Camera obscura

Bir Kamera Obscura Çizimi
Charles Chevalier tarafından üretilen, eski fotoğraf tekniğine (dagerreyotipi) uygun bir Kamera Obscura (Güzel Sanatlar ve El Sanatları Müzesi, Paris- Musée des Arts et Métiers, Paris)
Prag Kalesi'nde ki Yeni Kraliyet Sarayı'nın Kamera Obscura ile çekilmiş resmi

Kamera Obscura (Latince; Camera:kubbeli hazne/oda, Obscura:karanlık, karanlık oda) çevresindekilerin resmini ekrana yansıtan optik (ışık) bir alettir. Çizim ve eğlence amacıyla kullanılır ayrıca fotoğraf ve kameranın icadına yol açan buluşlardan biridir. Cihaz bir kutu veya oda ve onun bir yüzüne açılmış delikten oluşur. Dışarıdan gelen ışık delikten geçerek içerisinde ki yüzeye düşer ve yansıdığı kaynağın perspektifini ve renklerini koruyarak ters dönmüş (180 derece, baş aşağı) görüntüsünü oluşturur. Resim bir kağıt üzerine düşürülerek yüksek kesinlikli çizimler elde edilmesini sağlar. En büyük kamera obscura Aberystwyth, Galler'de bulunan Constitution Hill'dedir.[1]

Aynalar kullanılarak, 18.yy'daki baş aşağı versiyonunda olduğu gibi resmi düz bir şekilde kutunun bir yüzeyine yansıtmak mümkündür. Daha portatif bir başka versiyonunda (çeşidinde) ise açılı aynalar yerleştirilmiş bir kutudan oluşur ve cam üst bölmeye yerleştirilmiş kopya kağıdına resmi dik olarak düşürür.

İğne deliği küçüldükçe resim kesinleşirken görüntü daha karanlık olarak kağıda düşer. Fakat fazla küçük delikle kırınımdan dolayı keskinlik kötüleşir. Bazı pratik kamera obscuralar iğne deliği yerine lens kullanır. Çünkü bu daha geniş diyaframa izin verir, k, bu da odağı koruyarak daha parlak ve kullanışlı resim oluşmasını sağlar.

Tarihçe

Bilim, Sanat ve El Sanatları konusunda yazılmış bir Fransız anksiklopedisinde ki Kamera Obscura tasviri

İğne deliği (pinhole) kamera veya kamera obscuranın altında yatan prensiplere (ilkelerine) dair, günümüze kadar ulaşabilmiş ilk ifade, Çinli düşünür ve Mohizm'in kurucu Mozi'ye (M.Ö. 470-390) aittir. Mozi, ışık doğrusal çizgiler halinde yayıldığı için kamera obscurada oluşan görüntünün baş aşağı olacağını doğru şekilde ileri sürmüştür. Onun öğrencileri bu fikirle optiğin bazı kuramlarını geliştirmişlerdir.[2]

Yunan filozof Aristo (M.Ö. 384-322) iğne deliği (pinhole) kameranın optik ilkelerini anlamıştır.[3] Aristo parçalı güneş tutulmasının hilal şeklinde ki görüntüsünün kevgir deliklerinden ve çınar ağacı yapraklarının aralarında ki boşluktan geçerek yere düşüşünü incelemiştir. M.Ö. 4.yy'da, Aristo notlarında şöyle der: "bir ağacın yaprakları arasındaki aralıklardan, kevgir deliklerinden, hasırda ki aralıklardan ve hatta parmak aralıklarından süzülen güneş ışığı yerde dairesel parçacıklar oluşturur." Öklit'in optiği (yaklaşık M.Ö. 300) kamera obscurayı ışığın düz çizgiler halinde yayılmasının gösterimi olarak varsayar[4] 4.yy'da İskenderiye'de yaşamış olan bilgin Theon, iğne deliğinden geçen mum ışığının, tam olarak delik ve mumun ortasından çizilen düz çizgiye karşılık gelecek şekilde ekranda aydınlık bir nokta yarattığını gözlemlemiştir.

6.yy'da Bizans Yunanı matematikçi ve mimar Tralles'li Anthemius (Aya Sofya'nın tasarımıyla ünlüdür), deneylerinde bir tür kamera obscura kullanmıştır.[5] 9. yy'da, Al-Kindi (Alkindus) göstermiştir ki "alevin sağ tarafından çıkan ve bir aralıktan geçen ışık, ekranın sol tarafına düşerken, alevin solundan çıkan ışık, ekranın sağ tarafına düşmektedir."

Alhazen (Ibn al-Haytham), ilk açık tanımlamayı ve erken analizini yapmış, kamera obscura ve iğne deliği kamerayı icat etmiştir.[6][7] DAha önce Mozi, Al-Kindi Theon ve Aristo iğne deliğinden geçen tek bir ışık hüzmesinin etkilerini açıklarken, hiçbiri ekrana yansıyanın aslında deliğin arkasında ki görüntü olduğunu ileri sürmemiştir. Alhazen bunu ilk defa geniş bir alanda konumlandırdığı birkaç ışık kaynağıyla yaptığı deneylerle göstermiştir. Sonuçta, o dışarıda ki tüm objeleri (nesneleri) içerideki perdeye yansıtmayı başaran ilk kişi olmuştur.

Song Hanedanından Çinli bilim adamı Shen Kuo (1031-1095), kamera obscura ile deneyler yaparak, bunları 1088 yılında yayınladığı "Rüya Havuzu Makaleleri (Dream Pool Essays)" kitabında bunu geometrik ve sayısal değerlere bağlayan ilk kişidir.[7] Fakat Shen Kuo, üstü kapalı bir şekilde M.S. 840'da Duan Chengshi tarafından yazılan "Youyang'dan Çeşitli Parçalar (Miscellanous Morsels from Youyang)" kitabı ima etmiştir. Bu olaylar Tang Hanedanı (618-907) zamanında gerçekleşmiştir ve Shen Kuo sahil kenarındaki bir pagoda (uzakdoğu tapınağı) kulesini resmetmiştir. Aslında Shen Kuo bu tip bir aletler deney yapan ilk kişi olduğunu konusunda bir iddiada bulunmamıştır. Shen'in Cheng'in kitabında yazdığı üzere denizin etkisinden dolayı pagodanın görüntüsü ter oluşmuştur. Fakat bu tamamıyla yanlış bir ifadedir. Şüphesiz, küçük bir delikten geçen ışık sonucu oluşacak görüntü ters olacaktır.

13.yy'da İngiltere'de, Roger Bacon kamera obscuranın güneş tutulmalarını izlemek için güvenli bir yol olduğunu tanımladı[8] 13.yy'ın sonlarında ise Arnaldus de Villa Nova kamera obscura kullanarak eğlence amaçlı yapılan canlı performansların görüntülerini aldı.[9][10] 15.yy'da Leonardo da Vinci (1452-1519) "Atlantik El Yazması (Codex Atlanticus)" adlı eserinde kamera obscurayı ve çalışma ilkelerini tanımlamıştır.Johann Zahn, 1685 yılında yayınladığı " İki Işıklı Yapay Göz veya Teleskop (Oculus Artificialis Teledioptricus Sive Telescopium)" adlı kitabında kamera obscura ve büyülü fener hakkında birçok çizim, diyagram ve illüstrasyona yer vermiştir.

Giambattista della Porta, mükemmel bir kamera obscuraya sahip olduğunu belirtmiştir.[11] 1558-1589 yılları arasında çıkardığı "Doğal Büyü (Magia Naturalis)" adlı eserinde, kamera obscuranın son versiyonlarında konveks (dışbükey-tümsek) mercek olduğunu belirtmiştir. Kendisi kamera merceğini ve insan gözünü karşılaştırdığında, ışığın resimleri insan gözüne nasıl ulaştırdığı konusunda kolayca anlaşılabilir örnekler bulmuştur.

17.yy'dan askeri dizaynların olduğu bir el yazmasında bulunan tasvir. Kuvvetle muhtemel İtalyan.

17.yy'da, Johannes Vermeer gibi Hollandalı ustalar dikkatlerini detaylara vermişlerdir. Oldukça kullanışlı ve gelişmiş kameralar yaptıklarına dair söylentiler bulunmaktadır.

Kamera Obscura terimi ilk olarak Alman astronom Johannes Kepler tarafından 1604 yılında kullanılmıştır.[12] İngiliz fizikçe ve yazar Sir Thomas Browne 1658 yılında çıkardığı, optik ve kamera obscura ile ilgili "Cyrus'un Bahçesi (The Garden of Cyrus)" adlı söylevinde görme olayı ile ilgili birçok bilgiye yer vermektedir.

Canaletto tarafından kamera obscura ile çekilmiş Venedik'de ki Campo San Giovanni e Paolo'u gösteren bir resim (Venedik-İtalya, Gallerie dell'Accademia)

Kamera Obscuranın ilk modelleri oldukça büyüktü. Çünkü ilk modellerde tamamıyla karanlık bir oda veya çadır kullanılmaktaydı. Johannes Kepler'de böyle bir büyük kamera obscura kullanmaktaydı. 18.yy'dan itibaren Robert Boyle ve Robert Hooke tarafından yapılan geliştirmeler neticesinde daha küçük ve taşınabilir boyuttaki kamera obscuralar da ulaşılabilir oldu. Bu kameralar dönemin varlıklı insanları tarafından seyahatlerinde oldukça fazla kullanılmaktaydı. Sadece amatör amaçlar için değil, profesyonel amaçlar için de bu kameralar kullanılabilmekteydi. Paul Sandby, Canaletto ve Joshua Reynolds gibi profesyonel fotoğrafçıların kamera obscuraları şu an Londra Bilim Müzesi'nde ( Science Museum, London) sergilenmektedir.

Görseller

Ayrıca Bakınız

Kaynakça

Özel
  1. http://www.cardiganshirecoastandcountry.com/cliff-railway-camera-obscura-aberystwyth.php Cliff Railway and Camera Obscura, Aberystwyth
  2. Needham 1986, 82.
  3. Aristotle, Problems, Book XV
  4. The Camera Obscura : Aristotle to Zahn
  5. Kelley, Milone & Aveni 2005:
    "The first clear description of the device appears in the Book of Optics of Alhazen."
  6. Wade & Finger 2001:
    "The principles of the camera obscura first began to be correctly analysed in the eleventh century, when they were outlined by Ibn al-Haytham."
  7. 1 2 Needham 1986, 98.
  8. BBC - The Camera Obscura
  9. Burns, Paul. "The History of the Discovery of Cinematography". 18 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150618041403/http://precinemahistory.net:80/900.htm. Erişim tarihi: 1/4/2014.
  10. Smith, Roger. "A Look Into Camera Obscuras". 29 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141029030133/http://www.camera-obscura.org.uk/Camera_Obscura/Timeline.html. Erişim tarihi: 1/4/2014.
  11. Algarotti, Francesco (1764). Presso Marco Coltellini, Livorno. ed. Saggio sopra la pittura. s. 59–63. http://books.google.com/books?id=SNY9AAAAcAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false.
  12. History of Photography and the Camera - Part 1: The first photographs
Genel

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 11/13/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.