 1950-2010 arasını), Turkish Social Thought, Post 1960 Turkish Politics; From Modern to Contemporary: Art of the 20th Century; Postt-1960 Turkish Art; Vision, Representation, Cinema; Visual Ideology and Culture derslerini verdi. Daha sonra Major Works of Cinema dersini (minimum 200 öğrenci) anlatmaya başladı. 2010 yılında ayrılmadan önce Art, Theory and Criticism programını kurdu ve ilk dönem derslerini verdi.

2005 yılında Princeton Üniversitesi'nde Ahmet Ertegün profesörü oldu. Yakın Doğu Çalışmaları Bölümünde Türk Modernleşmesi, Türk Toplumsal Düşüncesi hakkında lisans üstü dersler verdi. O arada çeşitli zamanlarda Michigan, Columbia ve UCLA’de dersler verdi. 2009 yılında doçentliğe yükseltildi. Princeton Üniversitesinde gene çeşitli zamanlarda atölye çalışmaları düzenledi.

2010 yılında şehirde daha fazla kalmak maksadıyla Sabancı Üniversitesi'nden ayrıldı. Kadir Has Üniversitesi'ne Akademik Faaliyetlerden Sorumlu Rektör Yardımcısı olarak atandı. Şu anda bu görevini sürdürmektedir. 

Basın hayatı

1991 yılında Güneş gazetesinde köşe yazarlığına başladı. Bu gazetede köşe dışında çeşitli dizi yazılar yazdı. 1995 yılında yayınlanan Yeni Yüzyıl gazetesinde haftada-on beş günde bir siyasal konulu makaleler yazdı.

1996 yılında yayınlanan Radikal gazetesine davet edildi. 2005 yılında uzun süreli kalmak üzere Amerika’ya gidene kadar bu gazetede yazdı. Başlangıçta iki gün yazdığı köşe yazılarını daha sonra üçe çıkardı. Ardından haftada bir gün de Kültür-Sanat sayfasında yazdı. Aynı zamanda Radikal 2 ekinde yazılar yayınladı. Gazetede köşe yazarlığından ayrıldıktan sonra yazılarını düzenli olarak bu ekte yayınladı.

2007 yılında Sabah gazetesine geçti. Başlangıçta sadece köşe yazıları yayınlarken daha sonra, Radikal’de olduğu gibi, haftada bir de hafta sonu ekinde kültür sanat konularında yazılar yazdı. Şimdi bu yazılarına devam ediyor.

Küratörlük ve sanat yaşamı

Kahraman 1991 yılında İstanbul Kültür Sanat Vakfı tarafından düzenlenen İstanbul Bienali Danışma Kurulu üyeliğine getirildi. Bu kurumda 2005 yılına kadar görevini sürdürdü. İki tarih arasında yer alan bienallerin küratörlük seçimlerinde bulundu. Şakir Eczacıbaşı ile yakın bir çalışma düzeni içinde kaldı.

2000 yılında Sabancı Üniversitesi’nde Erdağ Aksel, Selim Birsel ile birlikte Kasa Galeri'nin kuruluşunda bulundu.

2003 yılında Akbank Sanat’ın kurucusu Hamit Belli tarafından bu kurumun Danışma Kurulu üyeliğine getirildi. Kurul, güncel sanatın henüz kendisini gösterdiği bir dönemde bu alanın yerleşmesine büyük olanaklar sağlayan sergiler ve etkinlikler gerçekleştirdi. Burada küratörlüğünü üstlendiği çeşitli sergiler açtı. Kurumun devraldığı Günümüz Sanatçıları sergisinin seçici kurullarında bulundu. Akbank Sanat’ın her yıl yayınlamayı gelenek haline getirdiği büyük kitapların editörlüğünü üstlendi. Bu görevi şimdi devam etmektedir.

2003 yılında Sakıp Sabancı’nın evi olan Atlı Köşk’ü müze yapmaya karar vermesinden sonra bu müzenin kuruluş dönemi çalışmalarına katıldı. Müze 2005 yılında açıldı. 2008 yılında müzenin Yönetim Kurulu üyeliğine getirildi. Müzenin Uluslararası Danışma Kurulu toplantılarında yer aldı. Bu görevi şimdi devam etmektedir.

2012 yılında Contemporary İstanbul sanat fuarı Genel Koordinatörü oldu. Kurumun Danışma Kurulunda 2007 yılından beri bulunuyordu. GK olduktan sonra fuarın uluslararasılaşması, yeni galerilerle buluşması, yeni bir yönetim anlayışına kavuşması için yoğun çaba harcadı. Kurumun yayınladığı CI Magazine isimli derginin koordinatörlüğünü yürüttü. 2014 yılında GK görevini bıraktı, İcra Kurulu Üyesi oldu. Bu görevi devam etmektedir.

2015 yılında Kadir Has Üniversitesi bünyesinde bulunan boş bir alanı değerlendirerek Galeri KHAS adı altında bir galeriye dönüştürdü. Burada art arda sergiler açmaya ve farklı kültürel etkinlikler düzenlemeye başladı. Bu görevi devam etmektedir.

2014 yılında Brüksel’de yapılan Europalia festivaline Türkiye konuk ülke olunca bu etkinliğin Sanat Direktörlüğü görevine getirildi. Türk sanatının çağdaş ve geleneksel dokularını hazırladığı geniş kapsamlı sergi ve gösterilerde sergiledi.

Televizyon programcılığı

Kahraman ilk kez 2003 yılında TV8’de Fildişi Kule isimli programı yaptı. Önde gelen kültür, sanat ve düşünce adamlarıyla haftada bir Pazar günleri gerçekleştirdiği söyleşiler büyük yankı uyandırdı. Programına 2005 yılında son verdi.

Daha sonra 2007 yılında ATV’de gazeteci Fehmi Koru ile birlikte gene geniş ilgi toplayan Beyin Fırtınası isimli programa katıldı. Haftada bir yayınlanan ve güncel konuları irdeleyen program üslubu, yaklaşımı ve derinliğiyle örnek teşkil etti. Koru’nun ayrılmasından sonra Kahraman programı kısa bir süre Cengiz Çandar’la sürdürdü.

2016 yılında Kahraman Bekir Ağırdır ve Ali Bayramoğlu’nun da katıldığı Son Baskı isimli programda yer aldı. Bu program hala devam etmektedir.

Aynı yıl özellikle kültür ve sanat konularında öne çıkan konuları ilgili kişilerle birlikte derinlemesine ele alan, çok güçlü bir görsel arka planla desteklenen Bildiğiniz Gibi Değil isimli programı hazırlayıp yönetti. Programın montajını bizzat gerçekleştirdi. Bu programı devam etmektedir.

Bunların dışında siyasal ve kültürel konularda çeşitli kanallarda farklı programlara yoğun olarak katılmaktadır.

Yazarlık ve düşünce yaşamı

1980'ler

Edebiyat ve Görsel Sanatlar

İlk yazısı Varlık dergisinin 1977 yılı Temmuz sayısında yer alan Nazlı Eray’ın, Ah Bayım Ah isimli öykü kitabının  eleştirisiydi. Ondan sonra bu dergide yazmayı sürdürdü. 1980’lerde Gösteri dergisi yayınlanınca bu dergide yazmaya başladı. Bunlar kuramsal edebiyat eleştirisi yazılarıydı. Sanat Olayı dergisi Attila İlhan yönetiminde çıkmaya başladıktan sonra bu derginin sürekli yazarları arasında yer aldı. Bunu İlhan’ın yönetiminde yayınlanan diğer dergiler izledi. Bu yazıları toplumcu gerçekçi bir edebiyat anlayışının özgürlükçü ve yenilikçi temellerini araştıran, polemik yanı ağır basan yazılardı. Bu görüşlerini Beyazlar Kirli; Bir Sürekli Cehennem isimli kitaplarında sergiledi.

1985 yılından başlayarak sanat kuramı ve çözümlemesi yazıları yazmaya başladı. Nisan 1986’da ressam Mehmet Güleryüz, Nihal Ataman ve Ülker Ün’le birlikte Kalın Sanat Seçkisi’ni yayınladı. Bu dergide çağdaş Türk görsel sanatı hakkında yazdığı yazılarla geniş ilgi uyandırdı.

1990'lar

Edebiyat ve Post Modern Kuram

1990’lı yıllarda Enver Ercan yönetimine geçinde yeniden Varlık dergisine döndü. Bu dergide post modern kuramı toplumsal, eleştirel ve kültürel kuramla birleştiren yazılar yayınladı. Edebiyat eleştirisini güçlü bir toplumsal kuram ve kültürel kuram arka planına yerleştirerek sürdürdü, kendisine özgü bir edebiyat görüşü oluşturdu.  Bu görüşlerini geniş bir biçimde, konulara tarihsel bir perspektif içinde baktığı Yahya Kemal Rimbaud’yu Okudu mu; Türk Şiiri, Modernizm, Şiir; Post modernite ile Modernite Arasında Türkiye, Post Entelektüel Dönem ve Edebiyat; Türkiye’de Yazınsal Bilincin Oluşumu (Türkiye’de Modern Kültürün Temelleri-1) isimli kitaplarında işledi.

2000'ler

 Siyasal ve Toplumsal Kuram

2000’li yıllarda bu yazılarının yanında daha çok akademik yazılarıyla görüldü. Özellikle Doğu Batı dergisinde kaleme aldığı kuramsal yazıların Türk toplumsal ve siyasal yapısını derinlemesine irdeleyen, siyaset felsefesinden yararlanarak o yapıyı çözümleyen makaleler yazdı. Aynı konuları yabancı dergilerde yayınladığı makalelerde ve yurt dışı konferanslarda sunduğu tebliğlerde irdeliyordu. Bu görüşlerini genel olarak daha sonra yazdığı Türk Siyasetinin Yapısal Analizi isimli kitabında iki cilt olarak yayınladı. Gene siyasal konulardaki görüşlerini Yeni Bir Sosyal Demokrasi İçin; Sosyal Demokrasi, Türkiye ve Partileri; Sağ, Türkiye ve Partileri; Sosyal Demokrasi Pratiği ve Türkiye Gerçeği başlıklı kitaplarında işledi. Akparti hakkındaki ilk kitaplardan biri olan AKP ve Türk Sağı’nı 2006 yılında yayınladı. Post modernite ile Modernite Arasında Türkiye toplumsal kuramla siyasal kuramı kültürel kuram bağlamında birleştirmeye çalıştığı görüşlerini yansıtıyordu.

Popüler Kültür

2000 sonrasında Radikal gazetesi Kültür-Sanat sayfasında haftada bir gün makaleleri yayınlandı. Bu makalelerinde popüler kültür, güncel sanat ve kültürel yaşam konularını toplumsal kuram bağlamında daha popüler bir yaklaşımla ele alıyordu. Popüler kültür kuramına eleştirel bir tutum içinde bakıyordu. Türkiye’de ve dünyada popüler kültürün kaynaklarını, gündelik kültürle bütünleşmiş zihniyetin toplumsal tepkisini çözümlemeye çalışıyordu. Toplumsal öznenin farkında olmadan maruz kaldığı popüler kültür ögelerinin aynı öznenin gene farkında olmadan davranışlarını nasıl belirlediğini gösterme çabası yazıların belkemiğini oluşturmuştu.  Bu görüşlerini Kültür Tarihi Affetmez; Kitle Kültürü Kitlelerin Afyonu isimli kitaplarında ele aldı.

Görsel Kuram

Görsel kuramla ilgili görüşlerini kuramsal ve popüler düzeylerde dile getirdi. Kuramsal çalışmalarını Sanatsal Gerçeklikler, Olgular ve Öteleri isimli yapıtında yansıtırken görsel kuramın popüler kültür ve gündelik hayat içindeki yansımalarını Cinsellik, Görsellik, Pornografi isimli kitabında ele aldı. 19. Yüzyıldan başlayarak Türkiye’de görsel bilinçle modernleşme ve kimlik arasındaki iliklileri Türkiye’de Görsel Bilincin Oluşumu (Türkiye’de Modern Kültürün Temelleri-2) isimli kitabında ortaya koydu.

Bu konudaki görüşlerini ayrıca henüz kitap bütünlüğüne ulaştırmadığı çok sayıdaki sergi kataloğu yazısında dile getirdi. bunlar uzun, kapsamlı ve kuramsal çözümlemelerdi. Bu yazılarında sanat kuramının temel olgularını söz konusu sanatçı ve yapıtı ekseninde ele alıyordu. bununla birlikte klasik sanatın ana konuları, insan trajiği, sanatın evrensel varoluş trajiğiyle ilişkisi gibi konuları da ısrarla işliyordu. Güncel sanat dünyasının popüler sorunsallarını ise Bakmak, Görmek Bir de Bilmek başlıklı kitabında yansıttı.  

Türkiye’de güncel sanatın 1980 sonrasındaki gelişimini Türkiye’de ve dünyada meydana gelen siyasal, toplumsal ve kültürel oluşumlar bağlamına oturtarak irdelediği ve alanında ilk olan yapıtı Türkiye’de Çağdaş Sanat 1980-2000’i yayınladı.

2010'lar

Günlükler ve Denemeler

2010’larda o güne kadar yayınlamadığı günlüklerini Anlar/Zamanlar başlığı altında Varlık dergisinde yayınladı. Gündelik hayata, kendi yaşantısına, kitaplara, kuramsal konulara değindiği, sık sık çıktığı yolculuk gözlem ve düşüncelerini yansıttığı, anılarını anlattığı çok sayıdaki defterine/günlüğüne rağmen o güne değin yayınlamadığı günlükleri büyük ilgi topladı. Günlüklerini yayınlamayı 2014 başında bıraktı. 2016’da Sabah gazetesinde Pazar Eki’nde makale yayınlamaya ara vererek günlüklerinden kısa parçalar yayınlamaya başladı. Bunlarda gene kültürel konuları ve yolculuk gözlemlerini ele aldı. gazetedeki günlükler defterlerine yazdığı uzun ve büyük parçalardan kısa alıntılardı.

İnsan, yaşam, gündelik yaşantı,  küçük gözlemler, saptamalar içeren denemelerini daha çok gazetelerdeki köşelerinde yayınladı. Bu yazılarından yaptığı bazı seçmeleri Cam Odada Oturmak isimli kitabında bir araya getirdi.

Kitapları

Düzenlediği sergiler

Kasa Galeri Sergileri

Akbank Sergileri

Devam eden görevleri

Kaynakça

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 "Prof. Dr. Hasan Bülent Kahraman". khas.edu.tr. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160202214403/http://www.khas.edu.tr/1400/prof-dr-bulent-kahraman-rektor-yardimcisi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2016.
  2. ↑ http://kasagaleri.sabanciuniv.edu/tr/portfolio-view/the-beginnings-different-approaches-to-drawing-at-kasa-gallery/
  3. ↑ http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=174756
  4. ↑ http://v3.arkitera.com/arsgratiaartis.php?action=displayNewsItem&ID=10158
  5. ↑ http://www.turkiyegazetesi.com.tr/Genel/a321986.aspx?/Genel/a321986.aspx&
  6. ↑ http://v3.arkitera.com/sa28151-akbank-sanatta-ic-sel.html
  7. ↑ http://www.milliyet.com.tr/john-tahon--beyaz-tohumlayicilar--pembenar-detay-kultursanat-1464073/
  8. ↑ http://www.akbanksanat.com/akbank-sanat-beyoglu/sergi-arsiv/insanlik-seruveni
  9. ↑ http://www.maureenconnor.net/index.php/project/contradictions/
  10. ↑ http://www.timeoutistanbul.com/sanat/etkinlik/30806/%C3%96zerk-ve-%C3%87ok-G%C3%BCzel
  11. ↑ http://www.akbanksanat.com/akbank-sanat-beyoglu/sergi-arsiv/s%C3%B6zc%C3%BCkler-nesneler-kavramlar
  12. ↑ http://www.akbanksanat.com/akbank-sanat-beyoglu/sergi-arsiv/loise-bourgeois
  13. ↑ http://www.khas.edu.tr/1400/prof-dr-bulent-kahraman-rektor-yardimcisi
  14. ↑ http://www.akbanksanat.com/danisma-kurulu/hasan-bulent-kahraman
  15. ↑ http://contemporaryistanbul.com/tr/iletisim.htm
  16. ↑ http://www.sakipsabancimuzesi.org/tr/sayfa/yonetim-kurulu
  17. ↑ http://www.khas.edu.tr/news/1154
  18. ↑ http://www.sabah.com.tr/yazarlar/kahraman/arsiv?getall=true

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/24/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.