Humus Gölü Barajı
| Humus Gölü Barajı | |
|---|---|
|
Lake Homs Satellite.png Humus Gölü Barajı (sağ üstte) ve oluşturduğu Humus Gölü'nün uydu görüntüsü. | |
| Yer |
Humus İli, Suriye  Humus'un 15 km. güneybatısı. |
| Koordinatlar | 34°39′K 36°37′D / 34.65°K 36.617°DKoordinatlar: 34°39′K 36°37′D / 34.65°K 36.617°D |
| Oluşturduğu Baraj Gölü | Humus Gölü (Kattina Gölü) |
| Amaç | Sulama ve İçme Suyu |
| Nehir | Asi Nehri |
| Bitiş tarihi | MÖ 284 |
| Kapasite |
MÖ 284: 90 milyon m³ Bugün: 200 milyon m³ |
| Yükseklik | 7 m |
| Uzunluk | 2000 m |
| Taban genişliği | 20 m |
Humus Gölü Barajı, Antik Roma Dönemi'nde, Romalılar tarafından, MÖ 284 kadar eski bir tarihte, Humus, Suriye yakınlarında kurulmuş ve bugüne kadar gelip, geliştirilerek hala kullanımda olan bir barajdır.
Kabul edilmeyen eski ve karşıt bir hipoteze göre, barajın yapımı, Mısır hükümdarı Sethi'ye (MÖ 1319-1304) bağlansa da baraj, MÖ 284 yılında, Roma İmparatoru, Diocletianus (MÖ 284-305) tarafından, bölgedeki talepler doğrultusunda da sulama ve çevreye içme suyu sağlama amacıyla yapılmış ve kullanıma açılmıştır.[1][2] Kurulduğu zamanda, 90 milyon m³'lük su taşıma kapasitesiyle, Yakın Doğu ve Orta Doğu'daki en büyük Roma İmparatorluğu yapımı baraj ve barajın oluşturduğu baraj gölü (Humus Gölü) olabileceği tahmin edilmekte[3][4] hatta o zamanlarda bulunan en büyük yapay baraj gölü ve baraj olabileceği de düşünülmektedir.[1] O günden bugüne kadar, barajın oluşturduğu baraj gölü olan Humus Gölü'nde (Kattina Gölü) çok az miktarda alüvyon ile kaplanma (silting) olmuştur.[1][3]
2 km uzunluğunda ve 7 m yüksekliğinde örülmüş duvardan meydana gelen ağırlık barajı türündeki baraj yapısı, Roma stili beton çekirdeğin ve bu çekirdeği koruyan bazalt blokların birleşmesiyle oluşur.[3] Barajın yapısının hafif sivri eğriliği bazalttan oluşan uzun bir sırt yönünde izler ve böylece baraja, sadece yüzeysel olarak kemerli baraj benzeri bir görüntü verir.[3]
1938 yılına kadar, 90 milyon m3 kapasiteli barajın, 1938 yılında seviyesi yükseltilerek, genel anlamda gelişmesi sağlanmış ve su taşıma kapasitesi 110 milyon m3 arttırılarak, 200 milyon m3 yapılmıştır.[2][3] Barajın su taşıma kapasitesi 74 yıldır değiştirilmemiştir ve günümüzde hala 200 milyon m3 kapasiteli bir şekilde faaliyet göstermektedir.[2][3]
Kaynakça
- 1 2 3 Smith, Norman (1971). Peter Davies. ed. A History Of Dams. Londra, Birleşik Krallık. s. 39-43. ISBN 0-432-15090-0.
- 1 2 3 Schnitter, Niklaus. Römische Talsperren: Antike Welt 8 (2). s. 25-32.
- 1 2 3 4 5 6 Hodge, A. Trevor (1992). Roman Aqueducts & Water Supply. Londra, Birleşik Krallık: Duckworth. s. 91. ISBN 0-7156-2194-7.
- ↑ Hodge, A. Trevor; Wikander, Örjan (2000). Örjan Wikander'in, "Handbook of Ancient Water Technology, Technology and Change in History, 2, Leiden: Brill"'inde, "Reservoirs and Dams" Bölümü. Brill. s. 338. ISBN 90-04-11123-9.