Mandalina

Vikipedi:Taksokutu
Mandalina

Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Plantae (Bitkiler)
Klad Angiosperms (Kapalı tohumlular)
Klad Eudicots (İki çenekliler)
Klad Rosids
Takım: Sapindales
Familya: Rutaceae (Sedef otugiller)
Alt familya: Aurantioideae
Cins: Citrus
Tür: C. reticulata
İkili adı
Citrus reticulata
Blanco
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Mandalina ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Wikispecies'te Mandalina ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

Mandalina (Citrus reticulata), ılıman iklimde yetişmekte olan turunçgiller (Rutaceae) familyasına ait bir meyve türü. Turuncu, sarı renklerde olan mandalina, etli ve sulu bir yapıya sahiptir. Mandalina, portakala nazaran daha yumuşak olan kabuğu soyulduktan sonra yenebildiği gibi suyu sıkılarak da içilebilir.

Tangerina, nova, kinnow, fremond, klausellina, robinson, okitsu, satsuma, ankor, klemantin, fortune, yerli, lee, fairchild marisol, minneola, ortanik, kara, ovari gibi çeşitleri vardır.[1].

Türkiye'de en çok Akdeniz'de, Ege bölgesinin kıyı kesimlerinde ve kısmen Karadeniz Bölgesinde yetiştirilir.

Etimoloji

Mandalina kelimesi, Türkçeye İtalyanca "mandarino" kelimesinden geçmiş, Batı kökenli bir sözcüktür.[2]. Bu sözcüğün kökeni de -geçmişte bazı Çinli devlet adamlarının giydiği sarı renkli kaftana atfen- Mandarin sözcüğüdür.[3]

İklim isteği

Tüm turunçgiller gibi, sıcağı sever. Ama soğuğa karşı dayanımı portakal, limon gibi turunçgillerden daha yüksektir, özellikle Satsuma (Rize Mandalinası) gibi türleri.[4].

Bu ağacın yetiştiriciliğinin yapıldığı yerde sıcaklıklar -3, -4 derecenin altına düşmemelidir. -9, -10 derecenin altına düşen sıcaklıklarda mandalina ağaçları donup ölebilir. Dayanamayacağı en yüksek sıcaklıklar ise, 45 derece ve üzeridir.

Dünyada mandalina üretimi

Mandalina Üretiminde İlk 10 Ülke ( Temmuz 2016) (1.000 ton)[5]
Çin Halk Cumhuriyeti 20.000
Avrupa Birliği 2.917
Japonya 1.115
Fas 1.055
Türkiye 1.040
Amerika Birleşik Devletleri 839
Güney Kore 640
Tayland 375
Arjantin 450
İsrail 240
Diğer ülkelerin toplamı 255
Tangerines, mandarins, clementines
2011 Yılı İlk 10 Üreticileri (1000 ton)
 Çin Halk Cumhuriyeti 12,707
 İspanya 1,584
 Brezilya 1,004
 Japonya 928
 Türkiye 872
 İtalya 852
 Mısır 848
 Güney Kore 680
Amerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri 470
 Pakistan 515
diğer ülkeler 4,016
Dünya 24,580
Kaynak:
Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) [6]

Kaynakça

  1. ↑ Mandalina çeşitleri, turuncgiller.com
  2. ↑ TDK
  3. ↑ "mandarin." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
  4. ↑ Turuncgiller hangi iklimde yetişir, bahce.biz
  5. ↑ http://www.fas.usda.gov/psdonline/circulars/citrus.pdf
  6. ↑ "Faostat". Faostat.fao.org. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160119165427/http://faostat3.fao.org/home/index.html. Erişim tarihi: 2013-5-6.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 8/16/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.