Li Bai
Li Bai ya da Li Po (李白) (d.701- ö.762) Sıklıkla Çin'in Altın Çağı olarak anılan Tang dönemi'nde yaşamış Çinli bir şairdir.
Doğum yerinin bugünkü Kırgızistan ve Doğu Türkistan dolaylarında olduğu varsayılmaktadır. Küçük yaşta edebiyat alanındaki yeteneğiyle dikkat çekti. 25 yaşında evini bırakıp Çin'i gezmek için yollara düştü, 20 yıl durmaksızın gezdi. Du Fu gibi parasızlıktan değil parası olduğu için gezmiştir. [1]
"Ölümsüz Şair" olarak çağırılan Li Bai, Du Fu ile beraber Çin edebiyat tarihinin en büyük iki şairinden biri olarak gösterilir. Günümüzde 1100'e yakın şiiri mevcuttur. Batı dünyası Li Bai'nin şiirleriyle Japonca tercümelerinin Ezra Pound tarafından 19'uncu yüzyılda tercüme edilmesiyle tanışmıştır.
Li Bai genelde, abartılı ve vurucu Taoizm görselliğinin şiirlerine yansıtmasıyla tanınır. Liköre büyük bir sevgi beslemiştir.
Söylenceye göre; sarhoşken Yangtze nehrinde teknesinden nehire eğilip ayın yansımasını öpmeye çalışırken düşmüş ve boğularak ölmüştür.
En bilinen şiiri Ay Altında Yalnız İçerken (月下獨酌, Yuè Xià Dú Zhuó)'dir.
花間一壺酒。Çiçek açan ağaçların altında,bir kadeh şarap
獨酌無相親。Hiç dostum yok, öylece yalnız içiyorum
舉杯邀明月。Kadehimi parlak ayın şerefine kaldırıyorum
...
相期邈雲漢。Sonunda göğün bulutlu nehrinde buluşacağız.
Etkileri ve Anısı
Adı Merkür gezegeninde bir kratere verilmiştir.
Avusturyalı besteci Gustav Mahler, "Das Lied von der Erde(Dünyanın Şarkısı)" eserinde şiirlerinden esinlenmiştir. Ernest Fenollosa'nın eserlerinde yer aldı ve Ezra Pound'a ilham kaynağı oldu. Brezilyalı şarkı sözü yazarı Beto Furquim ve Amerikan besteci Harry Partch eserlerinde Li Po'ya atıflarda bulundular.
Lİ Po, Mao Zedong'un şiirlerini etkiledi.
Kimsenin ölümü,Çinli şair Li Po’nun ki kadar güzel olamaz.
Li Po sandaldaydı, yeterince içmişti.
Hava açıktı.
Günaçığı değil de, ayaçığı bir gece.
Li Po, ayın sudaki görüntüsünü bütünüyle kucaklamak istedi.
Bunun için suya sarktı.
Kollarını gepgeniş açarak daha da sarktı.
Cemal Süreya
|
- ↑ Erdem Kurtuldu, Klasik Çin Şiirinden Seçmeler, YKY 2010, syf,50