IV. Karl (Kutsal Roma İmparatoru)

Lüksemburg Kontu I. Karl'ın Lüksemburg arması

IV. Karl (Çekçe: Karel IV., Almanca: Karl IV, Fransızca: Charles IV; 14 Mayıs 1316 – 29 Kasım 1378), doğum Wenceslaus (Václav), onbirinci Bohemya kralı Luxembourg Hanedanı'ndan ve Kutsal Roma İmparatoru.

Kör John'un en büyük oğlu ve onun mirascısı, babası 26 Ağustos 1346 yılında ölünce Karl Lüksemburg Kontluğu'nu ve Bohemya Krallığı'nı miras olarak aldı. 2 Eylül 1347 yılında Karl'a Bohemya Krallığı taçı takıldı.

11 Temmuz 1346 tarihinde "Seçici Prensler" tarafından o, IV. Ludwig (Kutsal Roma İmparatoru)'nun itirazında Roma Kralı (rex Romanorum) olarak seçildi.

Karl'a 26 Kasım 1346 tarihinde Bonn'da taç takıldı. Rakiplerinin ölümünden sonra, o 1349 yılı 17 Haziran'ında tekrar seçildi ve 25 Temmuz'da Roma Kralı olarak taç giydirildi. Ayrıca 1355 yılı 6 Ocak tarihinde İtalya Kralı olarak ve 5 Nisan'da Kutsal Roma İmparatoru olarak taç giydirildi. Burgundy Kralı olarak taç giydirilme töreniyle (4 Haziran 1365 tarihine kadar ertelenmişti) o bütün Kutsal Roma İmparatorluğu krallığında özel hükümdar haline gelmişti.

Hayatı

Rathaus'dan duvar resmi, Köln, yak. 1375.

John (Bohemya) ve I. Elisabeth (Bohemya)'nın oğlu olarak Prag'da Wenceslaus (Václav) ön adıyla doğdu, fakat daha sonra kendi isteğiyle Karl adını aldı ve Fransa'ya amcası IV. Karl (Fransa)'nın sarayına gitti. Orada yedi yılını geçirdi.

Karl Fransız eğitimi aldı ve kültürlü ve okumuş bir kişi olarak Latince, Çekçe, Almanca, Fransızca ve İtalyanca'yı akıcı bir şekilde konuşmaktaydı. 1331 yılında babasının yanında İtalya'da savaş konusunda bazı tecrübeler edinmişti. Bohemya topraklarını babasının sık sık yokluğunda ve onun gözlerinin iyi görmediğinde yönetmişti.

Onun İtalya'ya ikinci seyahati 1368 yılında yer aldı. Papa VI. Urban ile Viterbo'da toplantı yaptığında Siena'daki sarayında kuşatma altındaydı. 1369 yılının son bulmasından önce ülkeyi terk etti. Sonraki imparatorluk yıllarında oğlu Wenceslaus'un 1376 yılında Roma Kralı olarak seçiminde güvenliği sağlamak ve Swabia birliği ve bazı asilzadeler arasında 1378 yılındaki müzakereler dışında Almanya işleri ile az ilgilendi. Topraklarını üç oğlu arasında böldükten sonra, Kasım 1378 tarihinde Prag'da öldü. Öldüğü yer olan Prag'da gömüldü ve onun anısına 1848 yılında bir heykel dikildi.

IV. Karl'ın katlandığı Gut hastalığı o zamanın ortak bir ağrı felaketiydi.

Bilim ve kültürün himayesi

O, Prag'ı Petrarca'nın Roma'ya taşınma ısrarını reddederek imparatorluk başkenti yaptı. Kendisi o şehirde büyük bir inşaatcıydı ve ismi birçok noktaya verildi: Karl Üniversitesi, Karl Köprüsü ve Karl Meydanı gibi. Prag Şatosu ve Alman mimar Peter Parler'in yönetimi altında yapılan Aziz Vitus Katedrali onun himayesi altında tamamlandı. Sonuç olarak, Karl'ın hükümdarlık dönemi Prag'da ilk elyazması süslemelerin çiçeklenmeye başladığı bir tarzdır. Günümüz Çek Cumhuriyeti'nde O hala Pater patriae (Ülkenin Babası veya otec vlasti) olarak saygı duyulur, bu unvan ilk defa onun cenaze töreninde Adalbertus Ranconis de Ericinio tarafından uyduruldu.

Ailesi ve çocukları

Karl ve ilk eşi Blanche

Karl dört defa evlendi. İlk eşi Blanche, (1316 - 1348), babası Karl, Valois Kontu, VI. Philip (Fransa)'nın yarı kız kardeşi. İki kızları oldu:

• Margaret, I. Ludwig (Macaristan) ile evlendi
• Catherine (1342 - 1395), IV. Rudolf (Avusturya) ve V. Otto (Bavyera Dükü, Seçici (Brandenburg) ile evlendi.

İkinci evliliği Anna (Bavyera), (1329–1353) ile, Kont Palatine II. Rudolph'un kızı ve bir erkek çocukları oldu.

• Wenceslas, gençken öldü.

Üçüncü evliliği Anna von Schweidnitz, (1339–1362) idi, Dük II. Heinrich (Schweidnitz-Jauer) ve Katharina of Anjou (I Karl Robert( Macar Kralı)) kızı, ondan iki çocuğu oldu,

• Wenceslaus (1361–1419), Karl'ın ardılı İmparator ve Bohemya Kralı olarak ve
• Elisabeth (19 Nisan 1358–4 Eylül 1373), III. Albert (Avusturya) ile evlendi.

Onun dördüncü evliliği Elizabeth (Pomerania), 1345 or 1347–1393) ile oldu, babası Dük V. Bogislaw (Pomerania Dükü) ve annesi Elisabeth, III. Casimir (Polonya)'ın kızı. Altı çocukları oldu:

• Anne (1366–1394), II. Richard (England) ile evlendi.
• Sigismund (1368–1437), imparator, Macaristan ve Bohemia kralı ve margreve (Brandenburg).
• John (1370–1396).
• Karl (13 Mart 1372–24 Temmuz 1373).
• Margaret (1373–1410), John III, Burgrave (Nuremberg) ile evlendi.
• Heinrich (1377–1378)

IV. Karl ismi verilenler

Karl'dan sonra pek çok yere ismi verildi:

• Karlstein (Karlštejn)
• Karlovy Vary
• 16951 Carolus Quartus (bir asteroid)
• Karl Köprüsü (Karlův most)

Kaynakça

• Charles IV, Balázs Nagy, Frank Schaer: Autobiography of Emperor Charles IV; And, His Legend of St. Wenceslas: Karoli IV Imperatoris Romanorum Vita Ab Eo Ipso Conscripta; Et, Hystoria Nova de Sancto Wenceslao Martyre, Published by Central European University Press, 2001, ISBN 963-9116-32-7, 9789639116320, 259 pages
• IV. Karl