III. Mehmed Giray

Bu madde Kırım hanı hakkındadır. Osmanlı padişahı için III. Mehmed sayfasına bakınız.

III. Mehmed Giray 1584—1629 yılları arasında yaşayan Kırım Hanıdır. II. Saadet Giray'ın oğludur. 1623—1628 seneleri arasında saltanat sürmüştür. Saltanatı Sultan I. Mustafa ve IV. Murad dönemine rastlar.

Tahta geçişi

Yedikule Zindanlarında yatmış, Rodos'a sürülmüş ancak Canıbek Giray'ı tahtan devirerek, İstanbul'a rağmen hanlığını ilan etmiştir. Kırım'da kendisine karşı gördüğü çevreleri darağacına göndermiş, büyük bir vahşet politikası uygulamıştır. Osmanlı ile Kırım Hanlığı arasında yüzyıllardır geçerli olan kardeşlik kuralından ayrılarak, Osmanlı'ya karşı silah kullanarak tarihe geçmiştir. Silistre Valisi ve Nogay Mirzası olan Kan Temir Paşa ailesini katlettirerek, Osmanlı toprağı olan Kırım'ın Kefe şehrini işgal etti. Han soyunun, Osmanlı soyundan eski olduğunu husunu siyasi müzakere konusu yaptı. Bu nedenlerle IV. Murat, Kaptan Paşa'yı Mehmed Giray üzerine gönderdi. Ancak, daha sonra anlaşma sağlandı ve İstanbul'a gelerek el öpen Mehmed Giray'ın elçilerine saltanat işareti olan kılıç ve hilat bağışlandı.

Kazaklarla ilişkisi

1628 yılında Kaptan Paşa komutasındaki donanma, Vezir Kenan Paşa ve Benyalukalı Hüseyin Paşa komutasnda yeniden hanın üzerine gönderilerek, Mehmed Giray azledildi. Bu kararın alınmasında Kırım’daki durumdan cesaret alarak Karadeniz sahillerine inen ve İstanbul'un Avrupa yakasındaki köyleri yağmalayan Don Kozakları'nın yaptığı vahşetin etkisi büyük oldu. Mehmed Giray ve kardeşi Şahin Giray kaçarak Kazaklara sığındı. Daha sonra 20 bin asker topladı. Tahta yeni oturan Canıbek Giray’ın askerleri ile Dobruca’dan Kırım'a Kenan Paşa komutasındaki sevkedilen Tatar askeri ile savaşa tutuştu ve öldürüldü. Kardeşi Şahin kaçtı. İstanbul ve Karadeniz sahillerini gemilerle yağmalayan Kozak Hatmanı da yakalanarak, Kefe Kalesinde idam edildi. Böylece Kırım'da yeniden istikrar sağlandı.

Popüler kültürdeki yeri

12 Kasım 2015 'te Star Tv'de yayınlanmaya başlayan Muhteşem Yüzyıl: Kösem dizisinde Kadir Doğulu canlandırmaktadır.

Resmî unvanlar
Önce gelen: Canıbek Giray	Kırım Hanı 1623-1628	Sonra gelen: Canıbek Giray

Kırım hanları

15. yüzyıl	I. Hacı Giray Hayder Nur Devlet Giray I. Mengli Giray

16. yüzyıl	I. Mehmed Giray I. Gazi Giray I. Saadet Giray I. İslâm Giray I. Sahib Giray I. Devlet Giray II. Mehmed Giray II. Saadet Giray II. İslam Giray II. Gazi Giray I. Fetih Giray

17. yüzyıl	Тoktamış Giray I. Selâmet Giray Canıbek Giray III. Mehmed Giray İnayet Giray I. Bahadır Giray IV. Mehmet Giray III. İslâm Giray Adil Giray I. Selim Giray Murat Giray II. Hacı Giray III. Saadet Giray Safa Giray II. Devlet Giray

18. yüzyıl	III. Gazi Giray I. Kaplan Giray III. Devlet Giray IV. Saadet Giray II. Mengli Giray II. Fetih Giray II. Selâmet Giray II. Selim Giray Arslan Giray Halim Giray Kırım Giray III. Selim Giray Maksud Giray IV. Devlet Giray II. Kaplan Giray II. Sahib Giray Şahin Giray II. Bahadır Giray

This article is issued from Vikipedi - version of the 8/4/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.