Hintçe
| Hintçe | |
|---|---|
 Hintçe bir yazı. (Devanagari alfabesiyle yazılmış) | |
| Telaffuz | Hindī ya da Mānak Hindī |
| Bölge | Güney Asya |
| Etnik köken | Hintler |
| Konuşan sayısı | 260,302,820 (2001)[1] |
| Dil aileleri |
Hint-Avrupa
|
| Yazı sistemi | Devanagari |
| Resmî durumu | |
| Resmî dil |
 Hindistan |
| Dil kodları | |
| ISO 639-1 | hi |
| ISO 639-2 | hin |
| ISO 639-3 | hin |
|
Hintçe'nin Hindistan üzerindeki gösterimi. | |
Hintçe (हिन्दी Hindi) bir Hint dilidir. Genellikle Hindistan'ın kuzey, merkez ve batısında konuşulan bu dil, Hint-Avrupa dil ailesine ait bir dildir. İngilizce'nin ve 22 diğer yerel dilin yanı sıra, Hindistan'ın ana dilidir. Pakistan'ın resmi dili Urducaya çok benzemektedir. Hindistan'da Devanāgarī yazı sistemini; Pakistan'da ise Arap alfabesi'ni kullanmaktadır.
Hindistan'da birçok eyalette başka diller kullanılmakta olsa da başta Hindustânî olmak üzere[2] İngilizce, Hintçe ve çoğunlukla "lingua franca" olarak kullanılır. Hindistan, şu anda tek dil bütünlüğünü tamamen oluşturabilmek, örneğin bir Tamil'in bir Hindu'yu anlayabilmesini sağlamak amacıyla Hintçe kullanımını yaygınlaştırmaya çalışmaktadır. Bunun bir diğer amacı İngilizceyi resmi dil olmaktan çıkarmaktır.
Hintçe dünyanın en eski dillerinden biridir.
Hindistan dışında Hintçe daha çok Hint sineması (Bollywood) ile tanınmıştır ve film müzikleri ile sevilmiştir.
Konuşanların sayısı
1991 yılında birçok bilim adamı Hindistan dilini Hintçe olarak adlandırdı. SIL International verilerine göre 1991 yılında 180 milyon kişi ana dili olarak Hintçe konuşuyordu, 120 milyon kişi ise ikinci dil olarak Hintçe konuşuyordu. 1991'den 2008'e Hindistan nüfusu %35 artığına göre, bugün 240 milyon kişinin Hintçeyi anadili olarak konuştuğu tahmin edilmektedir. İkinci dil olarak konuşanların sayısı ise okur-yazarlık oranındaki artışa bağlı olarak %35'ten çok daha fazladır.
Bazı örnekler
| Türkçe | Hintçe (Transliterasyon) | Hintçe (Devanagari) |
|---|---|---|
| Hintçe | hindī | हिन्दी |
| İngilizce | agrezī | अंग्रेज़ी |
| Evet | hāan' | हाँ |
| Sen1 | āap (Resmi), tum (samimi) | आप |
| Sen² | tum (Gayriresmi) | तुम |
| Sen³ | tū (aşağılayıcı) | तू |
| Hayır | nahīn | नहीं |
| Merhaba/Selam | namaste | नमस्ते |
| Hoşçakal | namaste, alvidā, khudā hāfiz | नमस्ते, अलविदा, ख़ुदा हाफ़िज |
| Nasılsınız? | āp kaise hai | आप कैसे हैं? |
| Sonra görüşürüz | phir milege | फिर मिलेंगे |
| Teşekkürler | dhanyavād, shukriyā | धन्यवाद, शुक्रिया |
| Üzgünüm | kshamā kījiye, (ayrıca māf kījiye) | क्षमा कीजिये (माफ कीजिये) |
| Neden? | kyo? | क्यों? |
| Kim? | kaun? | कौन? |
| Ne? | kyā? | क्या? |
| Ne zaman? | kab? | कब? |
| Nerede? | kahā? | कहाँ? |
| Nasıl? | kaise? | कैसे? |
| Ne kadar? | kitne? | कितने? |
| Anlamadım | mai samjhā nahī | मैं समझा नहीं |
| Yardım edin(lütfen) Yardım edin! | meri madad kījiye / sahāyatā kījie! | मेरी मदद कीजिये / सहायता कीजिये |
| İngilizce? | kyā āp agrezī bolte hai? | क्या आप अंग्रेज़ी बोलते हैं? |
| Saatiniz kaç? | samay kyā huā? / kitne baje hai? | समय क्या हुआ? / कितने बजे हैं? |
| Bilmiyorum | mujhe nahī patā | मुझे नहीं पता |
Kaynakça
- ↑ http://www.ethnologue.com/language/hin
- ↑ "Hindustani Language." Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2011.