Bafeus Muharebesi

Bafeus Muharebesi
Bizans-Osmanlı savaşları
Tarih 27 Temmuz 1302 Bölge İznik, İzmit, Yalova Sonuç Osmanlı zaferi
Taraflar
Bizans İmparatorluğu	Osmanlı Beyliği
Komutanlar ve liderler
	Osman Gazi
Güçler
2.000	5.000

Bafeus Muharebesi, Bapheus Muharebesi,^[1] veya Koyunhisar Muharebesi, 18 Temmuz ve 27 Temmuz 1302 tarihleri arasında Osmanlı Beyliği ile Bizans İmparatorluğu'nun yaptığı muharebe. Koyunhisar Savaşı Osmanlı Beyliği ve Bizans İmparatorluğu arasında yapılan tarihteki ilk silahlı çarpışmadır. Savaşı Osman Gazi yönetimindeki Osmanlı ordusu kazanmıştır. Halil İnalcık'a göre Osmanlı Beyliği’nin kuruluşu bu muharebeyle başlamıştır.^[2]

Arka plan

Halil İnalcık, çeşitli Osmanlı kaynakları ile Yeoryos Pahimeris'e dayanarak Bafeus Muharebesi'nin gerçekleşme sebebini, Osmanlı Devleti'nin Nikea'yı (günümüzde İznik) tekrardan Türk hakimiyetine alma isteği olarak göstermektedir.^[3]

Savaşın yeri

Köyünhisar Muharebesi diye tanımlanan savaş bugün Bursa ili Yenişehir ilçesine bağlı Koyunhisar ya da diğer adı ile Hamidiye köyünün bulunduğu ovada gerçekleşmiştir.

Başta Bursa valisi Atranos, Ketel ve Kite tekfurları Osman Bey'e karşı birleştiler. İmparator II. Andronikos Palaiologos da 2.000 kişilik çoğu paralı asker olan Alan'lardan oluşan bir merkezi ordu gücü gönderdi. Ancak bu birleşik Bizans ordusu, Osman Bey komutasındaki Osmanlı kuvvetleri tarafından, İzmit'in kuzeydoğusunda Koyunhisar (Baphaeon) denilen yerde ağır bir yenilgiye uğratıldı.

Bu savaş sırasında yenilen Bizanslı güçlerin çok fazla zayiata uğramadıkları ve birçok merkezi Bizans gücüne ait Alan asıllı paralı askerin dağınık şekilde İzmit'e döndüğü bildirilmektedir.^[4] Osmanlı gücünden ise Osman Bey'in yeğeni Aydoğdu Bey hayatını kaybetmiştir. Osman Gazi yeğeninin ölümüne çok üzülmüştür. Aydoğdu Bey'in kabri halen Koyunhisar beldesinin girişindedir.

Muharebenin önemi

• Kite Kalesi fethedilmiştir.
• Bursa'nın kuzeyi hariç üç tarafı Osmanlı topraklarıyla çevrilmiştir.
• Osmanlılar Bizans tekfurlarının güçlü ordusunu yenerek zaten zayıflamış olan Bizans'ın gücünü iyice zayıflatmıştır.
• İznik ve İzmit yolu açılmıştır.
• 1313 yılında Harmankaya tekfuru Köse Mihal; Müslüman olup Osmanlılar'a katılmıştır. Aynı yıl Lefke, Mekece, Akhisar, Geyve ve Leblebici kaleleri fethedilmiştir.
• Tarihçi Halil İnalcık 2009'da verdiği bir konuşmada Osmanlı beyliğinin devlet niteliğini 1302 yılında Koyunhisar Muharebesi'ndeki Osman Bey'in galibiyetinden sonrası kazandığını iddia etmektedir.^[5]

Kaynakça

• İnalcık, Halil (Ekim 2000). "Osman Gazi'nin İznik (Nicaea) Kuşatması ve Bafeus Savaşı". Öz, Mehmet ve Özel, Oktay. Söğüt'ten İstanbul'a (1. bas.). İmge Kitabevi. ISBN 975-533-250-2. 

1. Halil İnalcık, (1997) "Osman Gazi'nin İznik Kuşatması ve Bafeus Muhaberesi", Osmanli Beyliği (1300-1389), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, ISBN 978-975-333-067-1, 97p.
2. 100 yaşındaki bilge Halil İnalcık: Bu sıkıntılı devir geçecek
3. İnalcık, Halil; sf. 303
4. Norwich, John Julius, (1991) Byzantium: The Decline and Fall, Londra:Penguin ISBN 0-14-011447-5, say.263 (İngilizce)
5. Haber sitesi "ntvmsnbc"'nin 27 Temmuz 2009 tarihli bülteninde "Prof. İnalcık: Osmanlı 1302'de kuruldu" adlı madde

Konuyla ilgili yayınlar

• Norwich, John Julius, (1991) Byzantium: The Decline and Fall, Londra:Penguin ISBN 0-14-011447-5, say.263 (İngilizce)
• Kajdan, Aleksandr, ed. (1991) (İngilizce), Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-504652-6