Komi (go)
| Komi (go) | ||
|---|---|---|
| Yaygın ismi: | komi | |
| Kanji: | コミ出し | |
| Japonca: | komidaşi | |
| Hangul: | 덤 | |
| Korece: | Deom | |
| Çince: | 贴目 (tiē mù) | |
Komi, goda oyuna sonradan başlayan beyaz taşlara sahip oyuncuya verilen ek puana verilen addır. Japonca'da Komi (コミ) ya da Komidashi (コミ出し), Korece'de Deom (덤), Çince'de de (贴目) Tiē-mù olarak bilinmektedir.
Yarım Puanın Anlamı
Japon kurallarında komi 6.5 olarak belirlenmiştir. Bu, beyaz taşları alan tarafa oyun sonunda 6.5 puan eklenmesi anlamına geliyor. Goda en az puan 1 olmasına karşın, kominin 6 yerine 6.5 olarak belirlenmesinin sebebi jigoyu, yani berebarliği, engellemek içindir. Başka deyişle beyaza oyun sonunda 6 puan ek olarak verilir ve eşitlik durumunda oyunu beyaz kazanır. Ing kural setine göreyse komi 8 puandır. Ancak, bu kural setinde beraberlik durumunda siyah oyunu kazanır. Başka deyişle bu kural setinde komi 7.5'tur.
Kominin Tarihçesi
Go ortaya çıktığından beri ilk hamleyi siyah yaptığı için siyahın üstün olduğu biliniyordu. Bu yüzden güçsüz oyuncu her zaman siyah taşları alır. Ancak iki oyuncunun eşitliği durumunda adil bir oyun oynama şansı, arasında seviye farkı olan 2 oyuncununkinden daha azdı. Bu yüzden komi ilk kez 1930 da gündeme geldi. Deneme yanılma yöntemiyle komi defalarca hesaplandı. İlk olarak 2.5 olarak belirlendi Daha sonra sırasıyla 4.5 ve 5.5'a yükseltidi. 5.5 komi uzun yıllar kullanıldı. Ancak istatistikler 5.5 komi ile siyahın yenme oranının %53 olduğunu gösterdi. Bu yüzden 2002 ylında, Masao Kato'nun Nihon-Kiin başkanıyken, komi 6.5'a yükseltildi. Handikaplı oyunlardaysa, zaten seviye farkı varolduğu için komi 0.5 olarak kullanılır. Başka deyişle eşit biten bir oyunu, handikap taşları veren taraf kazanmış olur.
Kominin Oyunun Akışına Etkisi
Komi puanındaki 1 puanlık deyişikler tüm oyuncuların oyunlarını kapsayan için bir değişiklik olsa da, bundan gerçek anlamda etkilenenler yüksek seviyeli oyuncular olmuştur. Kominin ortaya çıkmasıyla siyah taşları alan oyuncu daha agresif oynama gereği duymuştur. Örneğin önceden siyah, hemen her oyun, ilk 2 hamlede 4-3 noktalarını alırken artık 4-4 noktaları oldukça yaygındır. Ayrıca, gene açılışta, beyaz için küçük olarak düşünülen 3-3 noktaları da kominin verdiği güvenceyle kullanılabilir hale gelmiştir.
Farklı Ülkerde Komi
6.5 komi yaygın olarak kullanuılıyor olsa da, her federasyon, dernek ya da turnuva kendi komisini belirleyebiliyor. Örneğin:
- Japonya'da 2002'den beri 6.5 komi kullanılmaktadır.
- Kore'de de aynı şekilde eskiden 5.5 iken şu anda 6.5 komi kullanılmaktadır.
- Çin'de 7.5 şu sıralar standart bir hale geldi.
- A.B.D.'de ise, AGA (Amerikan Go Derneği) 5.5 komiyi benimsemişti ancak daha sonra denenmesi 8.5'i önerdiler. 2005'te ise kominin 7.5 olmasına karar verildi.
- Yeni Zelanda'da 7 komi kullanılmaktadır.
- Ing Turnuvalarında kullanılan Ing kurallarına göreyse komi 8 puandır. Japon kural setiyle karşılaştırdığında, bu komi 7.5 olarak da düşünülebilir.