Kalandar Soğuğu

Kalandar Soğuğu
Film Afişi
Yönetmen Mustafa Kara
Yapımcı Nermin Aytekin
İvan Angelusz
Senarist Mustafa Kara
Bilal Sert
Oyuncular Haydar Şişman
Nuray Yeşilaraz
Hanife Kara
Temel Kara
Müzik Eleonore Fourniau
Görüntü yönetmeni Cevahir Şahin
Kürşat Üresin
Kurgu Mustafa Kara
Umut Sakallıoğlu
Ali Ağa
Serhat Solmaz
Dağıtıcı M3 Film
Cinsi Sinema filmi
Türü Dram
Renk Renkli
Yapım yılı 2015
Çıkış tarih(ler)i 16 Eylül 2016 (2016-09-16)
Süre 139 dakika
Ülke  Türkiye
 Macaristan
Dil Türkçe
Hasılat 157.176 ₺

Kalandar Soğuğu, Mustafa Kara'nın yönetmenliğini üstlendiği ve Bilal Sert ile senaryosunu yazdığı 2015 Macaristan-Türkiye ortak yapımı Türk dram filmidir. Başrollerinde aynı zamanda ilk okul öğretmeni olan Haydar Şişman ve Trabzon'da hemşirelik yapıyor olan Nuray Yeşilaraz yer almaktadır. Film, "Karadeniz’in bir dağ köyünde, ailesiyle yaşayan Mehmet’in bir yandan beslediği birkaç hayvanla günlük ihtiyaçlarını giderirken bir yandan da dağlarda maden araması" konu edinmektedir.[1]

Filmin çekimleri 2012 yılında başladı ve zor şartlar altında yapıldı.[2] Kış ve bahar çekimleri Trabzon'un Maçka ilçesinin 2000 rakımlı Şimşirli köyünde[3] ve diğer çekimleri Artvin’in Murgul ilçesinde boğa güreşlerinin olduğu yerde yapıldı.[4] Başlangıcı ve bitişi beş yıl süren film çekimlerini 1.5 yılda tamamladı.[5]

Film Avrupa Görsel İşitsel Eserleri Destek Fonu ve Kültür Bakanlığı'ndan maddi destek aldı.[3] Ayrıca TRT'de filme ortak yapımcı oldu.[6] Film ilk gösterimini 28 Ekim 2015'de Tokyo Uluslararası Film Festivali'nde yaparken, Türkiye'deki galasını 30 Kasım 2015'te 52. Uluslararası Antalya Film Festivali'nde yaptı ve 16 Eylül 2016'da gösterime girdi.[5][6]

Film, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ve sinema alanındaki meslek örgütleri temsilcilerinden oluşan 17 kişilik seçici kurul tarafından 89. Akademi Ödülleri'nin Yabancı Dilde En İyi Film dalında Türkiye'nin aday adayı olarak seçildi[7] fakat kısa listeye kalamadı ve elendi.[8]

Film eleştirmenler tarafından da beğeni topladı.[9][10]

Konu

Sisler içerisindeki Karadeniz’in bir dağ köyünde, küçük ailesiyle yaşayan Mehmet, bir yandan geçimini birkaç hayvanla sağlamaya çalışırken, diğer yandan büyük bir tutkuyla dağlarda maden/altın rezervi aramaktadır. Çabaları artık gitgide umutsuzluğa dönüşürken, aldığı yeni bir haber Mehmet’i Artvin’de gerçekleştirilecek olan boğa güreşlerine sürükler.

Oyuncular

Yapım

Gelişim

Filmin temeli 2010 yılında atıldı. Filmin gelişimi İstanbul Film Festivali'nin Köprüde Buluşmalar Proje Geliştirme atölyesinde öykü seçkisinde seçilmesiyle başladı.[11] Sonrasında Kültür Bakanlığı senaryo yazım ve yapım desteği, yine onu takip eden Macaristan'dan aynı zamanda avukatta[12] olan İvan Angelusz'un yapımcılığıyla, Macaristan-Türkiye ortak yapım olarak Avrupa sinema fonundan destek alındı.[13][14] Ayırca TRT'de filme yapımcı oldu.[6]

Yönetmen Mustafa Kara filmin isminin maden rezervi aramaya başlayan Mehmet’in karar verişinin Kalandar'a denk gelmesinden geldiğini söyledi.[4] Yönetmen maddi ve psikolojik olarak güçlerinin kalmadıklarında, başladıkları bir şeyi iyi tamamlayabilmek için mücadele verdiklerini, bu esnada çeşitli kanallara belgesel yaptıklarını fakat filmin, orada kazandıklarını da harcamaya sebep olduğunu söyledi.[15]

Senaryo

Yönetmen Mustafa Kara filmin hikayesine ''tutkusunun, idealinin, umudunun peşinden giden, ya da kariyeri için yırtınan hayalperest insanların toplum ve ailesi tarafından anlaşılamaması, hatta biraz tu kaka edilmesi ve dışlanması meselesi taşrada bambaşka bir insan hikâyesi üzerinden olsa nasıl olur, orada nasıl algılanır, orada da aynı sıkıntıyı çeker mi ya da eşini ikna etmek için zor durumda kalır mı sorusu üzerinden'' yola çıktığını söyledi.[16] Yönetmen senaryoyu Cumhuriyet Üniversitesi'nden öğretmeni Bilal Sert ile hazırladı. Gençliğinde maden arayan bir adamın hikayesine tanık olduğunu ve o fikri alarak bambaşka bir öykü üzerine eklediğini söyledi . ''Yalnız, dağ başında ısrar eden adamı kendisine ailesine ispat etmek isteyen adamı, tutkulu bir adamı anlatalım hem bize benzesin istedim'' diyen yönetmen, hikayeyi eşinin istememesine rağmen taşrada bu çatışmayı nasıl oluştururuz diye düşünürken boğa güreşlerine rastladığını ve ve farklı şeylerden çıkış aramasını boğa güreşlerine bağladığını söyledi.[15]

Hala 80 yaşında maden arayan, öyküsü başka, o bölgede o dağda yaşayan adamı tanıyorum. Filmde de olduğu gibi nedir bu adamı her şeye rağmen bu kadar tutkuyla yaşama bağlayan, çocuklarına ve eşine rağmen hala bu işi yapma azmi veren sorusuyla filmin başlangıcını yaptık.

—— Mustafa Kara Kalandar Soğuğu'nun bir dönem filmi olduğunu ifade ederek, filmin başlangıcı hakkında

Filmin ortak senaristi Bilal Sert ise senaryo yazım aşamasında zaman zaman yazdıkları bölümleri dostlarıyla paylaştıklarını söyledi ve ''Kalandar Soğuğu bütün diğer filmler gibi bir hikâye anlatıyor size. Bir dünyanın, görmenizi istediğimiz bir dünyanın kapılarını açıyor. Ama bunu yaparken seyirciye sadece akıp giden bir olay silsilesi sunmuyor. İnsanın bilinmezliğine dair, karanlık ve esrarlı dünyasını, arzularını ve ihtiraslarını, zaferlerini ve hezimetlerini anlamaya dair sorular soruyor'' ifadelerini kullandı.[17]

Hikaye'yi Oscar bağlamında da değerlendiren yönetmen, ''Dersu Uzala'dan, Saul'un Oğlu'na kadar bir tür yerelden evrensele insanın değişmeyen kadim hikayesini anlatan öyküler öne çıktığını görüyoruz. O anlamda bizim öykümüzün dramatik yapısından tutun bize ait bir mesele, ama dünyanın öbür ucundaki bir insanında bir bağ kuracağı değişmeyen bir hikaye anlatmaktan mütevellit bir karşılık bulacağını ümit ediyor ve buna da inanıyoruz'' dedi.[18]

Oyuncu seçimi

Film için oyuncu seçim süreci bir hayli uzun sürdü. Yönetmen Mustafa Kara oyunculukların mizansen gibi değil de yaşıyormuş gibi olmasını istiyordu. Üç-dört aylık süreçte televizyon, tiyatro sektöründen ve yurt dışından oyuncularla görüşüldü. Daha sonra Karadeniz yöresinden tiyatrocularla görüşmeye karar verildi.[16] Yönetmen Mustafa Kara mevsim şartlarından dolayı doğal ortamı kaldırabilecek ve rolü üstlenebilecek oyuncuyu bulmakta çok zorlandığını, sonradan rolün doğallığını yansıtabilecek olan kişiyi halktan seçmesi gerektiğini anladığını söyledi. Yönetmen daha sonra bir zamanlar ilk okul öğretmeni olan Haydar Şişman’ı başrol oyuncusu olarak denemek istediğini ve rolü doğallığıyla kendisine yansıtan tek kişinin Haydar Şişman olduğunu anladığını sözlerine ekledi.[4]

Yönetmen başrol oyuncusu için ilk okul öğretmeni Haydar Şişman'a karar verdi. Diğer kadın başrol oyuncusu Nuray Yeşilaraz ise Trabzon'da hemşirelik yapmaktaydı.[15] Filmde oynayan Hanife Kara ise gerçek hayatta yönetmen Mustafa Kara'nın annesidir.[15][19] Film genel olarak daha önce hiçbir sinema filminde oynamamış oyunculardan oluştu.

Çekimler

Çekimler TRT'nin ortak yapımıyla 2012 yılında başladı.[2] Karadeniz'in doğal yaşamını ve doğasını anlatmak için çekimler dört ayrı mevsimde yapıldı.[20] Her mevsim yaklaşık 1.5 aylık dönemlerle filmin çekimine devam edildi.[21] Çekimler toplamda beş-altı ay kadar sürdü.[16] Filmin çekimleri 2014'ün baharında her mevsim Trabzon'a gelinerek tamamlandı. Çekimler için Trabzon'a dört ayrı set kuruldu. Filmin kadrosunun %90'ı Trabzon'luydu.[22] Çekimler Trabzon'un Maçka ilçesinin 2000 rakımlı Şimşirli köyünde[3] ve Artvin’in Murgul ilçesinde boğa güreşlerinin olduğu yerde zor şartlar altında yapıldı.[4] Çekimler 1.5 yılda tamamlandı.[5] Filmin yapım sonrasında tüm malzemeler hatta materyaller çalındı. Filmin kurgusunun tamamlandığı dönemde ofise giren hırsızlar, buradaki ekipmanları ve bilgisayarları çaldı. Filmin kurgulanmış bir kopyası da yoktu. Filmin dağ ve köy çekimleri ve tasarı çekimlerinin bulunduğu sabit diskler çalınmamıştı. Yeniden bilgisayarlar alındı ve film yeniden kurgulanmaya başlandı.[23] 8 aylık çalışma yeniden yapıldı ve sesle ilgili büyük sıkıntılar oluştu. Sesler çok az dublaj yaparak belli seviyelerde düzeltilebildi.[20]

Her mevsim biz bir set kurduk. Yani bahar mevsiminde gidip beş-altı hafta çalışıyorsunuz, ardından ara veriyorsunuz İstanbula dönüyorsunuz, sonbaharda yeniden ekibi toplayıp yeniden bir film çekermiş gibi sete gidiyorsunuz. 1 metrelik karda, köye dahil ulaşması zorken, kepçelerle, greyderlerle yayla yollarını dağ yollarını açarak bir sahneyi çekmeye çalışıyorsunuz. Sadece sahnenin kendisini canlandırmanın ötesinde, doğal koşullarla mücadele etmek bile başlı başına bir zorluk.

—— Mustafa Kara, çekimlerin zorluğu hakkında

Yönetmen Mustafa Kara, filmin dört mevsimde çekilmesinin Karadeniz'in genel görünümünü göstermek adına olmadığını, öykünün tarihsel sıralamasında ki dramatik hikayesini desteklemek amacıyla mecburi olduğunu söyledi.[18] Filmi çok zor şartlar altında çektiklerini, kamera önündeki oyuncuyla birlikte aynı zamanda da mevsimleri de ayarlamak gerektiğinin kendilerini biraz zorladığını söyledi ve sisi ve güneşi oyunla bütünleştirmenin zor olduğunu belirtti.[4] Yönetmen filmi kendi çocukluğunun geçtiği köyde çektiğinide sözlerine ekledi.[15]

Filmin son sahnesinin çekilmesi için 23 gün boyunca sislerin gitmesi beklenildi. İki günde yarısı çekildikten sonra, sahnenin diğer yarısında dağlarda sis olmadığı için İstanbul'dan sis makineleri bile getirildi. Yönetmen ''içimize sinmediği için yeniden beklemeye başladık. 23 günün sonunda tam pes edecektik ki, doğa yeniden kendi rutinine döndü. Bu doğa ile mücadele içerisinde, doğadan da ders aldığımız; kimi zaman maddi manevi gücümüz kalmadığı anlarda bile direnerek, en iyi için beklediğimiz sahnenin son sekansını attık ve yeniden çektik'' dedi.[11]

Gerçekçilik ve doğallık

Yönetmen Mustafa Kara filmdeki her şeyin doğal ve gerçekçi olduğunu söyledi. Hikaye'de gerçek olan kurmacayı kurarken de gerçekte var olana yaklaştırmaya çalıştıklarını belirten yönetmen, doğayla iç içe bir film çekerken her an ne olacağını bilmediklerinden dolayı sürekli yöntem geliştirmek ve değiştirmek zorunda kaldıklarını söyledi ve ekledi:

Kalandar Soğuğu filminde amacım dramı, melodramı ya da trajediyi işlemek değildi. Daha çok dramı insanın gerçekçi duyguları üzerinden üretmeye çalıştım.Bizler toplum olarak farkında olmadan duygularımızı daha soslu kullanabiliyoruz. Filmde kimseyi kandırmadan, abartmadan gerçek duygunun üzerine gitmeye çalışınca tüm dünyadaki duygu aynı hale geliyor. Ortak duygular bu şekilde yakalanıyor. Öyküyü hissettiğiniz şekilde aktarırsanız daha gerçekçi olur ama daha da ağlatayım ya da daha da kızdırayım derseniz o film yapay hale dönüşmeye başlar. Bu sebepten dolayı her zaman hissettiğimi aktarmaya çalıştım.[4]

Mustafa Kara gücünü bir taraftan da gerçekçilikten alan, bir bakıma belgesel gerçekçilikten alan bir film olmasını istediklerini de belirtti.[16] Yönetmen kıyafetlerinde halktan toplandığını söyledi.[15]

Filmin ortak senaristi Bilal Sert ise filmde en çok güvendikleri ve fark atacaklarına inandıkları konunun, filmin gerçeklik duygusu olduğunu söyledi ve ''gerçekliği bu kadar çok yakalamış olmamız önemli. Gerçeklik duygusundan hiç uzaklaşmadık. Bunu filmi izleyen seyircinin salondan çıkışında yüz ifadesinden anlıyoruz'' ifadelerini kullandı. Ayrıca, sadece sinema adına iyi bir film yapalım düşüncesinde olduklarını da söyleyen Sert ''mümkün olduğunca sinema sanatının estetik unsurlarını kullandık. Hatta öyle bir film oldu ki yurt dışındaki izleyiciler bunun bir belgesel olduğunu düşünüyor. Çünkü hikaye çok gerçekçi'' dedi.[24]

Yayın ve gösterimler

Kalandar Soğuğu ilk gösterimini 28 Ekim 2015'de Tokyo Uluslararası Film Festivali'nde yaptı.[25] Türkiye'de ki galasını ise 30 Kasım 2015'te Uluslararası Antalya Film Festivali'nde Antalya Kültür Merkezi'nde ki Aspendos Salonu'nda yaptı.[5] 27 Ocak 2016'da Fransa'da Angers Film Festivali'nde gösterildi.[26] Film 16 Eylül 2016'da Türkiye'de İstanbul’da 7, Ankara'da 1 ve Trabzon’da 2 olmak üzere toplamda sadece 10 sinema salonunda gösterime girdi. Eylül'ün son haftasında Sivas[27] ve Bursa[6] bu illere dahil olurken Ekim'de Eskişehir filmi gösterime dahil eden illerden oldu.[6] Film ''7 yaş ve üzeri için uygundur'' ile ''olumsuz örnek oluşturabilecek davranışlar içerir'' uyarılarıyla yayınlandı.[9]

Film 2016'nın Temmuz ayında Ukrayna'da düzenlenen ve Türkiye'nin konuk ülke olarak katıldığı 9. Odessa Film Festivali'nde, Yılmaz Erdoğan'ın Kelebeğin Rüyası, Mehmet Can Mertoğlu'nun Albüm adlı filmi, Tolga Karaçelik'in Sarmaşık filmi ve Kültür ve Turizm Bakanlığınca yeniden düzenlenen Yılmaz Güney'in Umut filmi ile birlikte gösterildi.[28][29][30] 3 Eylül 2016'da 85. İzmir Enternasyonal Fuarı kapsamında ki Sinema Burada Festivali'nde İzmir Sanat Merkezi'nde galalı gösterim olarak gösterildi.[31][32] 6 Ekim 2016'da Hamburg Film Festivali'nde gösterildi[33] 27 Ekim ve 29 Ekim 2016'da 89. Akademi Ödüllerine En İyi Yabancı Dilde Film kategorisinde aday gösterilen Güney Kore, Nepal, Kırgızistan, Hindistan, Pakistan, Bangladeş, Malezya, Lübnan ve Vietnam'ın filmleriyle beraber Asya Dünyası Film Festivali'nde[34] ve 3 Kasım 2016'da 7 dalda yarıştığı Altın Elma / Frankfurt Türk Film Festivali'nde gösterilecek.[35]

Film, Venedik Film Festivali'ne katılmak için teklif aldı fakat yaşanan hırsızlık olayı yüzünden filmin tamamlanması aksadı ve birçok festival fırsatı kaçırıldı.[23]

Yönetmen Mustafa Kara, film için ilk olarak Cannes Film Festivali’ne başvuruda bulunduklarını ve filmin kısa listeye kadar geldiğini fakat filmin tamamlanmadığı için ana yarışmaya seçilmediğini düşündüğünü söyledi.[4]

Gişe

Kalandar Soğuğu ön gösterimini 14 Eylül 2016'da 6 salonda gösterime girerek yaptı ve resmi gösterim tarihine kadar 157 seyirci tarafından izlenilerek 1.471₺ hasılat elde etti.[9][36][37] Film ilk haftasında İstanbul’da 7, Ankara'da 1 ve Trabzon’da 2 olmak üzere toplamda sadece 10 sinema salonunda gösterime girdi.[6] İlk hafta sonunda 1.162 seyirci tarafından izlenildi ve 13.079₺ hasılat elde ederek toplamda 14.550₺ hasılata ulaştı.[38] İlk haftasında ise 2.155 seyirciye ulaştı ve 24.146₺ hasılat elde etti.[9][39] İkinci hafta sonunda ilk hafta sonuna oranla izleyici sayısında %6'lık bir yükseliş göstererek 1.232 seyirci tarafından izlenildi fakat mali anlamda ilk hafta sonuna oranla %5.3 düşüş yaşadı ve 12.385₺ hasılat elde etti.[38] Film ikinci haftasında ise %40,6'lık bir artışla 3.031 seyirci tarafından izlendi ve %25,8'lik bir artışla 55.985₺ hasılata ulaştı.[9]

Üçüncü hafta sonunda filmin Eylül'ün son haftasında Sivas ve Bursa'da gösterime girmesiyle salon sayısındaki artış, seyirci ve hasılata da yansıdı. Film üçüncü hafta sonunda 2.643 kişi tarafından izlenerek ikinci hafta sonuna oranla %114,5 artış gösterdi. Aynı hafta sonu 26.503₺ hasılat elde eden film ikinci hafta sonuna oranla %114 artış gösterdi.[38][40] Üçüncü haftasında ikinci haftasına göre %49,4 seyirci ve %46,4 hasılat artışıyla 4.528 kişi tarafından izlenildi ve 44.460₺ hasılat elde ederek toplam hasılatında 100.000₺'yi geçti. Film dördüncü hafta sonunda, salon sayısının artmasına rağmen üçüncü hafta sonuna oranla düşüş yaşadı. 2303 kişi tarafından izlenilen film -%12.9 seyirci ve -%9.8 hasılat farkıyla toplamda 124.348₺ hasılata ulaştı.

Yönetmen Mustafa Kara gişeyle ilgili olarak özellikle bağımsız sinema cephesinin Türkiye’de istenilen oranda salon bulamadığı için geniş kitlelere hitap edemediğini belirtti ve ''Geniş dağıtım ağına giremiyoruz. Kısır bir dağıtım ağıyla gitmemize rağmen bizim beklentimizin çok daha üzerinde bir seyirci sayısına ulaştım. Seyirci sayısının da ötesinde o alışa geldikleri kısır sinemanın ötesinde yeni bir şey sunduğumuzun onlar da farkındalar. Ben çok memnunum. Seyirci tarafından bu derecede beğenileceği ve ilgi göreceğini düşünmemiştim'' ifadelerini kullandı.[41]

Türkiye'den son 10 yıl içindeki aday adayı filmlere kıyasla gişe başarısı

Kalandar Soğuğu ilk haftasında sadece 10 sinema salonunda gösterime girdi[6] ve son 10 yılda Türkiye'den aday adayı olan filmler arasındaki en az sinema salonuna sahip film oldu. Gene ilk üç gün ve ilk hafta hasılatı ile son 10 yıl için en düşük hasılata sahip film oldu. Film ikinci haftasında, ilk haftasına oranla yaptığı %40,6'lık[9] seyirci artışıyla, %4,5[42] artış gösteren Dondurmam Gaymak ve %3,7 artış gösteren Bir Zamanlar Anadolu'da[43] filmleriyle ikinci haftasında düşüş yaşamayan üç filmden biri ve en yüksek artış gösteren film oldu. Ayrıca ilk hafta sonuna oranla ikinci hafta sonunda yaşadığı %6'lık seyirci artışıyla, Bir Zamanlar Anadolu'da[44] (%9,9) ve Dondurmam Gaymak[45] (%6,2) filmlerinin arkasında üç filmden biri oldu. Üçüncü hafta sonunda yaptığı %114,5'lik seyirci artışıyla iki hafta sonu arka arkaya artış gösteren tek film oldu.[38]

Türkiye'den Akademi'ye adaylık süreci

Kültür ve Turizm Bakanlığı ile sinema alanındaki meslek örgütlerinin temsilcilerinden oluşan 17 kişilik seçici kurul, Akademi Ödülleri için En İyi Yabancı Film Dalı'nda 9 filmi değerlendirdi. Film sayısı Yüksel Aksu'nın İftarlık Gazoz, Emin Alper'in Abluka ve Kalandar Soğuğu filmleriyle üçe indi. 27 Eylül 2016'da Kültür ve Turizm Bakanlığı Türkiye'den 89. Akademi Ödülleri için Kalandar Soğuğu'nu aday adayı olarak seçtiğini açıkladı.[46]

Filmin yönetmeni Mustafa Kara adaylık hakkında ''yaptığınız işin böyle takdir edilmesi insanı mutlu ediyor ama diğer taraftan da alınan sorumluluk düşündürüyor. Artık sadece Kalandar Soğuğu'nun yönetmeni değilim, 2017 itibariyle Türk sinemasını temsil eden bir yönetmenim, o anlamda sorumlulukta büyük tedirginlikte büyük. Oscar'ın hem sinema camiası anlamında hemde seyirci anlamında başka bir albenisi var. Orada sadece filminizi temsil etmiyorsunuz, ülkenin tanıtımını da temsil ettiğiniz için sorumluluk biraz daha farklı''[18] ifadelerini kullanırken, filmin senaristi Bilal Sert adaylık hakkında; ''bu seçimde de Cem Yılmaz ile yarıştığımız hissine hiçbir zaman kapılmadık. Kalandar Soğuğu'nun Oscar'ı hakkettiğini düşünmek istiyorum. Biz umutluyuz, umarım başarıya ulaşır ve ülkemizi temsil ederiz. Çünkü Türk sineması son zamanlarda çok farklı bir aşamada ve çok iyi filmler yapılıyor'' dedi.[24]

Türk sinemasının bu zamana kadar Oscar'da var olamayışının sebeplerinden birisinin seçilen filmlerle alakalı olduğunu düşündüğünü de söyleyen Mustafa Kara, filmin tanıtımını iyi yapmak için çalışma başlatacaklarını söyledi ve filmin Amerikan sinema dünyasına gösterim, dağıtım süreci başlayacağını, filmin Amerika'da gösterime gireceğini, oradan bir ajansla anlaşılacağını ve Akademi üyeleriyle filmin gösteriminin yapılacağını sözlerine ekledi.[18]

Tepkiler

Eleştirel görüşler

Kalandar Soğuğu eleştirel anlamda beğeni topladı. Box Office Türkiye'de yapılan dört eleştirmenin yorumundan 3'ü olumlu yönde oldu film ortalama 69 puan aldı. Film sitede 2016'nın en yüksek eleştirmen puanına sahip ikinci Türk filmi oldu.[47]

Star gazetesinden Serdar Akbıyık ''yılın en iyi Türk filmi vizyonda'' başlığını attığı film için; ''o kadar içten ve doğru bir anlatıma sahip ki, o durağanlığın içinde tam tersi fıkır fıkır bir arama, yanma var. Dağda, derme çatma bir kulübede ailesiyle yaşayan Mehmet’in kişiliği bütün Tarkovski taklidi şekilcilik izlerini siliyor. İnsanın ister köyde ister dağda olsun entelektüel açlığı hissetmesinin bir yansıması film'' yazdı.[19] Gazete Duvar'dan Şenay Aydemir film hakkında ''Kalandar Soğuğu'nu Sonbahar'dan sonra Karadeniz coğrafyasını hikayesiyle ortak kılmayı başarmış en önemli filmlerden birisi olarak kabul edebiliriz'' ifadelerini kullandı.[48]

Yeni Şafak'tan sinema yazarı Suat Köçer ''Mustafa Kara’nın yazıp yönettiği Kalandar Soğuğu, sıradanmış gibi gözüken bir dizi olayın ardındaki ‘büyük arayışı’ özgün bir dille anlatıyor. Film, biçimsel özelliklerinin yanı sıra derinlikli hikâye ve senaryosuyla son yılların en iyi Türk filmi olarak anılmayı fazlasıyla hak ediyor'' yorumunda bulunurken, Türk Sinema Araştırmaları'ndan Barış Saydam ''Kalandar Soğuğu’nun “minimalist festival filmi” sıradanlığının ötesinde, gerçekle kurduğu ilişki ve karakterin yaşadığı dönüşümün veçheleri dikkate alındığında, son dönem sinemamızdaki yeri daha net ortaya çıkar'' dedi ve ekledi:

Kalandar Soğuğu’nda da benzer bir yaklaşımla doğa koşulları, mevsim döngüsü, hayvanların yaşayışı, bitkilerin gelişimi, karakterlerin jestleri, ışığın değişkenliği gibi pek çok detayla gerçekliğin yüzeyinin katı ve tavizsiz bir bakışla taklit edildiğini görürüz. Film, gerçek mekânlar, oyuncu olmayan ve Karadeniz’de yaşayan insanlar, gerçek sesler gibi belgesel sinemanın malzemelerini kullanır; ancak izlediğimiz Karadeniz’in dağlık bölgesinde yaşayan insanların belgeseli değildir. Perdeye aktarılan görüntüler o yörede yaşayan insanların yaşama biçimlerini tüm nüanslarıyla gösterir. Dört mevsimde bitki örtüsünde, hayvanlarda, insanların karakterinde yaşanan değişimler filmde de yansıtılır. Ancak bunların hepsi, yukarıda bahsettiğimiz gibi seyirciyi bir gözlemci pozisyonunda tutarak karakterler gibi onun da gerçekliğin yüzeyinin ötesindekileri fark etmesi içindir. Bu, bireyin salt aklıyla kavrayamayacağı metafizik bir anlam düzeyini ortaya çıkarmaya yönelik bir çabanın ürünüdür. Gerçek hayatın neredeyse belgeselvari bir şekilde yansıtılması ve içerisinden “ham malzemelerin” toplanması, aşkınlığı görünür kılmanın da temel unsurudur.[10]

Beyazperde'den film eleştirmeni Alper Turgut, film hakkında yaptığı beyazperde eleştirisinde ''Kalandar Soğuğu, sinemanın hala sanat olduğunu, çok şükür bize hatırlatan, ülkemiz sinemasında iyi, özgün ve farklı projelerin hala çekilebileceğine inandıran bir film olmuş. Çekimleri bir buçuk sene sürmüş, film, beş yılda tamamlanabilmiş. Karadeniz’in müthiş doğasının eşlik ettiği bu imtina ve özen, sinema büyüsünü, böylelikle kadraja sığdırabilmiş demek ki. Hızlandırılmış, ıskalanmış, çarpıklaşmış yapımların coğrafyasında, çileli bir sürecin, kolektif emeğin ve ekip ruhunun, ne denli önemli ve değerli olduğunu gören her sinema tutkunu, Sezar’ın hakkını Sezar’a verecektir, hiç kuşkusuz. Yapıt, yalnızca bu nesle değil, gelecek kuşaklar için de çekilir, çekilmelidir. Kalandar Soğuğu gibi filmleri özel kılan, işte bu refleks ve büyüdür'' sözlerini yazdı ve filme 5 üzerinden 4.5 verdi.[49]

Habertürk'ten Kerem Akça filme 10 üzerinden 5.6 verdi ve film hakkında ''sanki sinema tarihindeki ‘altın/maden avı’ kavramını “Narayama Türküsü”nün yıpratıcı kış portresiyle yorumlayan, bunu yaparken de sinematografik özeniyle dikkat çeken bir iş. Sinematografisinden ses tasarımına atmosferiyle dikkat çekse de, 130 dakikayı aşan haliyle biraz ‘ham kurgu’ ya da ‘yönetmenin kurgusu’ gibi duruyor'' yorumunda bulundu.[50]

Ödülleri ve adaylıkları

Tören Ödül Alıcı Durum Kay.
35. Uluslararası İstanbul Film Festivali En İyi Yönetmen Mustafa Kara Kazandı [51]
En İyi Erkek Oyuncu (Ulusal Yarışma) Haydar Şişman Kazandı
En İyi Görüntü Yönetmeni Cevahir Şahin ve Kürşat Üresin Kazandı
En İyi Kurgu Mustafa Kara, Umut Sakallıoğlu, Ali Ağa ve Serhat Solmaz Kazandı
52. Uluslararası Antalya Film Festivali Dr. Avni Tolunay Jüri Özel Ödülü Mustafa Kara Kazandı [52]
En İyi Erkek Oyuncu (Uluslararası Yarışma) Haydar Şişman Kazandı
En İyi Kadın Oyuncu (Ulusal Yarışma) Nuray Yeşilaraz Kazandı
En İyi Müzik (Ulusal Yarışma) Eleonore Fourniau Kazandı
28. Tokyo Uluslararası Film Festivali Tokyo Grand Prix Mustafa Kara Adaylık [53]
En İyi Yönetmen Kazandı
WOWOW İzleyicinin Seçimi Ödülü Kazandı
24. Hamburg Film Festivali NDR Genç Yetenek Ödülü Kazandı [54]
2016 Angers Avrupa İlk Filmler Festivali Jüri Özel Ödülü Kazandı [55]
2016 Rode Tulp Film Festivali En İyi Yönetmen Kazandı [5]
2016 Asya Pasifik Film Ödülleri En İyi Film Mustafa Kara Kazandı [56]
En İyi Görüntü Yönetmeni Cevahir Şahin ve Kürşat Üresin Kazandı [56]

Kaynakça

  1. ↑ "Kalandar Soğuğu 16 Eylül'de vizyonda". Milliyet. 3 Eylül 2016. http://www.milliyet.com.tr/-kalandar-sogugu-16-eylul-de/magazin/ydetay/2305425/default.htm. Erişim tarihi: 9 Ekim 2016.
  2. 1 2 "Birçok ödül alan “Kalandar Soğuğu" isimli film 16 Eylül’de vizyona girecek". Gzt.com. 8 Eylül 2016. http://www.gzt.com/kultur-sanat/bircok-odul-alan-kalandar-sogugu-isimli-film-16-eylulde-vizyona-girecek-2527983. Erişim tarihi: 9 Ekim 2016.
  3. 1 2 3 "Kalandar Soğuğu". TrendTrabzon.com. 31 Mayıs 2013. http://www.trendtrabzon.com/haber/Kalandar_Sogugu/71. Erişim tarihi: 9 Ekim 2016.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 "“Kalandar Soğuğu” Tokyo'da yarışacak". Patikaa.com. 12 Ekim 2015. http://www.patikaa.com/kalandar-sogugu-tokyoda-yarisacak/. Erişim tarihi: 9 Ekim 2016.
  5. 1 2 3 4 5 http://www.haberler.com/kalandar-sogugu-filminin-galasi-7926151-haberi/ Erişim tarihi: 28 Eylül 2016
  6. 1 2 3 4 5 6 7 http://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/kalandar-sogugu-vizyona-girdi-271862.html Erişim tarihi: 28 Eylül 2016
  7. ↑ "Türkiye'nin Oscar adayı Kalandar Soğuğu". Hürriyet. 28 Eylül 2016. https://www.google.com.tr/amp/www.hurriyet.com.tr/amp/turkiyenin-oscar-adayi-kalandar-sogugu-40233715#vgi=12_&amp=http%253A%252F%252Fwww.mynet.com%252Fmagazin%252Fdetay%252Fkultur-sanat%252Fturkiyeyi-oscarda-temsil-edecek-film-kalandar-sogugu%252F92688%252Famp%252F,http%253A%252F%252Fwww.hurriyet.com.tr%252Famp%252Fturkiyenin-oscar-adayi-kalandar-sogugu-40233715,http%253A%252F%252Fm.milliyet.com.tr%252Famp%252Fturkiye-nin-oscar-adayi-kalandar-magazin-2317919%252F,https%253A%252F%252Fonedio.com%252Famp-haber%252F732467,http%253A%252F%252Fwww.mynet.com%252Fhaber%252Famp%252Fguncel%252Fturkiyenin-oscar-adayi-kalandar-sogugu-2649337-1,http%253A%252F%252Fwww.hurriyet.com.tr%252Famp%252Fturkiyenin-oscar-adayi-kalandar-sogugu-oldu-40233403. Erişim tarihi: 28 Eylül 2016.
  8. ↑ http://www.sinefesto.com/sene-de-olmadi-kalandar-sogugu-oscarda-yok.html Erişim tarihi: 1 Ocak 2017
  9. 1 2 3 4 5 6 http://boxofficeturkiye.com/film/kalandar-sogugu-2013381?filmop=hafta Erişim tarihi: 28 Eylül 2016
  10. 1 2 Barış Saydam (16 Eylül 2016). "Fiziksel Gerçekliğin Ötesine Geçme Çabası". Türk Sineması Araştırmaları. http://tsa.org.tr/yazi/yazidetay/270/fiziksel-gercekligin-otesine-gecme-cabasi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
  11. 1 2 http://www.ulke.com.tr/kultur/haber/705431-mackali-zuhtu-amcanin-oscara-uzanan-yolculugu Erişim tarihi: 6 Ekim 2016
  12. ↑ https://www.google.com.tr/?gfe_rd=cr&ei=GLP0V6C0FtKz8wfsnZ-wAQ&gws_rd=ssl#q=Iv%C3%A1n+Angelusz+ Erişim tarihi: 4 Ekim 2016
  13. ↑ http://www.haberler.com/kalandar-sogugu-vizyona-girecek-8759799-haberi/ Erişim tarihi: 28 Eylül 2016
  14. ↑ http://www.sinematurk.com/film/49602-kalandar-sogugu/kunye/ Erişim tarihi: 4 Ekim 2016
  15. 1 2 3 4 5 6 http://www.otekisinema.com/gucunu-gerceklikten-alan-bir-film-yapmak-istedim/ Erişim tarihi: 28 Eylül 2016
  16. 1 2 3 4 http://www.populersinema.com/roportaj/kalandar-sogugu-filminin-yonetmeni-mustafa-kara-ile-roportaj-31770.htm Erişim tarihi: 28 Eylül 2016
  17. ↑ http://www.haberturk.com/kultur-sanat/haber/1305047-bilal-sert-kalandar-sogugu-icin-lobiye-ihtiyacimiz-var Erişim tarihi: 4 Ekim 2016
  18. 1 2 3 4 https://www.youtube.com/watch?v=uNWiMsw9sKo Erişim tarihi: 4 Ekim 2016
  19. 1 2 http://www.star.com.tr/yazar/yilin-en-iyi-turk-filmi-vizyonda-yazi-1142304/ Erişim tarihi: 29 Eylül 2016
  20. 1 2 http://www.haberler.com/kalandar-sogugu-vizyona-girecek-8759799-haberi/
  21. ↑ http://www.eguncel.net/haber/kalandar-sogugu-16-eylulde-vizyonda-h5461.html Erişim tarihi: 28 Eylül 2016
  22. ↑ http://www.61saat.com/bolgesel/trabzonlu-ailenin-hikayesini-anlatan-odullu-film-vizyona-giriyor-h333335.html Erişim tarihi: 28 Eylül 2016
  23. 1 2 http://aa.com.tr/tr/kultur-sanat/kalandar-sogugu-hirsizlar-yuzunden-oscar-adayligindan-olacakti/657202 Erişim tarihi: 3 Ekim 2016
  24. 1 2 http://www.haberler.com/kalandar-sogugu-nda-gerceklik-duygusuna-8815432-haberi/ Erişim tarihi: 2 Ekim 2016
  25. ↑ http://2015.tiff-jp.net/en/lineup/works.php?id=6 Erişim tarihi: 29 Eylül 2016
  26. ↑ http://www.premiersplans.org/festival/selection_officielle-competition-LM-film.php?id=5284 Erişim tarihi: 29 Eylül 2016
  27. ↑ http://www.milliyet.com.tr/anadolu-dan-bir-hikaye-kalandar-sogugu-sivas-yerelhaber-1571432/ Erişim tarihi: 3 Ekim 2016
  28. ↑ http://oiff.com.ua/en/2016/news/tureckii-fokus---vnekonkursnaja-programma-omkf-2016.htm Erişim tarihi: 3 Ekim 2016
  29. ↑ http://www.sabah.com.tr/kultur_sanat/2016/07/15/turkiye-odessa-film-festivalinde-konuk-ulke-olacak Erişim tarihi: 3 Ekim 2016
  30. ↑ http://aa.com.tr/tr/kultur-sanat/turkiye-odessa-film-festivalinde-konuk-ulke-olacak-/607312 Erişim tarihi: 4 Ekim 2016
  31. ↑ http://ief.izfas.com.tr/izmir-sanat-merkezi Erişim tarihi: 3 Ekim 2016
  32. ↑ http://ief.izfas.com.tr/User_Files/editor/file/S%C4%B0NEMA%20BURADA%20FEST%C4%B0VAL%C4%B0%20B%C3%9CLTEN.pdf Erişim tarihi: 3 Ekim 2016
  33. ↑ http://www.filmfesthamburg.de/en/programm/Film/27331/cold-of-kalandar Erişim tarihi: 9 Ekim 2016
  34. ↑ http://www.asianworldfilmfest.org/2016-asian-world-film-festival/ Erişim tarihi: 19 Ekim 2016
  35. ↑ http://www.turkfilmfestival.de/programm.html Erişim tarihi: 17 Ekim 2016
  36. ↑ http://www.baskasinema.com/upload/aylik-program/bogazici-universitesi-sinebu-.pdf Erişim tarihi: 29 Eylül 2016
  37. ↑ http://www.baskasinema.com/upload/aylik-program/kadikoy-rexx-.pdf Erişim tarihi: 29 Eylül 2016
  38. 1 2 3 4 http://boxofficeturkiye.com/film/kalandar-sogugu-2013381?filmop=haftasonu Erişim tarihi: 29 Eylül 2016
  39. ↑ http://boxofficeturkiye.com/hafta/?yil=2016&hafta=38 Erişim tarihi: 4 Ekim 2016
  40. ↑ http://boxofficeturkiye.com/hafta-sonu/?yil=2016&hafta=40 Erişim tarihi: 4 Ekim 2016
  41. ↑ http://www.netgazete.com/sanat/-kalandar-sogugu-nun-yonetmeni-oscar-yolculugunu-anlatti-750142 Erişim tarihi: 22 Ekim 2016
  42. ↑ "Dondurmam Gaymak - Hafta". BoxOfficeTurkiye.com. http://boxofficeturkiye.com/film/dondurmam-gaymak-2006212?filmop=hafta. Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
  43. ↑ "Bir Zamanlar Anadolu'da - Hafta". BoxOfficeTurkiye.com. http://boxofficeturkiye.com/film/bir-zamanlar-anadolu-da-2011111?filmop=hafta. Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
  44. ↑ "Bir Zamanlar Anadolu'da - Hafta Sonu". BoxOfficeTurkiye.com. http://boxofficeturkiye.com/film/bir-zamanlar-anadolu-da-2011111?filmop=haftasonu. Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
  45. ↑ "Dondurmam Gaymak - Hafta Sonu". BoxOfficeTurkiye.com. http://boxofficeturkiye.com/film/dondurmam-gaymak-2006212?filmop=haftasonu. Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
  46. ↑ http://www.sabah.com.tr/kultur_sanat/2016/09/27/kalandar-sogugu-turkiyenin-oscar-adayi-oldu Erişim tarihi: 4 Ekim 2016
  47. ↑ "2016". BoxOfficeTurkiye.com. http://boxofficeturkiye.com/yillik/?yil=2016&yilop=tum. Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
  48. ↑ Şenay Aydemir (16 Eylül 2016). "Kalandar Soğuğu: ‘Umut’suz yaşanmıyor". Gazete Duvar. http://www.gazeteduvar.com.tr/yazarlar/2016/09/16/kalandar-sogugu-umutsuz-yasanmiyor/. Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
  49. ↑ Alper Turgut. "Kalandar Soğuğu". BeyazPerde.com. http://www.beyazperde.com/filmler/film-241457/elestiriler-beyazperde/. Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
  50. ↑ Kerem Akça (16 Eylül 2016). "Natüralist dağ filmi yıpratıyor". Habertürk. http://www.haberturk.com/yazarlar/kerem-akca/1297459-naturalist-dag-filmi-yipratiyor. Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
  51. ↑ http://film.iksv.org/en/archive/newsarchive/p/1/1327 Erişim tarihi: 29 Eylül 2016
  52. ↑ http://www.trthaber.com/haber/kultur-sanat/52-uluslararasi-antalya-film-festivalinde-altin-portakal-odulleri-220659.html Erşim tarihi: 29 Eylül 2016
  53. ↑ Tokyo International Film Festival Winners 2015 En son 11 Eylül 2016 tarihinde erişildi.
  54. ↑ http://www.filmfesthamburg.de/en/news_media/2016/20161008_AwardWinners.php Erişim tarihi: 9 Ekim 2016
  55. ↑ http://www.premiersplans.org/festival/documents/2016-palmares-en.pdf Erişim Tarihi: 29 Eylül 2016
  56. 1 2 "Kalandar Soğuğu 10. Asya Pasifik Film Ödülleri’nden İki Ödülle Döndü!". Filmloverss.com. http://www.filmloverss.com/kalandar-sogugu-asya-pasifik-film-odulleri-nden-iki-odulle-dondu/.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/1/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.