Loyolalı Ignatius

Loyolalı Ignatius

Cizvitler tarikatının kurucusu
Doğum 23 Kasım 1491[1]
Loyola, Guipúzcoa, İspanya
Ölüm 31 Temmuz 1556 (64 yaşında)
Roma, Papalık Devleti

Aziz Loyolalı Ignatius (Baskça: Iñigo Loiolakoa, İspanyolca: Ignacio de Loyola; d. 23 Ekim 1491[1], Loyola, Guipúzcoa, İspanya – ö. 31 Temmuz 1556, Roma, Papalık Devleti), İspanyol asıllı din adamı; Cizvitler (İngilizce: The Society of Jesus - Türkçe: İsa Topluluğu) tarikatının kurucusu.

Navarra Krallığı'nın hizmetinde Basklı bir soyluyken Katolik oldu. 1534'te altı arkadaşıyla birlikte Cizvitler tarikatının temelini attı[2]. 1540'ta Papa'nın izniyle resmi olarak kurulan tarikatın başına geçti. Bu tarikat, Protestanlığın yayılmasını önlemeyi ve her türlü dini reform hareketini engellemeyi amaçlamıştır. 1556 yılında ölen Loyolalı Ignatius, 1622 yılında Aziz ilan edilmiştir.

Gençliği

Ignatius; 23 Ekim 1491[1] tarihinde, İspanya'nın Bask Bölgesi'nin Guipúzcoa ilinde, zengin ve asil bir ailenin 13 çocuğundan en küçüğü olarak doğmuştur.

Loyola Kulesi

Çocukluk yıllarını ailesinin mülkü olan Loyola Kulesinde geçiren Ignatius, 14 yaşındayken ebeveynlerinin her ikisini de kaybetmiştir. Yakın arkadaşı Luis González de Cámara'nın aktardığı şekilde, kaygısız bir şekilde geçirdiği gençlik yıllarını şöyle betimlemiştir:

“ "Ben; debdebe içerisinde yaşayan, dış görünüşüme son derece dikkat eden, kadınlarla ilişkisi iyi olan, gururuma dokunan hareketlere karşı keskin ve korkusuz bir şekilde cevap veren, kendimin ve başkalarının hayatını küçümseyen biriydim" ”
Ignatius, şövalye zırhı içinde[3].

Bir yetişkin olmaya başladığı sıralarda askere katılmış, çeşitli savaşlarda bulunmuştur. İspanya ile Fransa arasında çıkan savaşta, İspanya kralı I. Ferdinand'ın hizmetinde yer almıştır. 1521'de Pamplona kentinin kuşatması sırasında yaralanmıştır. Kendisi bu olay konusunda şunları söylemiştir:

“ "İsabet eden top güllesi sonucu bir ayağım yaralandı, diğeri ise kırıldı." ”

Ignatius, savaş yaralarına yapılan tıbbi müdahale sonucu hayatta kalmıştır, ancak hayatının sonuna kadar hareket kabiliyetinde aksaklıklar yaşamıştır. İyileşme sürecinde Loyola Kulesi'nde istediği şövalyeler hakkındaki kitaplar bulamayan Ignatus, İsa'nın ve Hıristiyan azizlerinin hayatını anlatan Mesih’in Hayatı ve Azizlik Şiirleri Derlemesi gibi kitaplar okumuştur ve bu süreç içerisinde ruhani bir dönüşüm yaşamıştır.[4][5].[2]. Ignatius, bu dönemde okuduğu kitaplar hakkında şunları söylemiştir:

“ "Burada kahramanlık anlatılır ve bu kahramanlık, benim göstermiş olduğum kahramanlıkdan daha üstündür. Acaba ben, bu tür eylemleri yapabilir miyim?" ”
Tinsel Fikri Egzersizler, Roma, 1548[6].

Bu dönemden itibaren, hayatını değiştirmek için karar almıştır. Ignatius, kişisel deneyimini Tinsel Fikri Egzersizler (İngilizce: The Spiritual Exercises) adlı eserine yazar.[7][8]. Bu kitabı, ibadet sırasında edindiği deneyimler üzerine aldığı notlardan derlemiştir.[9].

Dinî hayatı ve dönüşümü

Bir yıl sonra, ziyaret amacıyla Kudüs'e doğru yolculuğa çıkmıştır ve arada, Barcelona yakınlarındaki Benediktçi rahiplerin manastırında konaklamıştır. Buradaki hayat, onun bakış açısını değiştirmiş ve bütün elbiselerini dilencilere dağıtarak bir rahip olmuştur. Vaktinin önemli bir bölümünü önceki günahlarının affedilmesi için tövbe etmekle geçirmiştir. Burada hastalanmış ve Dominik manastırına götürülerek tedavi görmüştür. Bu dönem, yaşadığı derin ruhani deneyimler sonucu dini görüşleri yerli yerine oturmuştur. Bu konuda şöyle demiştir:

“ "Çayın kenarında giderken, durup suya baktım. Birden basiret gözüm açılmaya başladı ve bana çeşitli dini ve dünyevi meseleleri anlama gücü verildi. Eğer şu anda aldığım ilmi ve gücü, ömrüm boyu Tanrı'dan aldığım yardımla karşılaştırırsam; o anda aldığım ilmin çok daha üstün olacağına hiç şüphem yoktur. Bana öyle geliyor ki, tamamen başka bir insana dönüşmüşüm. Tüm bunlar üç dakikadan kısa sürdü." ”

Nihayetinde Kudüs'ü ziyaretinden sonra, İspanya'ya dönmek zorunda kalmış ve eğitim almaya karar vermiştir. Yaşı büyük olmasına rağmen, okula başlamış, sonra üniversiteye devam etmiştir. Bu dönem, aldığı eğitime ek olarak misyonerlik faaliyetleri ile de meşgul olmuştur. Bu yüzden engizisyon ile arasında sorun çıkmıştır ve İspanya'yı terk ederek Paris'e gitmiştir. Burada altı yıl Latin dili, felsefe, dil bilgisi, geometri, astronomi, matematik ve ilahiyat eğitimi görmüş ve doktora diploması almıştır. Böylece, öğretmenlik yapma ve bilimsel tartışmalara katılma hakkı kazanmıştır.

Ignatius'un William Holl tarafından çizilmiş bir gravürü.

Cizvitler babası

Paris Üniversitesi'nde eğitim alırken, gelecekte ona yardım edecek kişiler olan Pierre Lefevr, Francis Xavier, Yakov Laynez, Alfonso Salmeron, Nicholas Bobadilla ve Simão Rodrigues ile arkadaşlık kurmuştur. Bu kişilerin hepsi, İsa ile ilgili yeni bir topluluk kurmak isteyen insanlardı. 1534 yılında Paris'in Monmartr mahallesinin Kutsal Dionisi kilisesinde hep beraber yoksulluk, bekaret ve Kutsal Topraklar'da misyonerlik yemini etmişlerdir. Yeminin bir şartına göre, dört yıl boyunca Kudüs'e gidemezseler, Roma'ya dönüp, Papa'ya hizmet etmelidirler. Ayrıca, Tinsel Fikri Egzersizler adlı eserini de, bu arkadaşlarına sunar[10]. Ignatius daha sonra İspanya'ya dönmüş ve yürüyerek İtalya'ya gitmiştir. Oradaki sağlık merkezinde meslektaşları ile karşılıksız ve herkese eşit olarak hizmet vermişlerdir. Bir süre sonra hepsi papaz ünvanını almıştır. Bu dönemde Osmanlı Devleti ile Venedik arasındaki savaş yüzünden, Kudüs'e gitmeleri imkansız olmuştur. Ignatius, Papa III. Paulus'la yüzyüze konuşmuş ve onu, oluşturduğu topluluğa yardım etmesi için ikna etmiştir. Bu topluluk, yeni bir rahip nişanı yaratma kararını vermiştir. Papa III. Paulus, bu topluluğun tüzüğünü "doğrudan ve karşılıksız Papa'ya uymak" şartıyla kabul etmiştir. 19 Nisan 1541 tarihinde kurulan Cizvitler tarikatı, başkanları olarak Ignatius'u seçilmiştir.

Cizvitlerin logosu

Tarikatın oluşturulmasındaki temel amaçlardan biri de, o dönemde Avrupa'da yaygınlaşan Protestan akımlarla mücadele etmektir. Ayrıca, dünyanın çeşitli bölgelerinde misyoner faaliyeti göstermişlerdir.

Ignatius, daha sonra tarikatın kurumsal işleriyle uğraşmış, ayrıca kendi anılarını yazmıştır.

Ignatius'un 1551 yılında kurduğu "Roman College", günümüzde "Gregoryan Üniversitesi" (İtalyanca: Pontificia Università Gregoriana) olarak devam etmektedir.[11]

Ignatius 1556 yılında Roma'da vefat etmiştir. 1622 yılında ise, yakın arkadaşı Francis Xavier ile birlikte "kutsal" adı almıştır.

San Ignatius di Loyola Kilisesi

İtalya'nın kuzey doğu bölgesindeki Friuli-Venezia Giulia özerk idari bölgesindeki Gorizia şehrinde Katolik karşı devrime önayak olan Loyolalı Ignatius anısına 1680-1725 döneminde Cizvitler tarafından San Ignatius di Loyola Kilisesi yapılmıştır.

Günümüzdeki pek çok Cizvit okul ve kurum onun mirasıdır. Yalnızca ABD'de bile, 28 Cizvit koleji ve üniversitesi; 50'den fazla ortaöğretim okulu vardır[12]. Galileo Galilei, Denis Diderot, Voltaire, James Joyce, Fidel Castro ve Bill Clinton gibi birçok entelektüel ve tarihi kişi bu okullarda yetişmiştir.

Ayrıca bazı iddialara göre, ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı’nın kuruluşunda, Ignatius’un dini uygulamalarından ilham alınmıştır.[12]

Dini görüşleri

Ignatius'a göre insan, saflığa ulaşmak için bir takım aşamalardan geçmelidir. Bu aşamaların her birinin şartını, "hafta" olarak adlandırmıştır[13]. İnsan ilk haftada günahlarını düşünür ve onlardan uzaklaşmanın yollarını açıklar. Bundan sonra "eğitim" adı verilen ikinci hafta gelir. Bu aşamada İsa'nın hayatı hakkında düşüncelere dalınır ve bu konuda dualar edilir. Daha sonra İsa ile birlikte çarmıha gerilmiş ve ölmüş hisseder. Son aşamada ise onunla birlikte dirilinir ve göğe yükselinir. Sonunda insan, Tanrı'daki her şeyi ve Tanrı'yı sevmeye başlar.

Ignatius, yoğun ruhsal egzersizler içeren ve katı keşişlik kurallarına sahip otuz günlük bir program da tasarlamıştır. Bu program, Protestan Reform Hareketine karşı oluşturulmuştur.

Bibliyografya

Loyolalı Ignatius'un Brezilya'nın Belo Horizonte kentindeki Heykeli.

Birincil

İkincil

Diğer eserleri

Biyografiler

Ayrıca bakınız

Kaynak

Referanslar

  1. 1 2 3 García Villoslada, Ricardo (1986) (in Spanish). San Ignacio de Loyola: Nueva biografía. La Editorial Católica. ISBN 84-220-1267-7. "We deduct that, (...), Iñigo de Loyola should have been born before October 23, 1491."
  2. 1 2 Kilise Babaları. İGNATİUS LOYOLA (1491-1556)
  3. ↑ St. Ignatius of Loyola, dressed as a knight. French School, anonymous. 16th century
  4. ↑ "The Vita Christi" by Charles Abbot Conway Analecta Cartusiana 34
  5. ↑ "Ludolph's Life of Christ" by Father Henry James Coleridge in The Month Vol 17 (New Series VI) July — Dec 1872 pages 337-370
  6. ↑ In the brief Pastoralis officii of the 31 July 1548
  7. ↑ The full text of Spiritual Exercises in several formats Archive.org
  8. ↑ Catholic Encyclopedia article
  9. ↑ Cizvit Cemaatı - Tarikatı. Murat ŞAHİN.
  10. ↑ KATOLİK YENİLEŞMESİ. (XVI. – XVII. yüzyıl) "Düzenli Din Adamları" maddesi
  11. ↑ Kitap Tanıtımı. Dr. İbrahim Sümer. AüİFD Cilt XLIII (2002) Sayı 2 s.505-512
  12. 1 2 Umberto Eco. Titanik’i Cizvitler batırdı!
  13. ↑ 2000 Years of Prayer by Michael Counsell 2004 ISBN 1-85311-623-8 page 203
  14. ↑ For information on the O'Conner and other translations, see notes in A Pilgrim's Journey: The Autobiography of Ignatius of Loyola Page 11-12.

Dış bağlantılar

Önce gelen:
yoktur		 Cizvitler başkanı
19 Nisan 1541 — 31 Temmuz 1556		 Sonra gelen:
Diego Laynez
This article is issued from Vikipedi - version of the 7/16/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.