Malgaşça
Malgaşça (İng. Malagasy), Avustronezya dillerindendir. Madagaskar adasına mahsus olup Malgaş halkının millî dilidir. Fransızca ve İngilizce ile birlikte Madagaskar Cumhuriyeti'nin resmî dillerindendir. Yaklaşık 20 milyon kişi tarafından konuşulur. Madagaskar'ın dışında Komorlar ve Mayotte'ta Malgaşça konuşanlar vardır.
Tasnifi
Malgaşça, Avustronezya dilleri Malayo-Polinezya dalına âit en batıdaki üyesidir.[1] Yakınındaki Afrika dillerinden farklılığı, 1708'de Hollandalı bilgin Adriaan Reland tarafından tespit edilmiştir.[2] Filipinler, İndonezya, ve Malezya'da konuşulan Malayo-Polinezya dillerine ve daha fazla Borneo'da konuşulan Doğu Barito dillerine benzerse de Polinezyaca morfofonetikleri açısından farklıdır.[3] According to Roger Blench (2010), the earliest form of language spoken on Madagascar could have had some non-Austronesian substrata.[4]
| Ondalıklı sayılar | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| PAN, takrîben M.Ö. 4000 | *isa | *DuSa | *telu | *Sepat | *lima | *enem | *pitu | *walu | *Siwa | *puluq |
| Cava dili | siji | loro | telu | papat | limo | nem | pitu | wolu | songo | sepuluh |
| Fiji dili | dua | rua | tolu | vā | lima | ono | vitu | walu | ciwa | tini |
| Hawaii dili | kahi | lua | kolu | hā | lima | ono | hiku | walu | iwa | -'umi |
| İlokanoca | maysá | dua | talló | uppát | limá | inném | pitó | waló | siam | sangapúlo |
| Kamorroca | maisa/håcha | hugua | tulu | fatfat | lima | gunum | fiti | guålu | sigua | månot/fulu |
| Malayca | satu | dua | tiga[5] | empat | lima | enam | tujuh | lapan | sembilan | sepuluh |
| Malagaşça | iray | roa | telo | efatra | dimy | enina | fito | valo | sivy | folo |
| Maorice | tahi | rua | toru | whā | rima | ono | whitu | waru | iwa | tekau (eskimiş: ngahuru) |
| Markizce | e tahi | e 'ua | e to'u | e fa | e 'ima | e ono | e fitu | e va'u | e iva | 'onohu'u |
| Sabuanca | usá | duhá | tuló | upat | limá | unom | pitó | waló | siyám | napulu |
| Samoa dili | tasi | lua | tolu | fā | lima | ono | fitu | valu | iva | sefulu |
| Tagalogca | isá | dalawá | tatló | ápat | limá | ánim | pitó | waló | siyám | sampu |
| Tahitice | hō'ē | piti | toru | maha | pae | ōno | hitu | va'u | iva | 'ahuru |
| Tonga dili | taha | ua | tolu | fā | nima | ono | fitu | valu | hiva | -fulu |
Kaynakça
- ↑ Malagasy's family tree on Ethnologue
- ↑ New palaeozoogeographical evidence for the settlement of Madagascar
- ↑ Wittmann, Henri (1972). "Le caractère génétiquement composite des changements phonétiques du malgache." Proceedings of the International Congress of Phonetic Sciences 7.807-10. La Haye: Mouton.
- ↑ Blench, Roger; Walsh, Martin (11 January 2010). "The vocabularies of Vazimba and Beosi: Do they represent the languages of the pre-Austronesian populations of Madagascar?". 13 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130513013015/http://www.rogerblench.info:80/Language/Isolates/Vazimba%20vocabulary.pdf.
- ↑ Kedukan Bukit Yazıtı'nda tlu ratus sayısı üçyüz olarak görünür, tlu da üç olarak. Telu'da telu kelimesi, çok endek kullanılmasına rağmen Malaycada üç olarak gösterilir